«Καμπανάκι» για την ραγδαία αύξηση του κόστους στα καύσιμα «χτυπάνε» οι ακτοπλόοι που ανησυχούν για… «τρικυμία» στα ελληνικά πελάγη εν όψει μάλιστα της εκκίνησης της τουριστικής περιόδου. H μείωση των δρομολογίων ή η αύξηση των τιμών των εισιτηρίων φέρονται να αποτελούν εναλλακτικές λύσεις εάν και εφόσον οι τιμές συνεχίσουν τον ανηφορικό τους δρόμο δίχως κάποια άμεση αποκλιμάκωση και τα μέτρα που προσδοκούν οι ακτοπλόοι από την κυβέρνηση δεν καταφέρουν να δώσουν ανάσες στις εταιρίες.
Μάλιστα, προς αυτή την κατεύθυνση, προ ημερών μόλις (την περασμένη Τρίτη) το προεδρείο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) συναντήθηκε με τον Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κ. Ιωάννη Πλακιωτάκη, όπου και τέθηκαν τα κυριότερα θέματα που απασχολούν τον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, με την αύξηση των τιμών του ναυτιλιακού καυσίμου βέβαια να αποτελεί βασικό και ιδιαίτερο θέμα των επαφών.
Κατά πόσο τυχόν ενέργειες όπως η επιβολή πλαφόν στις τιμές των ναυτιλιακών καυσίμων, η πρόσκαιρη, και για όσο κρατάει η κρίση, μείωση του ΦΠΑ στο 6%, μαζί με την καταβολή δεκάδων εκατ. ευρώ για άγονες γραμμές και επιδοτήσεις (π.χ. εργοδοτικών εισφορών) κ.α. καταφέρουν να ανακουφίσουν τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, αλλά και ποιο τελικά θα είναι το «πακέτο» των διευκολύνσεων, θα φανεί προσεχώς. Μια φορά πάντως, εν όψει της έναρξης της σεζόν και μέχρι να φτάσει αυτή, οι εταιρείες είτε περιορίζουν δρομολόγια σε κάποιες γραμμές (π.χ. σε Αιγαίο), είτε και ευρύτερα εξετάζουν μείωση δρομολογίων και αύξηση στις τιμές των εισιτηρίων που δεν αποκλείεται, όπως ήδη κυκλοφόρησε σε επιχειρήσεις και μέσα ενημέρωσης, να φτάσει ή ξεπεράσει το 20%. Ωστόσο, όλα αυτά θα φανούν προσεχώς.
Μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο, ο κλάδος ευελπιστεί στην αποκλιμάκωση στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας και κατ’ επέκταση στην υποχώρηση στις διεθνείς τιμές των καυσίμων, έτσι ώστε οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να μην προβούν σε αλλαγές σε δρομολόγια, ήτοι σε μείωση της συχνότητας ή και σε αλλαγές στις «γραμμές», κυρίως όμως σε αύξηση τιμών. Εάν από τον επόμενο μήνα, ιδίως την Πασχαλινή περίοδο, και προς το καλοκαίρι η κατάσταση κάπως εξομαλυνθεί, υπάρχει η προσδοκία τα πλοία να κινηθούν σε κάπως πιο «ήρεμα νερά».
Αλλιώς, δεδομένου ότι οι εταιρείες θα βρεθούν ενώπιον κινδύνου όσον αφορά στα λειτουργικά τους αποτελέσματα, ενδέχεται να έχουμε απόνερα που μπορεί να επηρεάσουν τις τιμές στα εισιτήρια. Προφανώς, αν πάμε με φθηνότερα, ακριβότερα ή ανάλογα με τα τωρινά επίπεδα τιμών, θα εξαρτηθεί από την πορεία αποκλιμάκωσης των τιμών των καυσίμων εντός της άνοιξης. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η διατήρηση του κόστους σε αυτά τα επίπεδα, πόσω μάλλον αν οι τιμές διεθνώς συνεχίσουν να ανεβαίνουν, προκαλεί σημαντικά οικονομικά, ταμειακά, λειτουργικά προβλήματα στις ακτοπλοϊκές εταιρείες και προφανώς μπορεί να επιφέρει ακόμα και αρνητικές επιπτώσεις σε κάποιες από αυτές.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα, στα τέλη Φεβρουαρίου, το insider είχε αναδείξει τις σχετικές ανησυχίες του ΣΕΕΝ, όπως αυτές αποτυπώθηκαν στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2022. «Η ενεργειακή κρίση που μαστίζει όλο τον κόσμο επηρεάζει τις Επιβατηγό Ναυτιλία περισσότερο απ’ οποιονδήποτε άλλο Κλάδο της οικονομίας. Υπολογίζουμε ότι για την κάλυψη του κόστους των καυσίμων δαπανώνται σήμερα περίπου το 40% των καθαρών ναύλων που εισπράττουμε, ενώ μόνο για το 2021 υπολογίζουμε ότι οι εταιρείες μας επιβαρύνθηκαν με 130 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης του κόστους των καυσίμων κατά 45%. Η κατάσταση είναι αντιμετωπίσιμη αλλά δεν είναι μία εύκολη υπόθεση και κυρίως δεν μπορεί να μην έχει συνέπειες», ανέφερε ο Σύνδεσμος για την ενεργειακή κρίση.
Σημειώνεται ότι, δεδομένου τα καύσιμα αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα των λειτουργικών εξόδων, σε συνδυασμό με τα απόνερα των περασμένων ετών λόγω πανδημίας, η «τρύπα» στις ακτοπλοϊκές αναμένεται να ξεπεράσει αρκετά τα 200 εκατ. ευρώ, ποσό που προ μηνών υπολόγιζαν ως συνολικές ζημίες για την περίοδο 2020/2021 οι άνθρωποι του ΣΕΕΝ.
Να αναφέρουμε ότι πρόσφατα η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοίνωσε την Τετάρτη 16 Μαρτίου 2022 τα αποτελέσματα διακίνησης επιβατών, εμπορευμάτων και κινητών μονάδων στους Ελληνικούς λιμένες του Γ’ τριμήνου 2021. Βάσει αυτών, η συνολική διακίνηση επιβατών στους Ελληνικούς λιμένες το γ΄ τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2020 παρουσίασε αύξηση κατά 34,3%, ενώ κατά την αντίστοιχη σύγκριση του γ΄ τριμήνου 2020 προς το γ΄ τρίμηνο 2019 παρατηρήθηκε μείωση κατά 39,1%. Η συνολική διακίνηση εμπορευμάτων στους Ελληνικούς λιμένες το γ΄ τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2020 παρουσίασε αύξηση κατά 0,2%, ενώ κατά την αντίστοιχη σύγκριση του γ΄ τριμήνου 2020 προς το γ΄ τρίμηνο 2019 παρατηρήθηκε μείωση κατά 8,7%. Η συνολική διακίνηση κινητών μονάδων (τροχοφόρων) στους Ελληνικούς λιμένες το γ΄ τρίμηνο 2021 σε σύγκριση με το γ΄ τρίμηνο του 2020 παρουσίασε αύξηση 78,8%, ενώ κατά την αντίστοιχη σύγκριση του γ΄ τριμήνου 2020 προς το γ΄ τρίμηνο 2019 σημειώθηκε μείωση κατά 45,3%.
Στο γ’ τρίμηνο (που περιλαμβάνει και μεγάλο μέρος της καλοκαιρινής περιόδου), αναφορικά με τη διακίνηση επιβατών, εσωτερικού και εξωτερικού, στους Ελληνικούς λιμένες με επιβατηγά πλοία καταγράφηκαν: Επιβάτες εσωτερικού (αποβιβασθέντες / επιβιβασθέντες) 13.937.997 (+32,5% σε σχέση με το 2020, ενώ το 2019 είχαν ξεπεράσει τον αριθμό 16,8 εκατ.) - Επιβάτες εξωτερικού 636.065 (+92,7% σε σχέση με το 2020, το 2019 ήταν 953,6 χιλ.).
Αναφορικά με τη διακίνηση τροχοφόρων, εσωτερικού και εξωτερικού, στους Ελληνικούς λιμένες με επιβατηγά - οχηματαγωγά πλοία (γ’ τρίμηνο 2021): Τροχοφόρα εσωτερικού (εκφορτωθέντα / φορτωθέντα) 4.228.587 (+81,5% σε σχέση με το 2020, το 2019 ήταν 4.311.316 οχήματα) - Τροχοφόρα εξωτερικού 280.927 (+45,9% έναντι γ’ τριμήνου 2020, το 2019 ήταν 299.361).
Όπως είχε αναφέρει προ μηνός ο ΣΕΕΝ, αν και το ακτοπλοϊκό μεταφορικό έργο επιβατών το 2021 ήταν αυξημένο σε σχέση με το 2020, ωστόσο, παρέμεινε μειωμένο κατά 40% περίπου σε σχέση με το 2019. Σε ότι αφορά τα επιβατικά οχήματα η μείωση κυμάνθηκε από -15% έως -20%.Η διακίνηση φορτηγών οχημάτων παρουσίασε μία σχετική σταθερότητα καθώς ήταν μειωμένη κατά 5%-10%, σε σχέση πάντα με το 2019, με τα φορτηγά να «δίνουν ανάσες» στην εγχώρια ακτοπλοΐα σε μια περίοδο στην οποία η Ελλάδα έχει πληγεί ιδιαίτερα λόγω της μείωσης του τουρισμού με αρνητικά αποτελέσματα και στο μεταφορικό έργο, το οποίο πέραν από τον τουρισμό επηρεάστηκε και από τις απαγορεύσεις των μετακινήσεων αλλά και από τα μέτρα τα οποία εφαρμόστηκαν.
Σύμφωνα με τον ΣΕΕΝ, «τα αποτελέσματα για την επιβατική κίνηση το 2021 οπωσδήποτε δεν ήταν τα αναμενόμενα. Υπήρξε μακρά περίοδος με απαγόρευση των θαλάσσιων μετακινήσεων αλλά και μετέπειτα με επιβολή περιοριστικών μέτρων στις μετακινήσεις. Το ενθαρρυντικό είναι ότι οι καλοκαιρινοί μήνες του 2021 απέδειξαν ότι ο τουρισμός μας έχει μεγάλη δυναμική και δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο θα είχαμε πλησιάσει το μεταφορικό έργο του 2019 εάν δεν ίσχυαν τα μειωμένα πρωτόκολλα».
Για το 2022 ο ΣΕΕΝ εκτιμά ότι «οι προοπτικές είναι θετικές και οι κρατήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των ξενοδοχείων, σημαντικά αυξημένες συνεπώς περιμένουμε μία καλή χρονιά για τον τουρισμό κοντά στα επίπεδα του 2019 για τους θερινούς μήνες, ενώ είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει βελτίωση και στο ετήσιο μεταφορικό έργο. Στόχος μας παραμένει το μεταφορικό έργο του 2019 αλλά σε ετήσια βάση, το οποίο δεν θα συμβεί το 2022. Πρέπει λοιπόν να είμαστε επιφυλακτικοί και προσεκτικοί στα επόμενα βήματά μας. Οι γραμμές που είναι δρομολογημένα τα πλοία μας πρέπει να εξυπηρετούνται 12 μήνες τον χρόνο ενώ ακόμα και όταν τα πλοία ακινητούν τα έξοδα παραμένουν υψηλά στο 40-45% των συνολικών εξόδων».
