Ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος ακολούθησε την κρίση της πανδημίας, αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για την εμβάθυνση και τη διεύρυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, ανέφεραν, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, σε συζήτηση για τα 20 χρόνια του ευρώ, ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, ο διοικητής της Τράπεζας της Ιρλανδίας Gabriel Makhlouf, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου με τη διαδικτυακή παρουσία και του Jean Claude Τrichet, ο οποίος είχε διατελέσει επικεφαλής της ΕΚΤ για μια οκταετία.
Οι Κεντρικοί Τραπεζίτες συμφώνησαν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, που επιτείνει τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και στο ενεργειακό κόστος δεν πρόκειται να φέρει, παρά τις τάσεις που εμφανίζονται, στασιμοπληθωρισμό και ύφεση στην Ευρωζώνη.
Αναφορικά με τον πληθωρισμό, ο οποίος σημειώνει σημαντική άνοδο, ανέφεραν ότι θα οδηγήσει σε επιβράδυνση της ανάπτυξης αλλά το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ παρακολουθεί τις εξελίξεις και θα δράσει όταν κρίνει σκόπιμο, με στόχο τη διατήρηση της σταθερότητας των τιμών στο επίπεδο στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα. Όπως είπαν, δεν είναι ακριβής και σωστή η σύγκριση του πώς αντιδρά η Fed για να αναχαιτίσει τον πληθωρισμό (σσ. ταχύτητα αντίδρασης στην αύξηση των επιτοκίων) σε σχέση με την ΕΚΤ, καθώς είναι διαφορετικά τα οικονομικά δεδομένα στις δύο περιοχές πχ σε επίπεδο απασχόλησης, επίπτωσης του κόστους ενέργειας κλπ (ενδεικτικά η ενέργεια, προ πολέμου στην Ουκρανία, συνέβαλε στο 55% του πληθωρισμού και μετά τον πόλεμο συμβάλλει στα 2/3).
Όπως ανέφεραν οι Κεντρικοί Τραπεζίτες, η ΕΚΤ είναι σε ετοιμότητα και πλήρως ικανή να αντιμετωπίσει την κατάσταση ενώ, όπως είπε ο Jean Claude Trichet, έχει αποδείξει ότι σε δύσκολους καιρούς μπορεί να παίρνει τολμηρές αποφάσεις. Όπως είπε και «προσυπέγραψαν» οι υπόλοιποι συμμετέχοντες του πάνελ, η ΕΚΤ βρίσκεται αντιμέτωπη με μία διαδοχή κρίσεων, από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση που προκάλεσε η Lehman Brothers το 2008, στην κορύφωση με την κρίση της covid και τώρα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ποτέ πριν, όπως είπαν χαρακτηριστικά, δεν έχουμε περάσει από ένα ολικό κλείσιμο της οικονομίας (lockdown κατά την περίοδο της πανδημίας), απευθείας, πριν καν εξέλθουμε, σε έναν πόλεμο.
Στο πλαίσιο αυτό, τόσο ο Trichet όσο και οι άλλοι τραπεζίτες εξήραν τα αντανακλαστικά της ΕΚΤ και της διευκολυντικής νομισματικής πολιτικής για να προσαρμοστεί στις ανάγκες της πανδημικής κρίσης, επισημαίνοντας και τη δημιουργία του Next Generation EU στην Ευρωζώνη. Όπως είπαν, το Ταμείο για την ανάκαμψη της Ευρωζώνης είναι μια εξαιρετική κίνηση, σηματοδοτεί ότι το ευρώ είναι συνεχώς σε εγρήγορση απέναντι στις αλλαγές, ενώ συνιστά και οιονεί έκδοση κοινού ευρωπαϊκού ομολόγου. Ήδη, η Ευρωζώνη έχει εκδώσει τίτλους 1 δισ. ευρώ, ενώ το ύψος του «πακέτου» φτάνει τα 800 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας είπε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να διευρυνθεί και να λάβει μόνιμο χαρακτήρα.
Οι Κεντρικοί Τραπεζίτες σημείωσαν ότι οι προκλήσεις που δημιουργούν οι κίνδυνοι των τελευταίων κρίσεων της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία δίνουν την ευκαιρία να βελτιώσουμε την «αρχιτεκτονική» της Ευρωζώνης και να προχωρήσουμε στην Ένωση Κεφαλαιαγορών και στην Εγγύηση των Καταθέσεων, για τις οποίες, άλλωστε, δεν χρειάζονται αλλαγές στις Συνθήκες. Όπως είπαν, η αμοιβαιοποίηση του χρέους παραμένει πρόκληση, καθώς η Ευρωζώνη δεν είναι μια πολιτική ομοσπονδία.
Αποτιμώντας την πορεία των 20 ετών από τη δημιουργία του ευρώ, όλοι συμφώνησαν ότι αυτό που το χαρακτηρίζει είναι η ανθεκτικότητα. Ο Jean Claude Trichet είπε η προεργασία για τη δημιουργία του ευρώ ξεκίνησε 72 χρόνια πριν, το χαρακτήρισε ιστορικό γεγονός μακράς διάρκειας και σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του 4 χώρες μπήκαν στην Ευρωζώνη, με τις 3 μάλιστα μέσα στην κρίση των subprime (Σλοβενία, Σλοβακία, Εσθονία) και άλλες 2 μετά.
«Όχι» στα crypto
Σε ό,τι αφορά την ανταγωνιστικότητα του ευρώ και το εάν μπορεί να υποκαταστήσει το δολάριο παγκοσμίως, οι Κεντρικοί Τραπεζίτες είπαν ότι το δολάριο θα παραμείνει κυρίαρχο νόμισμα και δεν απειλείται από έναν τρίτο πυλώνα που μπορεί να δημιουργήσει το κινεζικό renminbi. Αυτό θα μπορούσε, για πληθυσμιακούς λόγους, να συμβεί αλλά ύστερα από γενεές.
Τέλος οι Κεντρικοί Τραπεζίτες ήταν κατηγορηματικοί στο θέμα των κρυπτονομισμάτων, τονίζοντας την επικινδυνότητά τους. Όπως είπαν, οι Κεντρικές Τράπεζες προωθούν τα ψηφιακά νομίσματα (ψηφιακό ευρώ) αλλά αυτό δεν έχει καμία σχέση με τα κρυπτονομίσματα, τα οποία δεν είναι ούτε καν κερδοσκοπικά assets καθότι δεν υπάρχει υποκείμενο νόμισμα.
