Σε ένα επενδυτικό πρόγραμμα έως 600 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με εκτιμήσεις, «μεταφράζεται» η υλοποίηση του οδικού χάρτη των ερευνών για αξιοποιήσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα έξι μπλοκ, τον οποίο ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Έτσι, η υλοποίηση των ερευνητικών σταδίων που περιλαμβάνονται σε αυτό τον οδικό χάρτη θα αφήσει ένα πρώτο θετικό αποτύπωμα στην εγχώρια οικονομία – αποτύπωμα που, όπως είναι φυσικό, θα εκτιναχθεί στην περίπτωση που κάποιες έρευνες εντοπίσουν εκμεταλλεύσιμες ποσότητες καυσίμου, δίνοντας τη σκυτάλη στην εξόρυξή τους.
Σύμφωνα με ανθρώπους του κλάδου του upstream, το παραπάνω ποσό προκύπτει αν στα έξι μπλοκ πραγματοποιηθεί μία τουλάχιστον ερευνητική γεώτρηση, σε υποψήφιο «στόχο» που θα καταδείξουν οι σεισμικές έρευνες. Μάλιστα, αν σε κάποια από τις έξι παραχωρήσεις η ερευνητική γεώτρηση καταλήξει σε θετικά αποτελέσματα, τότε θεωρείται δεδομένο πως θα «μπει τρυπάνι» και σε άλλα σημεία του ίδιου μπλοκ. Μία προοπτική που αντισταθμίζει το ενδεχόμενο σε κάποια άλλα παραχώρηση τα σεισμικά δεδομένα να μην δώσουν τελικά θετικά αποτελέσματα και, κατά συνέπεια, να μην πραγματοποιηθεί καμία ερευνητική γεώτρηση.
Τα κόστη
Οι χθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού αφορούσαν πέντε θαλάσσια μπλοκ, στο Ιόνιο και την Κρήτη, καθώς και ένα χερσαίο «οικόπεδο» στην Ήπειρο. Με βάση τα ίδια στελέχη, το κόστος για την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων (2D ή 3D), σε όσες παραχωρήσεις δεν έχει ήδη πραγματοποιηθεί, κινείται στα 8-15 εκατ. δολάρια. Αισθητά μεγαλύτερη είναι η επένδυση για την ερευνητική γεώτρηση, η οποία στο χερσαίο μπλοκ στην Ήπειρο εκτιμάται στα 20-40 εκατ. δολάρια.
Στην περίπτωση των θαλάσσιων μπλοκ του Ιονίου, το «τρυπάνι» σε κάποιον υποψήφιο στόχο σε κάθε ένα από αυτά, ώστε αν δοθεί τελεσίδικη απάντηση αν σε αυτόν υπάρχει φυσικό αέριο, θα κοστίσει γύρω στα 75 εκατ. δολάρια. Διπλάσιο εκτιμάται ότι θα είναι το κόστος κάθε ερευνητικής γεώτρησης στο δύο «οικόπεδα» της Κρήτης, λόγω του πολύ μεγάλου βάθους της θάλασσας στην περιοχή. Επομένως, η επένδυση για να «μπει τρυπάνι» στα δύο οικόπεδα θα ανέλθει στα 150 εκατ. δολάρια.
Πρώτη ερευνητική γεώτρηση το 2023
Οι πηγές του κλάδου χαρακτηρίζουν «ρεαλιστικά αισιόδοξο» το χρονοδιάγραμμα που ανακοινώθηκε χθες από τον Κ. Μητσοτάκη. Κάτι που σημαίνει ότι είναι εφικτό από τεχνικής πλευράς, απαιτώντας ωστόσο γρήγορα «αντανακλαστικά» από τους δημόσιους φορείς και τους επενδυτές. Όπως προσθέτουν τα ίδια στελέχη, πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα που αν κερδηθεί θα σηματοδοτήσει ένα από τα πιο εμπροσθοβαρή διεθνώς προγράμματα Έρευνας και Παραγωγής (Exploration & Production) υδρογονανθράκων, δίνοντας τελεσίδικη απάντηση για το αν υπάρχουν αξιοποιήσιμα κοιτάσματα αερίου σε ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Σύμφωνα με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων, τα δυνητικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ελλάδα είναι της τάξης των 250 δισ. ευρώ.
Στην εμπροσθοφυλακή αυτού του προγράμματος βρίσκονται το χερσαίο μπλοκ «Ιωάννινα», τα δικαιώματα του οποίου ανήκουν κατά 100% στην Energean, καθώς σε αυτό πρόκειται να πραγματοποιηθεί ερευνητική γεώτρηση το 2023. Έτσι, στην περίπτωση που η γεώτρηση «δείξει» αξιοποιήσιμο κοίτασμα θα είναι και το πρώτο που θα «περάσει» στην παραγωγή, το 2026.
Προς το τέλος του 2022 τοποθετείται η ολοκλήρωση της επεξεργασίας και ερμηνείας των δισδιάστατων δεδομένων στις παραχωρήσεις «Ιόνιο» και «μπλοκ 10» (Κυπαρισσιακός), στις οποίες τα δικαιώματα έρευνας ανήκουν κατά 100% στα ΕΛΠΕ. Θα ακολουθήσουν τρισδιάστατες σεισμικές μελέτες, οι οποίες εκτιμάται ότι μπορεί να διαρκέσουν έως 12 μήνες και η ερευνητική γεώτρηση από το 2024. Η οριστική ανάπτυξη των κοιτασμάτων και η παραγωγή εκτιμάται το 2028.
Μπλοκ 2 και Κρήτη
Στην πρώτη ερευνητική φάση βρίσκεται το «μπλοκ 2», όπου με δεδομένη την ύπαρξη εντοπισμένου στόχου, η κοινοπραξία (Energean 75%, ΕΛΠΕ 25%) προχωρά απευθείας την πρόσκτηση 3D σεισμικών δεδομένων κατά την επόμενη χειμερινή περίοδο 2022-2023. Το 2024 προγραμματίζεται η έναρξη της ερευνητικής γεώτρησης, ενώ το 2028 εκτιμάται η έναρξη της παραγωγής.
Στις δύο θαλάσσιες παραχωρήσεις της Κρήτης («Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης»), τα δικαιώματα έρευνας κατέχει η κοινοπραξίας των TotalEnergies (40%), Exxon Mobil (40%) και ΕΛΠΕ (20%). Πρόκειται για την πιο υποσχόμενη περιοχή για την ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, αλλά και ταυτόχρονα για τη λιγότερο ώριμη, όπου κρίνεται επιτακτική η άμεση πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων.
Ο στόχος είναι να προχωρήσει η πρόσκτηση 6,500 km δυσδιάστατων σεισμικών δεδομένων τη χειμερινή περίοδο 2022-2023, με την παραγωγή να εκτιμάται περί το 2029.