Η συμφωνία που τελικά επιτεύχθηκε στην έκτακτη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αξίζει προσοχής. Ειδικά όσον αφορά στις επιμέρους πλευρές της, που αποκαλύπτουν αφενός το άμεσο «κόστος» του νέου πακέτου κυρώσεων στην Ε.Ε. και αφετέρου τη ζημιά στην «ενότητά» της και ειδικά στην Ενιαία Εσωτερική Αγορά της.
Το κείμενο, σύμφωνα με την τελική διατύπωση, προβλέπει τη διακοπή τροφοδοσίας πετρελαίου από τη Ρωσία σε ποσοστό 90% του συνόλου των σημερινών εισαγωγών. Πίσω όμως από την ηχηρή αυτή απόφαση «υπάρχει» ένα σύνολο προϋποθέσεων και εξαιρέσεων που ουσιαστικά αποκαλύπτει μια πολύ διαφορετική πραγματικότητα:
- Η διακοπή του 90% των εισαγωγών πετρελαίου θα πρέπει να υλοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 2022. Η διακοπή αφορά μόνο τις δια θαλάσσης εισαγωγές πετρελαίου στις χώρες της Ε.Ε.
- Θα συνεχισθεί η ροή πετρελαίου από τη Ρωσία μέσω του δια ξηράς αγωγού που τροφοδοτεί τις ευρωπαϊκές χώρες διασχίζοντας την Ουκρανία (Γερμανία, Πολωνία, Ουγγαρία, κ.α.).
- Μια σειρά χωρών της Ε.Ε. με επικεφαλής την Ουκρανία θα συνεχίσουν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο μέχρι να εξασφαλιστούν από πλευράς Ε.Ε. οι προϋποθέσεις ενεργειακής ασφάλειάς τους (δηλαδή της απρόσκοπτης τροφοδοσίας τους με πετρέλαιο).
- Η απόφαση αυτή στο σύνολό της εκτίναξε ακόμα υψηλότερα τις τιμές πετρελαίου, αυξάνοντας τη σχετική δαπάνη τροφοδοσίας των χωρών της Ε.Ε., ενώ πολλαπλασιάζει ανάλογα το ύψος των εσόδων για τη Ρωσία.
- Δόθηκε το πράσινο φως στις χώρες Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία να επιδιώξουν κοινό ανώτατο πλαφόν τιμών φυσικού αερίου, με την Ελλάδα να μένει εκτός της εξαίρεσης αυτής. Αδιευκρίνιστο παραμένει το γιατί η Ελλάδα δεν επιδίωξε τη συμμετοχή της στην εξαίρεση αυτή.
Παρά τις διακηρύξεις ενότητας μετά την επίτευξη της Συμφωνίας, οι «εξαιρέσεις» από αυτή επιβεβαιώνουν τις αγεφύρωτες διαφορές στο εσωτερικό των 27 χωρών μελών απέναντι στην ενεργειακή κρίση, καθώς οι αποκλίσεις που νομιμοποιούνται με αυτή στο εσωτερικό τροφοδοτούν ακόμα μεγαλύτερες στρεβλώσεις στην Ενιαία Εσωτερική Αγορά.
Η προφανής αυτή στρέβλωση, που διευρύνει την ανισορροπία στον εσωτερικό ανταγωνισμό της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Αγοράς, δηλαδή του πλέον ενοποιημένου στοιχείου της οικονομίας στην Ε.Ε. μέχρι σήμερα. Η συμφωνία αυτή νομιμοποιεί ένα εξαιρετικά σοβαρό πισωγύρισμα στη διαδικασία σύγκλισης της Ε.Ε.
Πράγματι, σε ένα περιβάλλον ισχυρότατων πληθωριστικών πιέσεων, όπως αποκάλυψαν τα τελευταία στοιχεία της Eurostat σήμερα, η χθεσινή «Συμφωνία» προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη αποσυσπείρωση και κατακερματισμό στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά καθώς τροφοδοτεί πρωτοφανείς διαφορές στο ενεργειακό κόστος, τόσο του πετρελαίου όσο και του φυσικού αερίου μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε.
Όπως επισημαίνεται από διεθνείς οικονομικούς αναλυτές, η χθεσινή απόφαση έχει πολλαπλασιάσει τις αποκλίσεις στο κόστος παραγωγής μεταξύ των χωρών μελών της Ε.Ε., όπως επίσης και μεταξύ της Ε.Ε. και των εμπορικών εταίρων της.
Οι τιμές του πετρελαίου Brent έχουν εκτιναχθεί ήδη στα 123 δολάρια το βαρέλι και το φυσικό αέριο «κοστίζει» πολλαπλάσια στις οικονομίες που εξακολουθούν να τροφοδοτούνται μέσω των αγωγών της Ρωσίας και των χωρών που έχουν μετακινηθεί στο υγροποιημένο αέριο (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα). Η νέα αυτή αύξηση στις ενεργειακές τιμές που προκάλεσε η Συμφωνία δρομολογεί με τη σειρά της ακόμα μεγαλύτερη άνοδο των τιμών για τον Ιούνιο έναντι των εκρηκτικών τιμών του που ανακοίνωσε η Eurostat για τον Μάιο.
Αυτό από μόνο του αυξάνει τις πιέσεις για ισχυρότερες και ταχύτερες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ, οι οποίες φυσιολογικά οδηγούν σε περιστολή επενδύσεων και διαθέσιμης ρευστότητας στην Ευρωζώνη...
Τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης που έδωσε στη δημοσιότητα η Rystad Energy στη βάση του REPowerEU της Κομισιόν, η Ε.Ε. για να απαλλαχθεί στο 100% από την τροφοδοσία πετρελαίου/φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα χρειαστεί ένα σύνολο επενδύσεων, που εκτιμάται σε κάτι περισσότερο από 1 τρισ. ευρώ...
