Στην τελική ευθεία βρίσκεται η κατάθεση στη Βουλή από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της νομοθετικής ρύθμισης για την επιβολή έμμεσου πλαφόν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από την 1η Ιουλίου και για ένα έτος, καθώς η προετοιμασία της έχει ολοκληρωθεί από το ΥΠΕΝ.
Μάλιστα, υπάρχει πιθανότητα η ρύθμιση να κατατεθεί υπό μορφή τροπολογίας στο νομοσχέδιο του υπουργείου για την περαιτέρω απλοποίησης της αδειοδοτικής διαδικασίας νέων έργων ΑΠΕ και για το πλαίσιο ανάπτυξης μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο αναμένεται να εισαχθεί την επόμενη εβδομάδα.
Στόχος της παρέμβασης είναι να αποκλιμακωθούν οι λιανικές τιμές ρεύματος από τα σημερινά υψηλά επίπεδα. Υπενθυμίζεται ότι, για αυτό τον σκοπό, στον «πυρήνα» της προωθούμενης παρέμβασης βρίσκεται η επιβολή πλαφόν στις αμοιβές των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από τη συμμετοχή τους στην αγορά, ώστε τα επιπλέον έσοδα να οδεύσουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ). Έτσι, θα ενισχυθούν τα έσοδα του ΤΕΜ, ώστε να αυξηθούν οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και, με αυτό τον τρόπο, να περιορισθεί το κόστος όλων των καταναλωτών για ηλεκτρικό ρεύμα.
Εξειδίκευση με μεταγενέστερη Υπουργική Απόφαση
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ρύθμιση θα θεσπίζει τον παραπάνω μηχανισμό, περιγράφοντας τη λειτουργία του, για τον οποίο η ελληνική πλευρά έχει αποσπάσει το επί της αρχής «πράσινο φως» της Κομισιόν. Η εξειδίκευση θα γίνει με μεταγενέστερη Υπουργική Απόφαση, στην οποία θα παραπέμπει η ρύθμιση για τον καθορισμό των παραμέτρων εφαρμογής του μηχανισμού. Έτσι, με δεδομένο ότι οι παράμετροι αυτοί παραμένουν ακόμη υπό διαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες, η Υπουργική Απόφαση θα εκδοθεί μόλις αυτές οριστικοποιηθούν.
Σε αυτό το πλαίσιο, η άμεση θέσπιση της αλλαγής του τρόπου με τον οποίο αμείβονται οι εγχώριες μονάδες για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν, έχει ως στόχο να επισπεύσει τα νομοθετικά βήματα που θα χρειαστούν, ώστε το πλαφόν να τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιουλίου, όπως προγραμματίζεται. Επομένως, μόλις επέλθει οριστική συμφωνία με την Κομισιόν, η της Υπουργικής Απόφασης θα «ξεκλειδώσει» τις αλλαγές στον Κανονισμό της αγοράς, ώστε να τεθεί σε εφαρμογή το μέτρο.
Για την ακριβή «φόρμουλα» εφαρμογής, η ελληνική πλευρά έχει πραγματοποιήσει αλλεπάλληλες τηλεσυσκέψεις με την Κομισιόν, σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων. Την επόμενη εβδομάδα, θα υπάρξουν εκ του σύνεγγυς επαφές, καθώς αναμένεται στην Αθήνα κλιμάκιο υψηλόβαθμων στελεχών της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας (DG Energy) της Κομισιόν.
Τα θέματα σε διαπραγμάτευση
Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που μένουν προς συμφωνία είναι το ύψος στο οποίο θα καθορισθεί το πλαφόν ανά τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή το μέγιστο όριο των αμοιβών των αντίστοιχων μονάδων. Στην περίπτωση των θερμοηλεκτρικών μονάδων, οι οποίες έχουν μεταβαλλόμενο λειτουργικό κόστος, η συμφωνία αφορά τη μεθοδολογία με την οποία θα υπολογίζονται αυτές οι ανώτατες τιμές.
Σε κάθε περίπτωση, η φόρμουλα θα περιλαμβάνει τις παραμέτρους που στην τρέχουσα συγκυρία καθορίζουν στον μεγαλύτερο βαθμό το κόστος των μονάδων, δηλαδή τις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων για τους λιγνίτες και τα δικαιώματα ρύπων και την τιμή του φυσικού αερίου, στην περίπτωση των μονάδων αερίου. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, στόχος του ΥΠΕΝ είναι τη διαχείριση του μηχανισμού αυτοματοποιημένης αναπροσαρμογής των ορίων να την αναλάβει το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Έτσι, σε καθημερινή βάση, από τα έσοδα που έχει μία μονάδα συμμετέχοντας στη χονδρεμπορική αγορά, το Χρηματιστήριο θα καθορίζει με ποιο ποσό αυτή θα αμειφθεί και ποιο θα καταλήξει στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Από την άλλη πλευρά, το πλαφόν στις ΑΠΕ θα είναι σταθερό, περί τα 100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ ερωτηματικό είναι που θα μπει το «ταβάνι» για τις υδροηλεκτρικές μονάδες.
Παράλληλα, προς καθορισμό παραμένει ο τρόπος μεταφοράς στο ΤΕΜ των επιπλέον εσόδων που θα λαμβάνουν οι σταθμοί από την αγορά, σε σχέση με το πλαφόν. Αν ακολουθεί το σχήμα που ισχύει τώρα για τις μονάδες ΑΠΕ με Feed in Premium, τότε αυτό θα εισπράττεται σε πρώτη φάση από τους παραγωγούς, οι οποίοι θα το αποδίδουν στον ΔΑΠΕΕΠ.
Οριζόντια μείωση
Το πλαφόν, σε συνδυασμό με τις επιδοτήσεις, θα αποκλιμακώσει κατακόρυφα τις λιανικές τιμές ηλεκτρισμού να αποκλιμακωθούν κατακόρυφα, στο ύψος των 15,5-16 λεπτών του ευρώ ανά κιλοβατώρα, από τα 33 με 35 λεπτά του ευρώ που κινούνται σήμερα, χωρίς την επιδότηση. Επομένως, θα «επιστρέψουν» στα επίπεδα πριν από την ενεργειακή κρίση, με συνέπεια να μειωθεί δραστικά το ενεργειακό κόστος για τον τελικό καταναλωτή.
Σημαντικό είναι επίσης πως με την παρέμβαση θα μειωθούν οι λογαριασμοί όλων των καταναλωτών – νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Αντίθετα, στο υφιστάμενο σχήμα επιδοτήσεων, οι ενισχύσει ήταν «στοχευμένες», καθώς για παράδειγμα το 2021 δεν κάλυπταν τις επιχειρήσεις, ενώ από τις αρχές του έτους και μέχρι και τον Απρίλιο από τους οικιακούς καταναλωτές ωφελούμενες είναι μόνο οι κύριες κατοικίες – και μάλιστα μόνο για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες μηνιαίας κατανάλωσης. Από τον Μάιο καλύπτονται και οι μεγαλύτερες καταναλώσεις και οι μη κύριες κατοικίες, ωστόσο με μικρότερη ενίσχυση.