Στη σκιά των ανησυχιών για διακοπή προμήθειας με ρωσικό αέριο της βορειοκεντρικής Ευρώπης, οι οποίες προέρχονται από την επικείμενη συντήρηση του αγωγού Nord Stream 1 από τις 11 Ιουλίου και για 10 ημέρες, η χώρα μας αποκτά ένα ακόμη μέτρο «θωράκισης» της ενεργειακής ασφάλειας, για το ενδεχόμενο διαταραχής των ροών από τη Μόσχα. Κι αυτό γιατί μέχρι το τέλος του Ιουλίου αναμένεται να αυξηθεί η δυνατότητα «υποδοχής» φορτίων υγροποιημένου αερίου, με την έναρξη της λειτουργίας της καινούριας πλωτής δεξαμενής (FSU) στο τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η πλωτή δεξαμενή έχει ενοικιασθεί για 12 μήνες έπειτα από διαγωνισμό, ενώ θα προστεθεί στις τρεις υπάρχουσες χερσαίες δεξαμενές του τερματικού σταθμού του Διαχειριστή, για να αυξήσει κατά 70% της «πύλης εισόδου» υγροποιημένου αερίου, από τα 225.000 κυβικά μέτρα σε τουλάχιστον 380.000 κυβικά. Επομένως, η χώρα μας θα μπορεί να εισαγάγει επιπλέον φορτία LNG, στην περίπτωση που χρειαστεί να αναπληρώσει μέρος ή και το σύνολο του αερίου αγωγού που καταφθάνει από τη Μόσχα.
Εξάλλου, όπως τονίστηκε και στη χθεσινή σύσκεψη για την ενεργειακή επάρκεια υπό τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, στο ενδεχόμενο που η Ρωσία «κλείσει τις στρόφιγγες», η επιπλέον προμήθεια υγροποιημένου αερίου θα αποτελέσει ένα από τα βασικά «αντίμετρα» για τη διασφάλιση επάρκειας τροφοδοσίας. Μάλιστα, υπό την αίρεση ότι στη διεθνή αγορά υπάρχει επάρκεια σε διαθέσιμα προς παραγγελία φορτία LNG, τότε σε συνδυασμό και με τα υπόλοιπα μέτρα έκτακτης ανάγκης, η Ελλάδα δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει πρόβλημα κάλυψης των εγχώριων αναγκών σε ενέργεια.
Η προετοιμασία για τη λειτουργία
Το FSU κατέφθασε στη Ρεβυθούσα στο τέλος της προηγούμενης, ενώ για να «ενεργοποιηθεί» η χρήση του, θα χρειασθεί μία σειρά από τεχνικά και ρυθμιστικά βήματα, για τα οποία εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί περίπου όλος ο υπόλοιπος μήνας.
Έτσι, θα πρέπει κατ΄ αρχάς η δεξαμενή αποθήκευσης της εγκατάστασης αερίου να ψυχθεί στους -160 βαθμούς Κελσίου, όσο θα είναι και η θερμοκρασία των ποσοτήτων υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα υποδέχεται. Παράλληλα, θα πρέπει να εκπαιδευθεί το προσωπικό της υποδομής στις διαδικασίες μεταφόρτωσης του καυσίμου, από τα πλοία μεταφοράς LNG, που θα ελλημενίζονται στο τέρμιναλ.
Την ίδια στιγμή, θα χρειαστεί να προσαρμοστεί κατάλληλα ο κανονισμός χρήσης του τέρμιναλ από τον ΔΕΣΦΑ, ώστε ο επιμερισμός των πλοίων που καταφθάνουν να γίνεται πλέον στις τέσσερις δεξαμενές, αντί για τις τρεις που προβλεπόταν έως τώρα. Επίσης, θα πρέπει να αναθεωρηθούν τα τιμολόγια χρήσης, ώστε να καλυφθεί το κόστος ενοικίασης της καινούριας υποδομής.
«Κλειδί» και η ευελιξία εισαγωγής LNG
Με την προσθήκη του FSU, και υπό την αίρεση εύρεσης φορτίων LNG, θα διασφαλιστεί ότι η Ρεβυθούσα θα μπορεί να καλύψει το 25% της επιπλέον ζήτησης για φυσικό αέριο (τόσο στην Ελλάδα όσο και στα γειτονικά κράτη), την οποία θα προκαλούσε η διακοπή των ροών καυσίμου από τη Ρωσία. Ωστόσο, η αύξηση της αποθηκευτικής ικανότητας δεν αποτελεί το μόνο σημαντικό όφελος από την πλωτή δεξαμενή.
Ένα εξίσου πολύτιμο πλεονέκτημα που θα προσφέρει η καινούρια υποδομή είναι ότι θα ενισχύσει και την ευελιξία στην εισαγωγή LNG, καθώς θα μπορούν να εκφορτώνονται στη Ρεβυθούσα δύο φορτία υγροποιημένου αερίου ταυτόχρονα, αντί για ένα όπως συμβαίνει τώρα. Η δυνατότητα αυτή θα είναι ιδιαίτερα σημαντική στην περίπτωση που οποιαδήποτε στιγμή διακοπεί η ροή ρωσικού αερίου, αφού θα παράσχει μεγαλύτερη ελευθερία στον προγραμματισμό άφιξης των φορτίων. Επομένως, θα διευκολύνει το κλείσιμο νέων φορτίων.
«Έκρηξη τιμών» σε τυχόν επιπλοκή με τον Nord Stream 1
Η συντήρηση του Nord Stream 1 έρχεται σε μία συγκυρία όπου ήδη χρησιμοποιείται μόλις το 40% της δυναμικότητάς του, με αναλυτές της αγοράς να εκτιμούν ότι με αυτό τον τρόπο η Ρωσία προσπαθεί να παρεμποδίσει την αναπλήρωση κατά 80% των ποσοτήτων στις ευρωπαϊκές αποθήκες, όπως έχει αποφασίσει η Κομισιόν. Έτσι, σε χώρες όπως η Γερμανία, εκφράζονται φόβοι ότι η συντήρηση μπορεί να παραταθεί επί μακρόν, με συνέπεια να μην μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες των αγορών στη βορειοκεντρική Ευρώπη.
Αντίθετα με τα προβλήματα στον Nord Stream 1, αλλά και την «απροθυμία» της Μόσχας να αξιοποιήσει τον αγωγό Yamal για την τροφοδοσία της «Γηραιάς Ηπείρου», έχουν παραμένει αμετάβλητες οι ροές καυσίμου στον αγωγό Turk Stream, από τον οποίο τροφοδοτείται και η χώρα μας. Μάλιστα, οι πιθανότητες για «στοπ» και στον Turk Stream γίνονται ακόμη λιγότερες, αν ληφθεί υπόψη ότι πρόσφατα πραγματοποιήθηκε και η ετήσια συντήρηση του αγωγού, με το έργο να επανέρχεται σε λειτουργία στον προβλεπόμενο χρόνο.
Επομένως, σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε περαιτέρω εμπλοκή με τον Nord Stream 1, και δεν συμβεί το ίδιο με τον Turk Stream, η χώρα μας δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει πρόβλημα τροφοδοσίας. Ωστόσο, στο ενδεχόμενο εμπλοκής με τον Nord Stream 1, θα «αγγίξει» και την Ελλάδα η εκτίναξη των τιμών φυσικού αερίου, που είναι δεδομένο ότι θα προκληθεί με την αύξηση της ζήτησης για spot φορτία από τις χώρες που θα πλήξει το ρωσικό «στοπ».
Μάλιστα, από τον εκτροχιασμό του κόστους δεν θα εξαιρεθούν ούτε οι ποσότητες αερίου που προμηθεύεται η χώρα μας μέσω μακροπρόθεσμων συμβολαίων, καθώς και σε αυτά οι τιμές βασίζονται σε μεγάλο ποσοστό στα επίπεδα διαπραγμάτευσης στο Ολλανδικό hub (TTF).
