«Σήμερα, το Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης ενάντια στον εκβιασμό της Ρωσίας» τόνισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας προσερχόμενος στο έκτακτο συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών στις Βρυξέλλες.
«Είμαστε σίγουροι ότι θα συμφωνήσουμε σε έναν κανονισμό που θα καλύπτει καλύτερα τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες όλων των κρατών- μελών, θα μας βοηθήσει να μειώσουμε την κατανάλωση φυσικού αερίου και, ως εκ τούτου, να μειώσουμε την εξάρτηση μας απο το ρωσικό φυσικό αέριο» προσέθεσε.
«Θα αναλύσουμε την πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για έναν μηχανισμό μείωσης της ζήτησης, ο οποίος θα δώσει τα κίνητρα στις βιομηχανίες υψηλής κατανάλωσης ενέργειας να μειώσουν την κατανάλωση τους σε φυσικό αέριο», επισήμανε ο κ. Σκρέκας και κατέληξε: «Επίσης, θα παρουσιάσουμε την ελληνική πρόταση για ένα νέο πανευρωπαικό μοντέλο ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα υπολογίζει καλύτερα το πραγματικό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, αποσυνδέοντας την τιμή του φυσικού αερίου από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, διασφαλίζοντας έτσι προσιτές τιμές για τα ευρωπαικά νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Με ποικιλία απόψεων προσέρχονται οι υπουργοί Ενέργειας στην σύνοδο των Βρυξελλών
Η Ισπανία αναμένει ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα φθάσουν σε συμφωνία για την μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά την διάρκεια του χειμώνα κατά λιγότερο από 15% και σε εθελοντική βάση κατά την σημερινή σύνοδο των υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, δήλωσε η ισπανίδα υπουργός Ενέργειας Τερέσα Ριμπέρα προσερχόμενη στην σύνοδο. Η ισπανική κυβέρνηση είναι αντίθετη με την υποχρεωτική μείωση της χρήσης φυσικού αερίου με το επιχείρημα ότι η Ισπανία έχει κάνει μεγάλες επενδύσεις στις υποδομές για την εισαγωγή και την επανεξαγωγή φυσικού αερίου προς την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ενωση.
Από την πλευρά της, η πολωνή υπουργός Ενέργειας δήλωσε προσερχόμενη στην σύνοδο ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την μείωση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου είναι «ουδέτερη» για την Πολωνία, αν δεν περιλαμβάνει δεσμευτικούς στόχους. Η Αννα Μοσκβά δήλωσε ότι η Βαρσοβία τάσσεται κατά της επιβολής στόχων υποχρεωτικής μείωσης κατανάλωσης φυσικού αερίου προς τις χώρες της Ενωσης. «Δεν μπορούμε να δεχθούμε οποιαδήποτε απόφαση επιβληθεί στις χώρες. Η ενεργειακή ασφάλεια αποτελεί εθνική προτεραιότητα», είπε προσθέτοντας ότι οι μονάδες αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Πολωνία είναι πλήρεις και ότι η χώρα δεν έχει ανάγκη περιορισμού της χρήσης φυσικού αερίου τώρα. Ωστόσο, δήλωσε ότι η Βαρσοβία θεωρεί το κόστος της ρύπανσης στο πλαίσιο της αγοράς άνθρακα της ΕΕ απειλητική για την ενεργειακή ασφάλεια.
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τον περιορισμό κατά 15% της ζήτησης φυσικού αερίου δεν θα είναι αρκετή για τις ανάγκες του χειμώνα, ενώ συνεχίζονται ότι περικοπές στην τροφοδοσία ρωσικού φυσικού αερίου, δήλωσε ο ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος Εμον Ράιαν. «Το 15% πιθανότατα δεν θα είναι αρκετό, δεδομένου ότι οι Ρώσοι μόλις ανακοίνωσαν περαιτέρω μείωση των προμηθειών μέσω του Nord Stream 1. Αλλά είναι καλύτερα να υπάρχει από το να μην υπάρχει καθόλου και πιστεύω ότι το μήνυμα που στέλνει είναι πολύ σημαντικό», πρόσθεσε ο ιρλανδός υπουργός Περιβάλλοντος προσερχόμενος στην σύνοδο.
Στο Βερολίνο, η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ χαιρέτισε τις προσπάθειες για τον συντονισμό στην λήψη μέτρων για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η Ενωση θα παραμείνει ενωμένη καθώς η Ρωσία συνεχίζει να πλήττει την τροφοδοσία προς την Γερμανία και γενικότερα.
«Δεν θα διασπαστούμε λόγω της έλλειψης φυσικού αερίου. Αντίθετα θα παραμείνουμε ενωμένοι και αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα προς τον ρώσο πρόεδρο», δήλωσε η γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών έπειτα από τις συνομιλίες της με τον τσέχο ομόλογό της.
Την πεποίθηση ότι θα υπάρξει πολιτική συμφωνία για την ενέργεια εξέφρασε η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Κάντρι Σίμσον προσερχόμενη στο έκτακτο Συμβούλιο των αρμόδιων Υπουργών στις Βρυξέλλες. «Θα συζητήσουμε σήμερα την προετοιμασία της ΕΕ για τον ερχόμενο χειμώνα. Οι χθεσινές ανακοινώσεις από την Gazprom υπογράμμισαν ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι για πιθανή διακοπή των προμηθειών ανά πάσα στιγμή», τόνισε η κ. Σίμσον, επισημαίνοντας ότι η ΕΕ πρέπει να ενεργήσει «καλά τώρα». «Αναμένω ότι σήμερα θα έχουμε ενδιαφέρουσα πολιτική συζήτηση, διότι τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές συνθήκες, ξεκινούν από διαφορετικές θέσεις. Περιμένω ότι στο τέλος θα έχουμε πολιτική συμφωνία» προσέθεσε, ενώ ανέφερε ότι η βάση του μηνύματος της Επιτροπής ήταν η «ενότητα και η αλληλεγγύη».
Σε ποια σημεία διαφωνούσαν τα μέλη της ΕΕ - Οι προκλήσεις και οι προσδοκίες
Όπως έγραφε νωρίτερα το insider, πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα είχαν διαφωνήσει με την οριζόντια μείωση του 15% που είχει προτείνει για όλα τα κράτη μέλη η Κομισιόν, ενώ πολλά κράτη είχαν εκφράσει αντίθεση και στην πρόθεση της Επιτροπής να έχει η ίδια τη δυνατότητα να μετατρέπει από εθελοντική σε δεσμευτική την μείωση της κατανάλωσης, σε περίπτωση ακραίων καταστάσεων.
Συγκεκριμένα, κάποιες χώρες είχαν επιμείνει η μείωση να παραμείνει εθελοντική και να λαμβάνει υπόψη το βαθμό εξάρτησης κάθε χώρας από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία είχαν εκφράσει ανοιχτά την αντίθεσή τους στο σχέδιο της Κομισιόν ενώ σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, επιφυλάξεις στο να δοθεί το δικαίωμα στην Κομισιόν να ζητά μειώσεις στην κατανάλωση αερίου εξέφρασαν επίσης η Δανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Ολλανδία και η Πολωνία.
Η Τσεχία, η οποία έχει στο τρέχον εξάμηνο την προεδρία της ΕΕ, πρότεινε την Παρασκευή η όποια πρόταση κάνει η Κομισιόν για υποχρεωτική μείωση της χρήσης αερίου να χρειάζεται την έγκριση των κυβερνήσεων.
Η θέση της Ελλάδας
Η διαφωνία της Ελλάδας και των άλλων χωρών του Νότου είχε βασιστεί στο γεγονός ότι θα επωμίζονταν οι οικονομίες τους ένα μεγάλο βάρος για να προστατευθούν ενεργοβόρες βιομηχανίες της Γερμανίας και άλλων χωρών, οι οποίες θα είχαν τα μεγαλύτερα προβλήματα εφοδιασμού.
«Η κυβέρνηση δεν συμφωνεί επί της αρχής με την πρόταση της Κομισιόν για μείωση 15% της κατανάλωσης του φυσικού αερίου». Αυτό έκανε πρόσφατα γνωστό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, υπενθυμίζοντας ότι «έχουμε καταθέσει προτάσεις και όσον αφορά τις τιμές και όσον αφορά την προμήθεια και επιμένουμε σε αυτές γιατί συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι η κατεύθυνση αυτή μπορεί να δώσει λύσεις».
Μάλιστα, όπως εξήγησε, για την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για περιορισμό της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15% εξήγησε ότι η κυβέρνηση είπε όχι για δύο βασικούς λόγους. «Πρώτα απ' όλα, διότι εμείς το φυσικό αέριο που εισάγουμε και αξιοποιούμε, το μεγάλο του ποσοστό, το 70%, πηγαίνει για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Άρα, είναι μια ανελαστική διάσταση. Δεύτερον, είπαμε όχι, διότι θεωρούμε ότι μια τέτοιου είδους κίνηση, δεν θα βοηθήσει κανέναν στην Ευρώπη να αντιμετωπίσει τους κινδύνους από τα ενδεχόμενα προβλήματα που θα προκύψουν στον εφοδιασμό φυσικού αερίου και πολύ περισσότερα προβλήματα θα μετατοπίσει σε χώρες από αυτά που υποτίθεται ότι θα έλυνε. Στον αντίποδα αυτής της συζήτησης ο Έλληνας πρωθυπουργός, αλλά και άλλοι ηγέτες του ευρωπαϊκού Νότου, έχουν πρωταγωνιστήσει στην κατάθεση προτάσεων που θεωρούμε και εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε ότι θα έδιναν πιο ουσιαστική λύση και σε ό,τι αφορά στις τιμές φυσικού αερίου και σε ό,τι αφορά στην απεξάρτηση της τιμής του ρεύματος από το φυσικό αέριο και σε ό,τι αφορά στις ενιαίες προμήθειες από εναλλακτικές, πηγές LNG, της κοινής προσπάθειας για αποθήκευση ενέργειας, της επιτάχυνσης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων» ανέφερε.
Τι είχε προτείνει το εναλλακτικό κείμενο
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν επιδιώξει να αμβλύνουν το σχέδιο του μπλοκ να απαιτήσουν από αυτές να χρησιμοποιούν λιγότερο φυσικό αέριο καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για έναν χειμώνα αβέβαιων προμηθειών από τον κύριο προμηθευτή φυσικού αερίου τη Ρωσία.
Οι διαβουλεύσεις είχαν ξεκινήσει εδώ και μέρες και διπλωμάτες από χώρες της ΕΕ συζητούσαν μια αναθεωρημένη πρόταση προτού οι υπουργοί ενέργειας τους επιχειρήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία την Τρίτη.
Μια πρόταση που υποστήριζαν θερμά κάποια κράτη προέβλεπε να διατηρηθεί ο εθελεοντικός στόχο για όλες τις χώρες να περιορίσουν τη χρήση φυσικού αερίου, αλλά θα προσφέρει μια σειρά εξαιρέσεων από τον δεσμευτικό στόχο - πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες θα αντιμετωπίσουν διαφορετικούς υποχρεωτικούς στόχους.
«Όλοι πρέπει να συνεισφέρουν στο μέτρο του δυνατού», είπε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, προσθέτοντας ότι η τελευταία πρόταση θα πρέπει να καλύψει το χάσμα ζήτησης φυσικού αερίου των 45 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων που οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων φυσικού αερίου της Ευρώπης είπαν ότι μια ρωσική διακοπή θα προκαλούσε αυτόν τον χειμώνα. .
Πριν εισβάλει στην Ουκρανία, η Ρωσία προμήθευε το 40% του φυσικού αερίου της ΕΕ, ή περίπου 155 bcm ετησίως.
Άλλοι διπλωμάτες είχαν εκφράσει ανησυχίες ότι η πρόταση θα αποτύχει. Οι χώρες της ΕΕ έχουν περιορίσει μέχρι στιγμής τη συνδυασμένη χρήση φυσικού αερίου κατά μόλις 5%.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
