Έκτακτη Σύνοδο στις 13/12 για το πλαφόν στο φυσικό αέριο θα έχουν οι υπουργοί Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς για πολλαπλή φορά συμφώνησαν ότι... διαφωνούν.
Η πρόταση της Κομισιόν για «ταβάνι» στην τιμή στα 275 ευρώ, δίχασε τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με πολλές χώρες – ανάμεσά τους και η Ελλάδα – να λένε «όχι» στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Πριν την έναρξη του Συμβουλίου, πραγματοποιήθηκε συνάντηση των «15» που είχαν υπογράψει την κοινή επιστολή ζητώντας την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Στη συνάντηση επισφραγίσθηκε η πρόθεση των κρατών-μελών να «κατέβουν» στη σημερινή Σύνοδο με την κοινή θέση ότι το όριο της Κομισιόν θα πρέπει να αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Insider.gr.
Σε αυτό το πλαίσιο, νωρίτερα το πρωί οι «15» επιβεβαίωσαν ότι θα τηρήσουν κοινή στάση και θα ζητήσουν την παρουσίαση μιας καινούριας πρότασης με σημαντικές βελτιώσεις, ώστε να εγκριθούν και οι τρεις κανονισμοί στο επόμενο έκτακτο συμβούλιο στις 13 Δεκεμβρίου, πριν από την Σύνοδο Κορυφής.
Σκρέκας: Πλαφόν 150-200 ευρώ είναι ρεαλιστική οροφή
«To να μπει μία οροφή (ένα πλαφόν) στα 275 ευρώ, δεν είναι στην ουσία οροφή» τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας κατά την άφιξη του στο Συμβούλιο των αρμόδιων Υπουργών στις Βρυξέλλες και επισήμανε ότι ένα πλαφόν μεταξύ «150 ευρώ και 200 ευρώ είναι ρεαλιστική οροφή».
Ο κ. Σκρέκας προσέθεσε ότι «η ενεργειακή κρίση είναι σοκαριστική. Για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Γι' αυτό το λόγο πρέπει να κάνουμε κάτι. Δεν μπορούμε να μένουμε χωρίς να κάνουμε τίποτα. Οι τιμές που εκτοξεύονται απειλούν τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Χάνουμε πολύτιμο χρόνο χωρίς αποτελέσματα. Πρέπει να προστατεύσουμε τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και την αξιοπιστία της Ευρώπης και αυτό θα προσπαθήσουμε να κάνουμε στο σημερινό Συμβούλιο».
Ερωτηθείς για το τι θα έπρεπε να έχει προτείνει η Κομισιόν, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας σημείωσε ότι «ένας διορθωτικός μηχανισμός πρέπει να είναι πιο ρεαλιστικός, γιατί ακόμη και τον Αύγουστο, εκείνη την περίοδο που υποφέραμε από τις τιμές στο φυσικό αέριο που είχαν εκτοξευτεί, αυτός ο διορθωτικός μηχανισμός δε θα μπορούσε να εφαρμοστεί. Σίγουρα πρέπει να είναι διαφορετικός και λογικός. Πρέπει να είναι αυτός που θα μας βοηθήσει να ρίξουμε τις τιμές του φυσικού αερίου. Διότι αυτή τη στιγμή αυτό είναι μεγάλο ζήτημα. Το μεγάλο ζήτημα που έχει η Ευρώπη είναι ότι αγοράζουμε το πιο ακριβό φυσικό αέριο στον κόσμο».
«Πρέπει να αντιδράσουμε το συντομότερο δυνατόν. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να χάνουμε χρόνο» ανέφερε ο Κώστας Σκρέκας συμπληρώνοντας ότι «ο μηχανισμός αλληλεγγύης πρέπει να πάει μαζί και να είναι συνδεδεμένος με τον διορθωτικό μηχανισμό».
Οι ελληνικές θέσεις
Υπενθυμίζεται ότι ο μηχανισμός για αλληλεγγύη στο αέριο περιλαμβάνει τέσσερις πυλώνες, ξεκινώντας από τις κοινές προμήθειες καυσίμου από κράτη-μέλη και την επέκταση των μέτρων συνδρομής σε χώρες που θα παρουσιάσουν τυχόν προβλήματα επάρκειας. Επίσης, ο Κανονισμός αυτός ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία ενός νέου δείκτη αναφοράς (benchmark) για το αέριο, ο οποίος θα πλαισιώσει τον δείκτη TTF, καθώς και παρεμβάσεις για μεγαλύτερη εξοικονόμηση καυσίμου.
Όπως έγραψε χθες το Insider.gr, πίσω από την αγεφύρωτη αντίθεση στο ύψος του πλαφόν, βρίσκονται οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για το σενάριο (και τον χρονικό ορίζοντα) χρήσης του. Έτσι, η δήλωση του Έλληνα υπουργού για ένα «ταβάνι» στα 150-200 ευρώ ανά Μεγαβατώρα υποδηλώνει πως το πλαφόν θα πρέπει να βρίσκεται κατʼ ουσίαν (και όχι μόνο τυπικά) σε εφεδρεία τον χειμώνα που μόλις ξεκινά.
Κι αυτό γιατί καθώς το TTF κινείται ήδη στα 129 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, μία απότομη και παρατεταμένη πτώση του υδραργύρου τους επόμενους μήνες μπορεί κάλλιστα να αυξήσει τις τιμές σε αυτά τα επίπεδα. Σε αυτό το πλαίσιο, προσδοκία της ελληνικής πλευράς θα ήταν η Ευρώπη να «θωρακιστεί» με το πλαφόν όσο το δυνατόν πιο σύντομα, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα επιλέξει να μείνει εκτεθειμένη στις διαθέσεις του καιρού. Το πιο ευνοϊκό σενάριο για την Αθήνα θα ήταν να υπάρξει σήμερα συμφωνία για ένα ρεαλιστικό «ταβάνι», ώστε το μέτρο να εγκριθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, στα τέλη του μήνα.
Παράλληλα, θέση της Αθήνας όπως γνωρίζει καλά το insider.gr είναι πως το πλαφόν πρέπει να οριστεί σε πιο χαμηλά επίπεδα, ώστε να απηχεί πραγματικά τις αντοχές των ευρωπαϊκών κρατών στη στήριξη των οικονομιών και των κοινωνιών τους, έναντι των συνεπειών της κρίσης. Έτσι, ένα «ταβάνι» στα 275 ευρώ ανά Μεγαβατώρα δίνει λανθασμένο «σήμα» στις αγορές, ότι μία τιμή του αερίου π.χ. στα 220 ευρώ ανά Μεγαβατώρα είναι βιώσιμη για την Ε.Ε. Λανθασμένο «σήμα», μάλιστα, που έχει αποδέκτες και όσους κερδοσκοπούν στις χονδρεμπορικές αγορές αερίου.
Από την άλλη πλευρά, ένα «ταβάνι» στα 275 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, όπως προτείνει η Κομισιόν, καθιστά το πλαφόν «τελευταίο καταφύγιο» σε μία νέα ιλιγγιώδη εκτίναξη των τιμών (που θα προκαλούσε επίσης χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος στα 600 ευρώ ανά Μεγαβατώρα). Μόνο σε μία τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, θα άξιζε να διακινδυνευθεί η επάρκεια καυσίμου, που θα μπορούσε να προκαλέσει το «ταβάνι».
Ωστόσο, παραμένει αμφίβολο αν ένα τέτοιο μέτρο θα είχε ενεργοποιηθεί ακόμη και τον περασμένο Αύγουστο (στο απόγειο της κρίσης). Έτσι, η επιλογή αυτή παραπέμπει την όποια πιθανότητα ενεργοποίησης στην έναρξη του επόμενου χειμώνα, και μόνον αν «τα χειρότερα» της κρίσης βρίσκονται ακόμη μπροστά μας.
«Αστεία» και «μη ικανοποιητική» η πρόταση της Κομισιόν
«Αστείο» χαρακτήρισε η πολωνή υπουργός αρμόδια για το κλίμα την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιβολή πλαφόν στην τιμή του αερίου, η οποία χαρακτηρίσθηκε εξάλλου «μη ικανοποιητική» από τη βελγίδα υπουργό Ενέργειας.
Οι επικρίσεις είναι αποτέλεσμα της διαφωνίας ανάμεσα στις 27 χώρες μέλη της ΕΕ αναφορικά με την πρόταση της Κομισιόν για επιβολή πλαφόν στις μελλοντικές τιμές του αερίου στα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
«Η πρόταση για το πλαφόν στο αέριο είναι κλειδί, όμως αυτό που προέκυψε προχθές είναι ένα αστείο. Παρουσιάσθηκε την τελευταία στιγμή και αποκλίνει απ' αυτό που είχε προταθεί προηγουμένως και (το πλαφόν) δεν είναι αποδεκτό, καθώς είναι υψηλότερο από τις τρέχουσες τιμές στην αγορά», δήλωσε στις Βρυξέλλες η πολωνή υπουργός αρμόδια για το κλίμα Άννα Μόσκβα. «Δεν ξέρω αν υπάρχει κάποιος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αυτή την πρόταση· δεν μπορεί να αποτελέσει ούτε καν την αρχή για μια συζήτηση», πρόσθεσε η Μόσκβα.
Η βελγίδα υπουργός Ενέργειας Τίνε φαν ντερ Στρέτεν, από την πλευρά της, δήλωσε σήμερα, πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, πως η πρόταση της Κομισιόν «δεν είναι ικανοποιητική». «Το κείμενο που βρίσκεται στο τραπέζι δεν είναι ικανοποιητικό (...) δεν λέει ξεκάθαρα αν θα έχει αντίκτυπο στις τιμές», δήλωσε η φαν ντερ Στρέτεν στους δημοσιογράφους.
Γερμανία: Δεν μπλοκάρουμε την Ευρώπη στο θέμα του πλαφόν
Αρνήθηκε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Υποθέσεων & Κλιματικής Αλλαγής και αντικαγκελάριος, Ρόμπερτ Χάμπεκ, τις κατηγορίες που εξαπολύονται από Ευρωπαίους εταίρους της ισχυρότερης οικονομίας της Ευρώπης, πως η Γερμανία μπλοκάρει την εύρεση κοινής λύσης έναντι της ενεργειακής κρίσης.
Συγκεκριμένα μιλώντας σε Γερμανούς δημοσιογράφους, μεταξύ των οποίων και της Handelsblatt, κατά την επίσκεψη του στο Παρίσι, ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας δήλωσε πως «δεν μπλοκάρουμε» την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Πρόσθεσε πως «είμαι επιφυλακτικός, όταν πρόκειται για (την επιβολή) στην αγορά σταθερού ανώτατου ορίου επί της τιμής, γιατί τότε θα είναι είτε πολύ υψηλή, είτε πολύ χαμηλή».
Παράλληλα, ο Χάμπεκ προειδοποίησε πως οι επιχορηγήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης στη βιομηχανία στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ (IRA) ενδέχεται να αποτελέσει πρόβλημα για την πράσινη μετάβαση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Εκτιμά πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να λειτουργεί με ίδιους ανταγωνιστικούς όρους με τις ΗΠΑ και στη χειρότερη περίπτωση να αντιδράσει με «ισχυρή απάντηση» στις ΗΠΑ, παρέχοντας αντίστοιχες επιχορηγήσεις στην ευρωπαϊκή βιομηχανία.
Σίμσον για την «κατακραυγή»
Η Κομισιόν κατέθεσε την πρόταση για τον διορθωτικό μηχανισμό με βάση την εντολή που έλαβε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανέφερε η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον προσερχόμενη στο Συμβούλιο των αρμόδιων υπουργών στις Βρυξέλλες, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι (η πρόταση) δίνει μία σταθερή βάση για τη σημερινή συζήτηση των υπουργών. Ερωτηθείσα για το πώς θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, η κ. Σίμσον ανέφερε ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να «διευκολύνει» την συμφωνία, αλλά και να βοηθήσει την τσεχική προεδρία έτσι ώστε «να αντιμετωπιστούν όλες οι ανησυχίες».
«Πολλά κράτη-μέλη έχουν ανησυχίες και γι' αυτό συναντιόμαστε. Όλες οι διαφορετικές θέσεις μας επέτρεψαν στο τέλος να φτάσουμε σε συμφωνία σε προηγούμενες προτάσεις και έχω ελπίδα ότι αυτή τη φορά δεν θα είναι διαφορετικά», επισήμανε η Ευρωπαία Επίτροπος. Σε ερώτηση για τις αντιδράσεις των χωρών του Νότου, οι οποίες κάνουν λόγο για υψηλό όριο στα 275 ευρώ, αλλά και σκληρές προϋποθέσεις, απάντησε ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μας έδωσε σαφείς οδηγίες, ότι πρέπει να προσέξουμε πιθανούς κινδύνους και το κάναμε. Κάποιοι κίνδυνοι παραμένουν, αλλά αυτή η πρόταση σχεδιάστηκε με τρόπο που να μας βοηθήσει, εάν αντιμετωπίσουμε ακόμη μία περίοδο σαν αυτή που αντιμετωπίσαμε τον Αύγουστο. Την ίδια ώρα όμως, δεν θα ενεργοποιήσουμε την παρέμβαση στην αγορά, εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο».
Επίσης η Κάντρι Σίμσον υπογράμμισε ότι «θα χρησιμοποιήσουμε τις δυνάμεις μας για να διαβεβαιώσουμε την ασφάλεια των προμηθειών και να αντιμετωπίσουμε τις υψηλές τιμές ενέργειας». Εξέφρασε την ελπίδα ότι «τα κράτη-μέλη θα φτάσουν σε πολιτική συμφωνία» σε ζητήματα όπως η κοινή αγορά φυσικού αερίου και η ισχυρότερη αλληλεγγύη.
«Οι συζητήσεις έχουν δείξει ότι υπάρχει ευρεία στήριξη σε αυτά τα μέτρα και η πολιτική συμφωνία σήμερα θα στείλει ακόμη ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας απέναντι σε αυτή την κρίση. Πρέπει να προχωρήσουμε με την εφαρμογή , δεν υπάρχει λοιπόν χρόνος για χάσιμο», τόνισε.
Υπενθυμίζεται πως η πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν στα 275 ευρώ δεν έχαιρε θετικής υποδοχής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ισπανική κυβέρνηση που κατηγόρησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι «κοροϊδεύει τον κόσμο» με την πρόταση της για προσωρινό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, διαβεβαιώνοντας ότι η Μαδρίτη «θα αντιταχθεί σθεναρά». «Ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεξεργαστεί μια πρόταση και, την τελευταία στιγμή, μας παρουσιάζει αυτήν την πρόταση, η οποία δεν είναι πρόταση» είπε στους δημοσιογράφους η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης Τερέσα Ριμπέρα, χαρακτηρίζοντας «αστειότητα» τον μηχανισμό που επιθυμούν οι Βρυξέλλες.
