Δίχως συμφωνία για το ύψος του πλαφόν στο φυσικό αέριο ολοκληρώθηκε η νέα έκτακτη Σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες, ενώ ο υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχίας Γιόζεφ Σίκελα εκτιμά πως οι «27» είναι κοντά στην εξεύρεση λύσης.
Σήμερα, οι ΥΠΕΝ συμφώνησαν για τον μηχανισμό απόσυρσης, δηλαδή τους όρους και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα «φεύγει» το ανώτατο όριο τιμών εάν υπάρξει πρόβλημα ενεργειακού εφοδιασμού σε ένα κράτος - μέλος της ΕΕ.
«Θα υπάρχει μόνο ένα ανοιχτό θέμα προς συζήτηση την Δευτέρα και αυτό είναι η τιμή που θα ενεργοποιεί τον μηχανισμό», επεσήμανε ο κ. Σίκελα σε συνέντευξη Τύπου, προσθέτοντας πως: «πιστεύω ότι έχουμε σχεδόν φτάσει (σε συμφωνία) αλλά τώρα θα πρέπει να δείξουμε ότι η ενότητα δεν είναι κενό γράμμα», ενώ παραδέχτηκε ότι ορισμένες χώρες φοβούνται πως το πλαφόν θα μπορούσε να δημιουργήσει πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα με κάποιους υπουργούς να αισθάνονται ότι οι αλλαγές στο ανώτατο όριο της τιμής δεν ήταν ισορροπημένες.
«Σημειώθηκε πρόοδος στις τεχνικές πτυχές της ανώτατης τιμής του φυσικού αερίου. Είδα τη γενική προθυμία σήμερα να επιτύχουμε συμβιβασμό. Υπάρχει "κοινή βάση" για συνεννόηση» διαπίστωσε η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, με τη Γαλλίδα Ανιές Πανιέρ-Ρουνασέρ να προσθέτει πως οποιοδήποτε πλαφόν πρέπει να στοχεύει στη «διασφάλιση της σταθερότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών».
Οι συνομιλίες πλέον μεταφέρονται στη συνάντηση των ηγετών των χωρών της ΕΕ την Πέμπτη, πριν συναντηθούν ξανά οι υπουργοί Ενέργειας την επόμενη εβδομάδα, στην τακτική σύνοδό τους την επόμενη Δευτέρα, ενώ «κερδίζει έδαφος» ένα πλαφόν από 160 έως 220 ευρώ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.
Ο υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ σημείωσε ότι επιτεύχθηκε πρόοδος στα τεχνικά ζητήματα που συνδέονται με το πλαφόν, όμως δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιτευχθεί μια λύση όχι με ομοφωνία αλλά με πλειοψηφία. «Επιτύχαμε μια συμφωνία κατά 90-95% για το πλαφόν στην τιμή του αερίου όμως τα μεγάλα και συμβολικά ζητήματα δεν έχουν ακόμη επιλυθεί», τόνισε ο Χάμπεκ, σημειώνοντας ότι οι χώρες χρειάζονται περισσότερο χρόνο.
Η Ελλάδα και άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο, η Ιταλία και η Πολωνία, τονίζουν ότι ένα ανώτατο όριο θα προστατεύσει τις οικονομίες τους από τις υψηλές τιμές ενέργειας, ενώ η Αυστρία, η Γερμανία και η Ολλανδία φοβούνται ότι θα μπορούσε να εκτρέψει τόσο τα αναγκαία φορτία φυσικού αερίου από την Ευρώπη και να διαταράξει τη λειτουργία των αγορών ενέργειας.
«Ο χρόνος για διαβούλευση έχει εξαντληθεί. Έχουμε φτάσει στο σημείο μηδέν. Οι Ευρωπαίοι πολίτες αγωνιούν, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κλείνουν και η Ευρώπη συζητά άσκοπα. Όλοι μας πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και να συμφωνήσουμε χωρίς καθυστέρηση σε έναν μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς και στον Κανονισμό ενεργειακής αλληλεγγύης. Αυτές είναι ιστορικές στιγμές και όλοι μας κρινόμαστε» δήλωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, προσερχόμενος στο Έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε.
«Τα δύο βασικά ζητήματα είναι το επίπεδο και το εύρος του ανώτατου ορίου τιμών», επεσήμανε ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, προσθέτοντας ότι δεν ήταν όλες οι χώρες ανοιχτές στην επίτευξη συμφωνίας με πρωταγωνίστρια την Γερμανία.
Από την πλευρά του, ο Ούγγρος ΥΠΕΝ σημείωσε πως η χώρα του «απορρίπτει την ιδέα» ενός πλαφόν, σημειώνοντας πως «δεν υπάρχει τελική συμφωνία σχετικά με τις λεπτομέρειες του ανώτατου ορίου τιμής» ενώ «έχουμε μακροπρόθεσμη συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου με τη Ρωσία και αυτό εξυπηρετεί την ασφάλεια του εφοδιασμού μας».
Η πρόταση που κατέθεσε η Κομισιόν προβλέπει τον καθορισμό του ορίου στα 275 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Μία τιμή που οδήγησε στην κατηγορηματική απόρριψη της εισήγησης από το μπλοκ των 12 χωρών με πιο «επιθετική» προσέγγιση. Παράλληλα, η τσεχική κυβέρνηση πρότεινε τη μείωση του πλαφόν στα 220 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Ωστόσο, και αυτή η τιμή φάνηκε ανεπαρκής για τους υποστηρικτές ενός «επιθετικού» ανώτατου ορίου και υπερβολικά χαμηλή για το μπλοκ που ζητά ο μηχανισμός αυτός να ενεργοποιηθεί μόνο σε απόλυτο εκτροχιασμό του κόστους του καυσίμου.
Οι πρωτοβουλίες της Ελλάδας
Υπενθυμίζεται πως από χθες το βράδυ όπως έγραψε νωρίτερα το Insider.gr, ξεκίνησε ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων στους κόλπους των Ευρωπαίων υπουργών Ενέργειας, με πρωτοβουλία του Έλληνα Υπουργού, Κώστα Σκρέκα με σκοπό την εξεύρεση Συμφωνίας για επιβολή ρεαλιστικού πλαφόν στις προμήθειες φυσικού αερίου από τα κράτη- μέλη της ΕΕ. Υπενθυμίζεται ότι η προσπάθεια δημιουργίας μιας πλειοψηφίας κρατών- μελών με αυτό το αίτημα ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Ελλάδος και τριών άλλων χωρών.
Χθες στις 8 ώρα Βρυξελλών ο κ. Σκρέκας οργάνωσε δείπνο με τη συμμετοχή πέντε ομολόγων του που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και αντικείμενο συζήτησης την Συμφωνία για το ρεαλιστικό πλαφόν.
Δύο ώρες αργότερα (10 μμ ώρα Βρυξελλών), ο κ. Σκρέκας κάλεσε 12 ομολόγους του (συμπεριλαμβανομένων των χωρών που στηρίζουν την πρόταση για πλαφόν 150-200 ευρώ) και σε μια συζήτηση που διήρκεσε ως τις πρώτες πρωινές ώρες, παρουσίασε τρία σημεία για το πλαφόν, τα οποία υιοθετήθηκαν από τους παρευρεθέντες ώστε να υποστηριχθούν στη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών.
Τα τρία σημεία που προτάθηκαν χθες από τον Έλληνα Υπουργό Περιβάλλοντος κι Ενέργειας και τελικά συμφωνήθηκαν από όσους συμμετείχαν είναι:
1. ένα δυναμικό πλαφόν συνδεδεμένο με ξένους δείκτες,
2. το πλαφόν αυτό θα εφαρμόζεται σε όλα τα hubs και
3. να υπάρχει ένας μηχανισμός αναστολής του πλαφόν, όπως αυτός που προτείνει η προεδρία και όπως διαμορφώθηκε μετά από την Ολλανδία.
