Ο πληθωρισμός «φρενάρει» μεν σε επίπεδα γενικού δείκτη (σ.σ. για τεχνικούς λόγους, αφού οι μεταβολές στις τιμές ενέργειας μετρούνται πλέον σε σχέση με τις ήδη «τσιμπημένες» τιμές που ίσχυαν ένα χρόνο πριν), αλλά οι ανατιμήσεις όμως διαχέονται στην αγορά. Προκαλούν μάλιστα συνεχή άνοδο, ανά την ΕΕ αλλά και στην Ελλάδα, σε έναν δείκτη ο οποίος είχε για πολλά χρόνια φύγει από τα «ραντάρ» των κυβερνήσεων και των οικονομολόγων. Ο λόγος για τον δομικό πληθωρισμό ή αλλιώς για τον λεγόμενο πυρήνα του πληθωρισμού.
Ο δείκτης του «πυρήνα» του πληθωρισμού αυξάνεται γραμμικά, κάθε μήνας που περνά. Δείχνει έτσι πως η ακρίβεια «ριζώνει» στην αγορά.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην αρχή της χρονιάς η άνοδος του πυρήνα του πληθωρισμού στην Ελλάδα ήταν χαμηλότερη από 1,5%, ενώ τον Ιούνιο, όταν η αύξηση του γενικού δείκτη τιμών κορυφώθηκε (12,1%) ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 3,6% . Αντιθέτως, το Νοέμβριο, με βάση δηλαδή τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο Γενικός Δείκτης επιβραδύνθηκε με άνοδο 8,5%, ενώ ο δομικός πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 5,9% από 5,2% τον Οκτώβριο...
Ο πυρήνας του πληθωρισμού είναι ο δείκτης που μετρά την πορεία των τιμών εκτός των κλάδων διατροφή, ποτά, καπνό και ενέργεια. Δηλαδή, δεν λαμβάνονται υπόψη οι τιμές των προϊόντων που θεωρούνται εποχιακά ή ευμετάβλητα για να φανεί κατά πόσο η άνοδος των τιμών ριζώνει σε μία οικονομία...
Ειδικά στην Ελλάδα λόγω μνημονίων και της ύφεσης που - μοιραία - προκαλούσαν στασιμότητα των τιμών ο δείκτης του πυρήνα του πληθωρισμού δεν έδειχνε πιέσεις εδώ και πολλά χρόνια. Τώρα όμως επανέρχεται και στην Ελλάδα, αλλά και σε όλη την ΕΕ ως το «βαρόμετρο» για την πορεία του πληθωρισμού.
Αρμόδιες πηγές εξηγούν πως το αν θα ριζώσει» ή όχι ο πληθωρισμός ίσως να είναι η πιο μεγάλη μάχη του 2023. Το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και όλα τα κράτη της ΕΕ βάλλονται. Αλλά η Ελλάδα, ως κράτος με πολύ χαμηλό εισόδημα σε σχέση με άλλες χώρες και εξίσου χαμηλούς μισθούς είχε μία σχετική «ανάσα» από το συγκρατημένο κόστος ζωής. Αν λοιπόν οι ανατιμήσεις αυτές συνεχισθούν, δεν οδηγούν μόνο σε εξαέρωση των μισθολογικών αυξήσεων που σχεδιάζονται το επόμενο διάστημα (στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα), αλλά επηρεάζεται γενικότερα η οικονομία μέσω της μείωσης της κατανάλωσης και της οικονομικής δραστηριότητας, της ανόδου του κόστους δανεισμού κλπ.
Τι προβλέπει για τον «πυρήνα» η ΤτΕ
Η ΤτΕ αναφέρει στην έκθεσή της πως ανά την ΕΕ «οι πιέσεις στις τιμές εξαπλώνονται σε ολοένα περισσότερους τομείς, εν μέρει λόγω της γενικευμένης επιρροής που ασκούν οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας. Αυτό αντανακλάται στις προβλέψεις σχετικά με τον πυρήνα του πληθωρισμού οι οποίες υποβλήθηκαν στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ. Τα δημοσιονομικά μέτρα με στόχο την άμβλυνση των επιπτώσεων για τα νοικοκυριά των υψηλών τιμών της ενέργειας καθώς επίσης και εν γένει του πληθωρισμού εκτιμάται ότι θα συμβάλουν σε συγκράτηση του πληθωρισμού το 2023, αλλά όταν αποσυρθούν θα επακολουθήσει αντίστοιχη αναζωπύρωση του πληθωρισμού».
Για την Ελλάδα η ΤτΕ εκτιμά πως «ο γενικός πληθωρισμός σημείωσε πολύ μεγάλη άνοδο, κυρίως λόγω των ενεργειακών αγαθών και των τροφίμων, μειώνοντας το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών. Η επιτάχυνση του πυρήνα του πληθωρισμού καθιστά πλέον ορατό το ενδεχόμενο να διατηρηθεί ο πληθωρισμός σε υψηλά επίπεδα και το 2023». Ο υψηλός πληθωρισμός «διαφαίνεται ότι αποκτά μονιμότερα χαρακτηριστικά, καθώς το αυξημένο ενεργειακό και διατροφικό κόστος διαχέεται πια στις βασικές συνιστώσες του πυρήνα του πληθωρισμού, δηλαδή στις υπηρεσίες και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, κάτι που αναμένεται να διατηρήσει τον πληθωρισμό σε υψηλά επίπεδα και την επόμενη χρονιά» εξηγεί.
Για τις αιτίες των ανατιμήσεων στην Ελλάδα αναφέρει πως για τα βιομηχανικά αγαθά η επιτάχυνση του ρυθμού μεταβολής των τιμών τους σχετίζεται με τα συνεχιζόμενα προβλήματα των εφοδιαστικών αλυσίδων και τα επιπρόσθετα θέματα που ανέκυψαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ενώ για τις υπηρεσίες σχετίζεται κυρίως με την υψηλή ζήτηση λόγω και της έντονης ανάκαμψης του τουρισμού.