Με την είσοδο του 2023, νέα ερωτηματικά και προβληματισμοί έχουν αναδυθεί για τις οικονομικές εξελίξεις. Όλα σχετίζονται με τον επικίνδυνο συσχετισμό πληθωρισμού και επιτοκίων. Και οι συνέπειές τους αγγίζουν πλέον την επικίνδυνα ευαίσθητη περιοχή των συναλλαγματικών ισορροπιών.
Το 2022 αναμφίβολα γνώρισε μία πρωτοφανή σε έκταση «αποσυμπίεση» της αξίας των μετοχών και των ομολόγων που υπολογίζεται σε 18 – 20 τρισ. δολάρια.
Τα «καλά» νέα όπως επισημαίνεται σε σχετικό σχόλιο του Bloomberg, είναι πως αυτή η αποσυμπίεση της πρωτοφανούς «φούσκας» των τιμών μετοχών/ομολόγων, που επεκτάθηκε με εκρηκτικούς ρυθμούς το 2021, απομακρύνει το κίνδυνο μιας ξαφνικής κατάρρευσης.
Τα «κακά» νέα όπως υπογραμμίζεται στο ίδιο σχόλιο είναι ότι η «πτώση» αυτή δεν έχει προεξοφλήσει στο παραμικρό τις συνέπειες της σχεδόν γενικευμένης ύφεσης που έχει δρομολογηθεί από την σχεδόν οριζόντια αλλαγή ρότας της νομισματικής πολιτικής των κεντρικών τραπεζών για το 2023.
Η «εκτίμηση» αυτή βασισμένη στα εταιρικά στοιχεία του 2022 και στις ανακοινώσεις της νομισματικής πολιτικής για το 2023, «παράγει» από μόνη της κρίσιμα νέα ερωτηματικά.
Η πίεση για την διάσωση της εταιρικής κερδοφορίας σ' αυτό το οικονομικό και νομισματικό περιβάλλον του 2023 προδικάζει νέο περαιτέρω κύκλο αύξησης των τιμών που θα έρθει αντιμέτωπος με τις σκληρές συνέπειες στην ζήτηση, της αύξησης του κόστους του χρήματος και του νομισματικού tapering.
Αυτό το «περιβάλλον» άλλωστε αποτελεί την βασική αιτία στην οποία στηρίζονται οι προβλέψεις για επίμονη στασιμοπληθωρισμού το 2023.
Παράλληλα όμως και σε συνδυασμό με αυτό πρέπει να συνυπολογιστεί ότι η διολίσθηση του ΔΤΚ τους τελευταίους μήνες είναι βασικά αποτέλεσμα του γεγονότος πως οι νέες αυξήσεις τιμών συγκρίνονται με τις υψηλότερες τιμές που ήδη είχαν αρχίσει να εμφανίζονται από τα τέλη του 2021. Και οι οποίες αυξήθηκαν περαιτέρω το 2022 πριν και μετά τον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες η πτώση του πληθωρισμού θα έπρεπε να είναι ραγδαία στο πρώτο εξάμηνο του 2023, καθώς η βάση υπολογισμού του πληθωρισμού θα είναι οι απότομα αυξημένες τιμές του 2022. Παρ' όλα αυτά οι Κεντρικές Τράπεζες μαζί και η ΕΚΤ προβλέπουν πληθωρισμό πάνω από 6% - 7% το 2023, γεγονός που υποκρύπτει πολύ ισχυρές αυξήσεις τιμών για να διατηρείται τόσο ψηλά ο ΔΤΚ.
Εξού και η εκτίμηση περί «προσωρινότητας» της διολίσθησης του ΔΤΚ το 2023.
Η απειλή του φαύλου κύκλου πληθωρισμού επιτοκίων
Πέραν αυτών όμως, στις μεγάλες, αμερικανικές κυρίως, επενδυτικές τράπεζες υπάρχει η άποψη πως τόσο η Fed όσο και η ΕΚΤ κάποια στιγμή μετά τα τέλη του 2023 και εξαιτίας των συνεπειών (της ύφεσης) στις οικονομίες από την ραγδαία αύξηση των επιτοκίων και την απόσυρση της ρευστότητας (QT), θα υποχρεωθούν μετά από μικρή παύση, να ανοίξουν ένα νέο κύκλο «χαλάρωσης» προκειμένου να αποφύγουν ανεξέλεγκτες καταστάσεις.
Ένας τέτοιος κύκλος παύσης και ίσως «νέας» χαλάρωσης, όπως και την δεκαετία του '70 σημαίνει αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων πριν καν «απορροφηθούν» από την αναπροσαρμογή της σχέσης μισθών – τιμών οι προηγούμενες ανατιμήσεις. Σε ένα τέτοιο «φαύλο κύκλο» πληθωρισμού επιτοκίων οι συναλλαγματικές ανισορροπίες αποτελούν πλέον δομικό στοιχείο αστάθειας...
