Τα προσωρινά στοιχεία που συγκέντρωσε το Insider.gr και τα οποία προκύπτουν από μία αναζήτηση στοιχείων από τις εγχώριες συστημικές τράπεζες δίνουν μια εικόνα που το 2023 αναμένεται να γίνει περισσότερο ευδιάκριτη.
Οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν αρχίσει να διαβρώνονται τους τελευταίους μήνες του 2022 από δύο παράγοντες ταυτόχρονα: τον πληθωρισμό και τις ανάγκες για προσπάθεια διατήρησης του βιοτικού επίπεδου.
Ο πληθωρισμός είτε στην αρχική διψήφια εκδοχή του, είτε στην μονοψήφια στο τέλος του έτους, απομειώνει την αγοραστική «αξία» των αποταμιεύσεων, γεγονός που έχει σπρώξει ένα ποσοστό νοικοκυριών σε αγορές ή δαπάνες, που είχαν στόχο να προλάβουν τις επερχόμενες απώλειες, λόγω του πληθωρισμού, ενισχύοντας έτσι μία ζήτηση η οποία διαφορετικά δεν υπήρχε.
Παράλληλα όμως φαίνεται να ενισχύεται μια τάση χρήσης μέρους της αποταμίευσης προκειμένου να διατηρηθεί το βιοτικό επίπεδο, καθώς τα τρέχοντα έσοδα είτε από μισθούς είτε από συντάξεις «χάνουν» μέρος της αγοραστικής τους αξίας λόγω του πληθωρισμού ο οποίος συνεχίζει να αυξάνεται με μικρότερη ή μεγαλύτερη ταχύτητα, ανάλογα το είδος των δαπανών κάθε νοικοκυριού.
Με άλλα λόγια, οι καταθέσεις/αποταμιεύσεις φαίνεται να «καίγονται» σαν το κερί και από τις δύο άκρες, τόσο λόγω της φυσικής απώλειας αξίας λόγω του πληθωρισμού και των εξαιρετικά αρνητικών πραγματικών επιτοκίων, όσο και από την πλευρά της χρήσης για την διατήρηση του βιοτικού επιπέδου ζωής, καθώς μισθοί και συντάξεις υφίστανται την απώλεια αγοραστικής δύναμης επίσης λόγω του πληθωρισμού.
Στην Τράπεζα της Ελλάδος οι τάσεις αυτές παρακολουθούνται πολύ προσεκτικά καθώς αντιμετωπίζονται από την οπτική της συσχέτισης της σπείρας μισθών – τιμών και η οποία αποτελεί αντικείμενο μεγάλου προβληματισμού μέσα στην ΕΚΤ.
Η ΕΚΤ σύμφωνα με το τελευταίο Δελτίο της σημειώνει ότι «οι πραγματικοί μισθοί (σ.σ. δηλαδή ονομαστικοί μισθοί μείον τον πληθωρισμό) των καταναλωτών είναι τώρα σημαντικά χαμηλότεροι απ' ότι ήταν πριν από την πανδημία του κορονοϊού και είναι πιθανό να υποχωρήσουν περαιτέρω τους επόμενους μήνες», καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να αυξάνεται ακόμα και αν ο ρυθμός αύξησης επιβραδύνεται.
Μπορεί παρ' όλα αυτά οι αυξήσεις των μισθών να καλύψουν ή να υπερβούν την ταχύτητα αύξησης του πληθωρισμού; Η απάντηση είναι σαφώς όχι παρά την κινητικότητα που ήδη σημειώνεται σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, «γνωρίζουμε ότι οι μισθοί αυξάνονται, πιθανώς με ταχύτερο ρυθμό από το αναμενόμενο. Και δεν πρέπει να επιτρέψουμε οι πληθωριστικές προσδοκίες να διαψευστούν ή οι μισθοί να έχουν πληθωριστικό αποτέλεσμα... Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε οι εσωτερικές αιτίες που βλέπουμε (σ.σ. αιτίες αύξησης των τιμών), οι οποίες σχετίζονται κυρίως με τα δημοσιονομικά μέτρα και τη δυναμική των μισθών, να μην οδηγήσουν σε σταθεροποίηση του πληθωρισμού».
Το αποτέλεσμα αυτής της «διαφοράς» μεταξύ της αύξησης των τιμών και των αυξήσεων των μισθών κατά την ΕΚΤ... πρέπει να μείνει θετικό, αλλά φυσιολογικά έτσι οδηγεί στην διάβρωση των καταθέσεων/αποταμιεύσεων που κατά τα φαινόμενα θα δούμε να διευρύνεται το 2023.
