Νέα ελάφρυνση από το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας των ενεργοβόρων επιχειρήσεων σε μέση και χαμηλή τάση, καθώς και των αγροτών, «φέρνει» το σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, απαλλάσσοντας τις συγκεκριμένες κατηγορίες καταναλωτών από τις χρεώσεις για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) για το χρονικό διάστημα από την 1η Νοεμβρίου 2021 έως και τον Μάρτιο του 2022.
Το μέτρο εκτιμάται ότι απαλλάσσει επιχειρήσεις και αγρότες από την καταβολή ενός ποσού περί τα 63 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι οι χρεώσεις ΥΚΩ για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είχαν ανασταλεί από το τέλος του 2021, δηλαδή την περίοδο που βρισκόταν στο απόγειο η ενεργειακή κρίση, με σκοπό έστω και παροδικά να περιοριστεί το ενεργειακό κόστος των συγκεκριμένων καταναλωτών.
Αν και το αρχικό σχέδιο ήταν το ποσό αυτό να καταβληθεί σε μεταγενέστερο χρόνο, όταν θα είχαν αποκλιμακωθεί οι τιμές ρεύματος, όπως είχε γράψει το Insider.gr ήδη από τις αρχές του έτους το ΥΠΕΝ έκλινε υπέρ της κατάργησης της απόδοσής του. Κι αυτό γιατί ο αντίστοιχος Ειδικός Λογαριασμός (ΕΛΥΚΩ) έχει πλέον θετικό πλεόνασμα, γεγονός που δημιουργεί τον οικονομικό «χώρο» ώστε να προωθηθεί η οριστική απαλλαγή των εταιρειών από τις ΥΚΩ, αντί του «παγώματος» πληρωμής.
Εφαρμόσιμα τα PPAs από τις 10 Μαρτίου
Όσον αφορά τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, τροπολογία του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε την Παρασκευή το βράδυ ανοίγει τον δρόμο για τη σύναψη με τη ΔΕΗ των πρώτων μακροχρόνιων συμβολαίων αγοραπωλησίας ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs). Μάλιστα, τα πρώτα PPAs θα μπορούν να εφαρμοστούν το αργότερο από τις 10 Μαρτίου. Επομένως, καθώς οι διαπραγματεύσεις της ΔΕΗ με τον Όμιλο Viochalco και την ΤΙΤΑΝ βρίσκονται σε πολύ προχωρημένο στάδιο, είναι πολύ πιθανό οι υπογραφές να πέσουν αμέσως μετά την ψήφιση της σχετικής ρύθμισης, ώστε μέσα στις αμέσως επόμενες εβδομάδες οι δύο βιομηχανίες να ξεκινήσουν να τροφοδοτούνται με ρεύμα μέσω των PPAs.
Υπενθυμίζεται ότι «μπλόκο» στις απευθείας αγοραπωλησίες ρεύματος έβαζε η εφαρμογή του πλαφόν στην αποζημίωση όλων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από τις δύο spot χονδρεμπορικές αγορές ρεύματος. Έτσι, η ρύθμιση στη σχετική τροπολογία θέτει εκτός του πλαφόν τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που παράγονται από εγχώριες μονάδες, με αποδέκτη καταναλωτή ο οποίος έχει συνάψει PPA.
Η εξαίρεση αφορά συμβόλαια φυσικής παράδοσης από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής όλων των τεχνολογιών, καθώς όπως έχει γράψει το Insider.gr, σε πρώτη φάση οι βιομηχανικοί καταναλωτές θα προμηθεύονται ρεύμα από λιγνιτικές μονάδες και υδροηλεκτρικούς σταθμούς της ΔΕΗ. Κανονικά θα «ενεργοποιηθεί» από την 1η Μαρτίου. Σε περίπτωση που αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε η ακριβής ημερομηνία θα καθορισθεί με ανακοίνωση της ΡΑΕ, χωρίς ωστόσο να μπορεί να υπερβαίνει τις 10 Μαρτίου.
Eπιδότηση για τις υπόλοιπες βιομηχανίες
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη στην τροπολογία, δυνατότητα εξαίρεσης από το πλαφόν (και επομένως σύναψης PPAs με τη ΔΕΗ στη δεδομένη συγκυρία) έχουν οι ενεργοβόρες βιομηχανίες που το υψηλό ενεργειακό κόστος τις καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτες στον διεθνή ανταγωνισμό. Οι βιομηχανίες αυτές υπάγονται στους τομείς του παραρτήματος Ι της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Κατευθυντήριες γραμμές του 2022 για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του κλίματος, της προστασίας του περιβάλλοντος και της ενέργειας». Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως διμερή συμβόλαια μπορούν να συνάψουν μεταξύ άλλων εγχώριες χαλυβουργίες και παραγωγοί τσιμέντου, αλουμινίου και άλλων μετάλλων.
Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που δεν συγκαταλέγονται στους τομείς του Παραρτήματος Ι, ένα σχέδιο που επεξεργαζόταν το ΥΠΕΝ ήταν η παροχή έξτρα επιδοτήσεων για περίπου χρόνο, όσο εκτιμάται ότι θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος. Ωστόσο το ενδεχόμενο αυτό φαίνεται να απομακρύνεται, με τις όποιες εξτρά ενισχύσεις να περιορίζονται μόνο στις βιομηχανίες του Παραρτήματος Ι, οι οποίες δεν θα συνάψουν PPAs.
Σε κάθε περίπτωση, προϋπόθεση για τις εξτρά επιδοτήσεις σε βιομηχανίες αποτελεί, όπως είναι φυσικό, η ύπαρξη διαθέσιμων κεφαλαίων στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, αλλά και η έγκριση της Κομισιόν. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος, πάντως, άλλη διάταξη στην τροπολογία δρομολογεί την αύξηση των εισροών στο ΤΕΜ, με την είσπραξη των πρώτων υπερεσόδων των προμηθευτών για όλο το 2021, και πιο συγκεκριμένα για το 5μηνο από τον Αύγουστο και έως το τέλος του έτους. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, εκτιμάται ότι η έκτακτη εισφορά των εταιρειών προμήθειας για το συγκεκριμένο διάστημα θα είναι από 300 έως 500 εκατ. ευρώ, τα οποία θα καταλήξουν στο ΤΕΜ.
«Τίτλοι τέλους» σε νέες θερμοηλεκτρικές μονάδες
Την ίδια στιγμή, με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου το ΥΠΕΝ «ρίχνει την αυλαία» στην κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα, καθώς θέτει απαγορευτικό στην έκδοση νέων αδειών παραγωγής για σταθμούς παραγωγής με ορυκτά καύσιμα. Όσον αφορά τις άδειες παραγωγής που έχουν ήδη εκδοθεί, προβλέπει τη διατήρηση όσων έχουν λάβει Προσφορά Σύνδεσης, ενώ οι υπόλοιπες παύουν αυτοδικαίως.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση έρχεται να συμπληρώσει την προδιαγεγραμμένη «αυλαία» στον λιγνίτη το αργότερο το 2028, όπως προβλέπει διάταξη του Κλιματικού Νόμου. Ο Κλιματικός Νόμος αναφέρει πως απαγορεύεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα (δηλαδή από λιγνίτη) από την 31η Δεκεμβρίου 2028. Μάλιστα, η προθεσμία μπορεί να «έρθει πιο μπροστά», με απόφαση που μπορεί να εκδοθεί μέχρι το 2025, αφού ληφθούν υπόψη η επάρκεια ισχύος και η ασφάλεια εφοδιασμού.
Όπως είναι φυσικό, η «ρήτρα» της Προσφοράς Σύνδεσης σημαίνει ότι η ρύθμιση του νέου νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ δεν καταλαμβάνει τις τρεις μονάδες αερίου που βρίσκονται ήδη σε δοκιμαστική λειτουργία ή υπό ανάπτυξη. Υπενθυμίζεται ότι σε δοκιμαστική λειτουργία βρίσκεται ο νέος σταθμός της Mytilineos, ενώ αυτή τη στιγμή κατασκευάζεται η μονάδα της Motor Oil και της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην Κομοτηνή, όπως και ο σταθμός των ΔΕΗ, ΔΕΠΑ Εμπορίας και Ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη. Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, Προσφορά Σύνδεσης έχει επίσης εξασφαλίσει και η Elpedison για τη νέα μονάδα αερίου που σχεδιάζει να εγκαταστήσει στη Θεσσαλονίκη.
Για όσες εταιρείες έχουν πάντως ήδη Προσφορά Σύνδεσης και για τον οποιονδήποτε λόγο δεν επιθυμούν να κατασκευάσουν μονάδα αερίου, η διάταξη τους δίνει τη δυνατότητα να μετατρέψουν την άδεια παραγωγής σε άδεια για μονάδα αποθήκευσης έως το 50% της ισχύος της σχεδιαζόμενης μονάδας.
