Ωριμάζουν, σταδιακά, δύο συγκροτήματα ορόσημα που σχεδιάζει η Lamda Development στην έκταση του Ελληνικού. Ο λόγος για το πολυτελές εμπορικό κέντρο «Riviera Galleria» στην πλευρά του παράκτιου μετώπου και το «Commercial Hub» στο βόρειο τμήμα, δύο επενδύσεις συνολικού εκτιμώμενου ύψους 500 εκατ. ευρώ. Οι σχετικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τα δύο projects έχουν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως τον Απρίλιο 2023 (28/04 και 21/04 αντίστοιχα).
Όπως πρόσφατα ανέδειξε το insider.gr, για το Vouliagmenis Mall Complex, βασικό τμήμα του Commercial Hub, η αδειοδότηση έχει μεταφερθεί κατά ένα εξάμηνο (β’ 2023). Η ολοκλήρωσή του αναμένεται στο β’ εξάμηνο 2026 και η έναρξη εργασιών εντός του 2023. Η έναρξη της κατασκευής του Riviera Galleria, σε σχέση πάντα με το χρονοδιάγραμμα του Αυγούστου, έχει μεταφερθεί κατά ένα εξάμηνο (2ο 2023), ενώ η ολοκλήρωσή του είναι για το τέλος 2025. Αναφορικά με την εμπορική ανάπτυξη εντός του Επιχειρηματικού Κέντρου («Commercial Hub») στην περιοχή της Λεωφ. Βουλιαγμένης, έχει ήδη κατατεθεί εκδήλωση ενδιαφέροντος (EoI) από ενοικιαστές για το 92% της μικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA) ενώ έχουν ήδη υπογραφεί Heads of Terms (HoT) για περίπου 25% του GLA. Εντός του 2023 αναμένεται να έχουν υπογραφεί HoT για το 65% του GLA. Το Commercial Hub είναι ένα υβριδικό συγκρότημα που αποτελείται από το Εμπορικό Κέντρο, τα Γραφεία, τα Εμπορικά Καταστήματα, που χωροθετούνται στο νοτιοδυτικό άκρο του οικοπέδου, καθώς και από ένα σύνολο πλήρως ή μερικώς εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, χώρους στάθμευσης και βοηθητικούς χώρους. Το Εμπορικό Κέντρο εκτείνεται σε τρία ισόγεια επίπεδα και έναν όροφο.
Στα σχεδόν 23.000 τετραγωνικά μέτρα της Riviera Galleria προγραμματίζονταν να αναπτυχθούν σχεδόν 19.000 τ.μ. εκμισθώσιμων χώρων. Σε αυτούς θα φιλοξενούνται πολυτελή σήματα μόδας, καταστήματα γνωστών σχεδιαστών, premium boutiques, πολυτελή εστιατόρια και μπαρ, πολιτιστικές εκδηλώσεις και μοναδικές παραστάσεις. Εχει ήδη κατατεθεί εκδήλωση ενδιαφέροντος (EoI) από ενοικιαστές για το 71% της μικτής εκμισθώσιμης επιφάνειας (GLA) ενώ έχουν ήδη υπογραφεί Heads of Terms (HoT) για περίπου 3% του GLA.
Το mega «Commercial Hub»
Η συνολική επένδυση του Έργου Commercial Hub, ανέρχεται σε 400 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο θα καλυφθεί κατά 30% με ίδια κεφάλαια και κατά 70% μέσω δανειοδότησης, όπως αναφέρεται στη σχετική ΜΠΕ. Πρόκειται για την ανέγερση Κτιρίου Ειδικής Αρχιτεκτονικής Σχεδίασης Εμπορικού Κέντρου, Γραφείων και Εμπορικών Καταστημάτων, με τρεις ορόφους, τρία ισόγεια επίπεδα και έξι κλιμακωτά υπόγεια επίπεδα βοηθητικών χώρων, θέσεων στάθμευσης και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, με διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και κατασκευή υδάτινων στοιχείων, πέργκολων, στεγάστρων, ηλιακών αιθρίων-Άδεια κοπής δένδρων, στο Ο.Τ. Α-Π4.17 του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά.
Το Commercial Hub αποτελείται από το Εμπορικό Κέντρο, τα Γραφεία και τα Εμπορικά Καταστήματα, που χωροθετούνται στο νοτιοδυτικό άκρο του οικοπέδου Α-Π4.17.1. Σύμφωνα με το Διάγραμμα Κάλυψης, η προβλεπόμενη δόμηση ανά χρήση έχει ως ακολούθως:
- Εμπορικό Κέντρο, εσωτερικοί & εξωτερικοί χώροι: 129.424,64 m2 .
- Γραφεία: 27.483,65 m2 .
- Εμπορικά Καταστήματα, εσωτερικοί & εξωτερικοί χώροι: 28.540,31 m2 .
Το Εμπορικό Κέντρο εκτείνεται σε τρία ισόγεια επίπεδα και έναν όροφο. Αντίστοιχα, τα Γραφεία αναπτύσσονται σε τέσσερις επιμέρους κτιριακούς όγκους και σε τέσσερα συνολικά επίπεδα, που χωροθετούνται πάνω από το Εμπορικό Κέντρο. Τα Εμπορικά Καταστήματα, που αποτελούν ένα σύμπλεγμα τεσσάρων αυτόνομων μεγάλων κτιριακών όγκων, αναπτύσσονται σε δύο επίπεδα και χωροθετούνται στη Νοτιοδυτική γωνία του οικοπέδου του Commercial Hub, ενώ εξυπηρετούνται από τους χώρους στάθμευσης και τους βοηθητικούς/μηχανολογικούς χώρους του Εμπορικού Κέντρου. Αναφορικά με τους χώρους στάθμευσης, προβλέπεται η υλοποίηση 3.946 θέσεων ΙΧ αυτοκινήτων και 158 θέσεων στάθμευσης μεγάλων αυτοκινήτων, που θα αφορούν στο σύνολο του υπό μελέτη Έργου.
Οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης διατάσσονται σε έξι συνολικά επίπεδα, σε τρία πανταχόθεν υπόγεια επίπεδα (4 ο υπόγειο, 5ο υπόγειο, 6ο υπόγειο) και σε τρία επίπεδα αποτελούμενα από ισόγεια και υπόγεια τμήματα λόγω της κλίσης του οικοπέδου (3 ο ισόγειο & 3ο υπόγειο, 2ο ισόγειο & 2ο υπόγειο, 1ο υπόγειο), η δομήσιμη επιφάνεια των οποίων ανέρχεται συνολικά σε 228.337,83 m2 (βλ. Διάγραμμα Κάλυψης, Παράρτημα Ι).
Όπως σημειώνεται, ο πρωτοποριακός υβριδικός σχεδιασμός του συνδυάζει διαφορετικές χρήσεις σε ένα πολυεπίπεδο και πολυλειτουργικό σχήμα, με σύγχρονες υποδομές και υψηλή αισθητική. Χώροι Εμπορίου και χώροι συνάθροισης κοινού (εστιατόρια, κινηματογράφος κ.α.) συνυπάρχουν αρμονικά στο κτίριο του Εμπορικού Κέντρου που διαρθρώνεται σε διαφορετικά επίπεδα, λόγω της κλίσης του οικοπέδου, ισορροπώντας τους κλειστούς με τους υπαίθριους χώρους. Ζώνες πρασίνου πλαισιώνουν τους επιμέρους κτιριακούς όγκους, σε όλα τα επίπεδα, προωθώντας τις αρχές της βιοφιλίας στον σχεδιασμό. Τα Εμπορικά Καταστήματα αποτελούν ένα σύμπλεγμα τεσσάρων αυτόνομων μεγάλων κτιριακών όγκων που αναπτύσσονται σε δύο επίπεδα και χωροθετούνται στη Νοτιοδυτική γωνία του οικοπέδου του Commercial Hub. Η περιοχή αυτή αποτελεί μία αυτόνομη ζώνη με ανεξάρτητες εισόδους για τους επισκέπτες.
Μια κεντρική πλατεία με φυτεμένο χώρο πρασίνου συνδέει όλους τους κτιριακούς όγκους των Εμπορικών Καταστημάτων μεταξύ τους. Τα Γραφεία αναπτύσσονται σε τέσσερις επιμέρους κτιριακούς όγκους και σε τέσσερα συνολικά επίπεδα. Είναι διατεταγμένα σε διαφορετικά επίπεδα και η κάτοψή τους οργανώνεται σε δύο διακριτά “μισοφέγγαρα” (υπάρχει και ο πύργος με μεικτές χρήσεις που είναι εκτός του εξεταζόμενου οικοπέδου ανάπτυξης). Ο σχεδιασμός του χώρου των γραφείων περιλαμβάνει αίθουσες συσκέψεων και συνεδριάσεων, ενιαίους χώρους ανοιχτών γραφείων και άλλα κλειστά, καθώς και μικρές βοηθητικές κουζίνες κ.λπ.
Στο υπό μελέτη Έργο, το σύνολο των εργαζομένων εκτιμάται σε περίπου 3.700 θέσεις στο Εμπορικό Κέντρο και τα Εμπορικά Καταστήματα και σε περίπου 2.700 θέσεις στα Γραφεία. Το σύνολο των επισκεπτών εκτιμάται σε 17.000.000 άτομα ετησίως.
Τα προβλεπόμενα μεγέθη που αντιστοιχούν στο στάδιο Προκαταρκτικού Σχεδιασμού (Preliminary Design) του Έργου είναι τα ακόλουθα:
- Προβλεπόμενη κάλυψη: Συνολική προβλεπόμενη κάλυψη 72.570 m2
- Προβλεπόμενη δόμηση: • Εμπορικό Κέντρο, εσωτερικοί & εξωτερικοί χώροι: 129.424,64 m2 • Γραφεία: 27.483,65 m2 • Εμπορικά Καταστήματα, εσωτερικοί & εξωτερικοί χώροι: 28.540,31 m2 Συνολική προβλεπόμενη δόμηση ανέρχεται σε 185.448,60 m2 .
Οι επιφάνειες που δεν προσμετρώνται στο συντελεστή δόμησης (υπόγειοι χώροι, κλιμακοστάσια, ημιυπαίθριοι, κ.λπ.) ανέρχονται σε 251.547,48 m2 , με τα επίπεδα που αντιστοιχούν στους χώρους στάθμευσης καταλαμβάνουν 228.337,83 m2 .
Η πολυτελής «Riviera Galleria» στο παράκτιο μέτωπο
Η «Riviera Galleria» αναμένεται να αποτελέσει συγκρότημα ορόσημο για το έργο του Ελληνικού και του παράκτιου μετώπου. To έργο αποτελείται από τρία (3) επιμέρους κτήρια με εμπορικά καταστήματα, καταστήματα παροχής υπηρεσιών και χώρους αναψυχής, και ενός τέταρτου κτηρίου φορτοεκφόρτωσης Οι επιμέρους κτιριακοί όγκοι συνδέονται μέσω υπέργειων και υπόγειων ζεύξεων, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό μία συνεχή εναλλαγή ανοικτών - κλειστών χώρων, με κυρίαρχο τον φυσικό φωτισμό και τη συνεχόμενη θέαση προς τη θάλασσα.
Ως κύριες χρήσεις επιλέχθηκαν αυτές του εμπορίου, παροχής υπηρεσιών και αναψυχής και αναπτύσσονται σε τρία επίπεδα:
- το επίπεδο του ισογείου των κυρίως κτηρίων, με ύψος περίπου 6 μέτρα, το οποίο θα φιλοξενεί κυρίως εμπορικά καταστήματα,
- το επίπεδο του ορόφου των κυρίως κτηρίων, με ύψος περίπου 6 μέτρα, όπου αναπτύσσονται κυρίως χώροι εστίασης και αναψυχής, και
- το επίπεδο του υπογείου των κτηρίων, που θα φιλοξενεί τις απαραίτητες βοηθητικές χρήσεις για τη λειτουργία των τριών κτιρίων (ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός και αποθηκευτικοί χώροι).
Κύρια μορφολογικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης αποτελούν το σύστημα σκίασης και η διαμόρφωση των όψεων. Το σύστημα σκίασης, κυματοειδούς μορφής, ξεδιπλώνεται περιμετρικά των κτηρίων, στο επίπεδο του ισογείου και του ορόφου, για την προστασία του κοινού από τις καιρικές συνθήκες (βροχή, ήλιος). Το ημιδιάφανο αυτό σύστημα, επιτρέπει το φυσικό φωτισμό στους χώρους που καλύπτει, αφήνοντας παράλληλα ανοικτή τη θέαση προς τον ουρανό και τη θάλασσα. H μορφολογία των όψεων των τριών κτιρίων ακολουθεί μία ρυθμική διαδοχή συμπαγών στοιχείων πλήρους ύψους, τα οποία παρεμβάλλονται στα υαλοστάσια των όψεων. Στην μελέτη προβλέπονται, εκτός του χώρου στάθμευσης, και εργασίες διαμόρφωσης του ευρύτερου Περιβάλλοντος Χώρου, όπως χώροι πρασίνου, πλατείες, πέργκολες, μονοπάτια και ράμπες, λαμβάνοντας πάντα υπόψη και την απρόσκοπτη πρόσβαση και κίνηση των εμποδιζόμενων ατόμων.
Το έργο συνοπτικά περιλαμβάνει:
- Κτηριακές εγκαταστάσεις: Τρεις (3) επιμέρους κτηριακές εγκαταστάσεις, μικτής επιφάνειας (συμπεριλαμβανομένου του υπογείου) 41.007m2.
- Χώρος Στάθμευσης: Θα διαμορφωθεί κατάλληλος χώρος στάθμευσης, 966 θέσεων Ι.Χ. οχημάτων βόρεια - βορειοανατολικά των κτηριακών εγκαταστάσεων.
- Κτήριο τροφοδοσίας - φορτοεκφόρτωσης (Loading dock)
- Περιοχές υποδοχής: Οι περιοχές αυτές είναι κυρίως αστικού τύπου, στις οποίες θα φιλοξενούνται διάφορες δραστηριότητες και εκδηλώσεις. Στις περιοχές θα τοποθετηθούν στέγαστρα και παγκάκια για τους φιλοξενούμενους καθώς και περιορισμένη φύτευση.
- Φυτεμένες εκτάσεις: που θα φυτευτούν με είδη από την παράκτια Μεσογειακή βλάστηση. Εντός των εκτάσεων θα διαμορφωθούν κατάλληλα μονοπάτια και περιπατητικές διαδρομές, καθώς και ξέφωτα που θα μπορούν να φιλοξενήσουν δραστηριότητες και εκδηλώσεις.
- Riviera Front: Για το μέτωπο της Riviera, προβλέπεται η διαμόρφωση κατάλληλων περιπατικών διαδρομών κατά μήκος του παραθαλάσσιου μετώπου. Οι περιοχές αυτές θα χωροθετούνται παράλληλα με την ακτή και θα έχουν ανεμπόδιστη θέα προς την θάλασσα και την μαρίνα. Για την εν λόγω περιοχή προτείνονται χαμηλής βλάστησης φυτεύσεις.
- Art Garden: προβλέπεται η δημιουργία μια ειδικής έκτασης με αυτόχθονα είδη παράκτιας βλάστησης, στην οποία θα φιλοξενούνται καλλιτεχνικές εκθέσεις.
- Πλατεία Εκδηλώσεων: Πρόκειται για κατάλληλα διαμορφωμένο μεγάλο ανοιχτό χώρο, ο οποίος θα φιλοξενεί μεγάλες εκδηλώσεις. Προβλέπεται η κατάλληλη φύτευση τόσο περιμετρικά όσο και εντός του χώρου.
- Seaview plaza: Πρόκειται για κατάλληλα διαμορφωμένο μεγάλο ανοιχτό χώρο, όπου ο επισκέπτης θα έχει θέα την θάλασσα και την Μαρίνα. Περιλαμβάνει χώρους σκίασης τόσο από δέντρα όσο και από ειδικά σκέπαστρα.
Οσον αφορά σε βασικά μεγέθη δόμησης, η «ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ» υπολογίζεται σε 22.974 τ.μ. m2, η «ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΚΑΛΥΨΗΣ ΑΝΩΔΟΜΗΣ» σε 17.223,72 m2, το «ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΜΕΝΟ ΥΨΟΣ ΚΤΙΡΙΟΥ» σε 12,35 m.
Όπως αναφέρονταν, εκτός από τις διαδικασίες έκδοσης των απαραίτητων αδειοδοτήσεων, στην παρούσα φάση έχουν εκκινήσει και οι προπαρασκευαστικές εργασίες διαμόρφωσης των εκτάσεων κατασκευής των έργων της Riviera Galleria. Όσον αφορά στις κατασκευαστικές εργασίες των τριών (3) κτηρίων, ισχύουν τα εξής:
Κτήριο Α: Οι προπαρασκευαστικές εργασίες εκτιμάται ότι θα αρχίσουν τον Μάιο του 2023, περιλαμβάνουν τις εκσκαφές και τις αντλήσεις υδάτων και αναμένεται να διαρκέσουν περίπου 100 ημέρες. Σύμφωνα με τον παρόντα σχεδιασμό των έργων, οι κυρίες κατασκευαστικές εργασίες, αναμένεται να διαρκέσουν ένα (1) έτος και τέσσερεις (4) μήνες (487 ημέρες).
Κτήριο Β: Οι προπαρασκευαστικές εργασίες εκτιμάται ότι θα αρχίσουν τον Οκτώβριο του 2023, οι οποίες περιλαμβάνουν τις εκσκαφές και τις αντλήσεις υδάτων και οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν περίπου 90 ημέρες. Σύμφωνα με τον παρόντα σχεδιασμό των έργων, οι κυρίες κατασκευαστικές εργασίες, αναμένεται να διαρκέσουν ένα (1) έτος (365 ημέρες).
Κτήριο C: Οι προπαρασκευαστικές εργασίες εκτιμάται ότι θα αρχίσουν τον Μάιο του 2023, οι οποίες περιλαμβάνουν τις εκσκαφές και τις αντλήσεις υδάτων και οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν περίπου 120 ημέρες. Σε πρώτη φάση αναμένεται να ολοκληρωθούν οι εργασίες θεμελίωσης του κτηρίου και η διαμόρφωση του υπόγειου ορόφου.
Γενικά, οι κύριες κατασκευαστικές εργασίες των τριών κτηρίων αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τον Σεπτέμβριο του 2025.
Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, από τον σχεδιασμό των έργων (Προκαταρκτική Μελέτη), ο προϋπολογισμός για την κατασκευή της «Riviera Galleria» ανέρχεται σε 70.000.000 ευρώ (κυρίως κτιριακά έργα: 58.100.000, ευρώ, Κτήριο loading dock: 900.000 ευρώ, διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου: 11.000.000 ευρώ). Με γνώμονα την ασφάλεια των έργων κατά την κατασκευή, η ομάδα μελέτης συνυπολόγισε απρόβλεπτα έξοδα και ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται τελικά σε 80.000.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ).
Σημειώνεται ότι στον συνολικό προϋπολογισμό του έργου περιλαμβάνονται πολλά στοιχεία κόστους που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την αναβάθμιση, διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος. Αναφέρονται ενδεικτικά τα εξής:
- Κατασκευή κτιρίων ενεργειακής κατηγορίας Α+ κατά ΚΕΝΑΚ
- Πιστοποίηση κατά LEED BD+C ν4 σε επίπεδο Gold
- Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πανέλων για εξοικονόμηση ενέργειας
- Αποξήλωση μεγάλου μέρους των υφιστάμενων σκληρών επιφανειών, εγκαταστάσεων και κατάλληλη διαχείριση υλικών
- Πρόβλεψη για διαχωρισμό αποβλήτων στην εγκατάσταση και προώθηση για ανακύκλωση στις υποδομές διαχείρισης απορριμμάτων (Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων, Μονάδα Κομποστοποίησης, Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) του Μητροπολιτικού Πόλου ή/και σε κατάλληλα αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις
- Κατασκευή περιοχών κοινόχρηστου πρασίνου και ανοικτών χώρων (Event Plaza, Art Graden, Forest Area κλπ.)
- Σχεδιασμός για μείωση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας (heat island effect)
- Σχεδιασμός για μείωση των αναγκών άρδευσης με χρήση αυτόχθονων φυτών με χαμηλές απαιτήσεις σε νερό
- Προώθηση εναλλακτικών μορφών μετακίνησης με χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και παροχή εγκαταστάσεων για ποδήλατα.