Αύριο Δευτέρα ανακοινώθηκε ότι πρόκειται να συνεδριάσει το ΔΣ της Fed με βασικό θέμα συζήτησης την αύξηση των επιτοκίων.
Η αλήθεια είναι ότι η Fed αύριο είναι υποχρεωμένη να συνεδριάσει για την επικείμενη αύξηση των επιτοκίων, υπό συνθήκες που για πρώτη φορά πρέπει να αποφασίσει «βλέποντας» ζωντανά το τι «φέρνουν» οι αυξήσεις των επιτοκίων, καθώς η κατάρρευση της SVB στην Καλιφόρνια, συγκλονίζει το αμερικανικό τραπεζικό σύστημα.
Η «καυτή πατάτα» για την Fed, αλλά και όλες τις κεντρικές τράπεζες που ακολουθούν στην γραμμή της κατακόρυφης αύξησης των επιτοκίων, είναι ότι η χρεωκοπία της SVB θέτει άμεσα το ερώτημα αν μπορούν να συνεχίσουν στην ίδια «γραμμή».
Το τραπεζικό σύστημα και όχι μία …περίεργη και ιδιότυπη τράπεζα, η SVB, έδωσαν την περασμένη εβδομάδα το πρώτο ισχυρό σημάδι για το κατά πόσο το τραπεζικό σύστημα έχει τις αντοχές να «υποστεί» το μέγεθος της απαξίωσης των περιουσιακών στοιχείων του από την αύξηση των επιτοκίων χωρίς να καταρρεύσει.
Τι συνέβη με την SVB; Τα περιουσιακά της στοιχεία, κυρίως ομολογιακοί τίτλοι, σε ονομαστικές τιμές «άξιζαν» πολύ περισσότερο από τις υποχρεώσεις της απέναντι στους καταθέτες της.
Αλλά αυτό ίσχυε μέχρι πριν από 10 μήνες, όσο η Fed κρατούσε τα επιτόκια χαμηλά.
Η κατακόρυφη αύξηση των επιτοκίων προκάλεσε μία χωρίς προηγούμενο απαξίωση των ονομαστικών τίτλων της, τόσο που η mark to market αξία τους να υπολείπεται των υποχρεώσεών της απέναντι στους πελάτες/καταθέτες της.
Και η κατάρρευση ήρθε σαν ξαφνικό χαλάζι από τον ουρανό.
Δεν αφορά μόνο την SVB
Όμως αυτό που συνέβη στην SVB, δηλαδή η απώλεια των κεφαλαίων της λόγω της πτώσης των τιμών των ομολόγων μετά την έναρξη της καμπάνιας αύξησης των επιτοκίων από την Fed, ισχύει για όλες τις τράπεζες και όχι μόνο για την SVB.
Αυτό επισήμανε πριν από δέκα ημέρες η Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), η αρμόδια ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ, δίνοντας μάλιστα και ένα δείγμα της πιθανής ζημιάς.
Όπως ανακοίνωσε η FDIC υπολογίζει ότι στις αμερικάνικες τράπεζες οι εν δυνάμει ζημιές αν υπολογισθούν σε τρέχουσες τιμές τα ομολογιακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, ξεπερνούν τα 670 δισ. δολάρια.
Μέσα σ’ αυτές τις ζημιές ήταν και εκείνες της SVB…
Βέβαια, όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, διαμηνύουν προς όλες τις κατευθύνσεις ότι πρόκειται για μία μεμονωμένη περίπτωση που έχει να κάνει με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της τράπεζας και γι΄ αυτό δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για το τραπεζικό σύστημα.
Αλίμονο αν έλεγαν κάτι διαφορετικό. Ας φαντασθούμε τι θα συνέβαινε αύριο το πρωί στις εισόδους των τραπεζών, αν έλεγαν το αντίθετο…
Ακόμα και η υπουργός Οικονομικών κα Γέλεν υποχρεώθηκε να δηλώσει ότι το αμερικανικό δημόσιο δεν εξετάζει το ενδεχόμενο διάσωσης της τράπεζας, θέλοντας έτσι να δείξει ότι η κυβέρνηση δεν ανησυχεί για τις συνέπειες αυτής της κατάρρευσης.
Όλοι όμως, από την Κυβέρνηση έως και την Fed, ψάχνουν από την Παρασκευή να πείσουν κάποια από τους αμερικανικούς χρηματοπιστωτικούς κολοσσούς να «αγοράσει» αντί πινακίου φακής – με την έμμεση υποστήριξη της Fed - τα υπολείμματα της SVB και να αναλάβει μαζί τις υποχρεώσεις απέναντι στους δεκάδες χιλιάδες εταιρικούς καταθέτες της.
Αλλά κανείς προς το παρόν δεν δέχεται…
Οι μνήμες της Bear Sterns
Τι θα ακολουθήσει; Ένα είναι βέβαιο, η Fed και η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι υποχρεωμένοι να βρουν λύση για να ανακοπεί το τσουνάμι των συνεπειών που θα ακολουθήσει αυτή την εβδομάδα, μέσα και έξω από τις ΗΠΑ.
Γιατί όλοι γνωρίζουν ότι το τραπεζικό σύστημα απέδειξε με την SVB ότι δεν είναι σε θέση να «αντέξει» την τρομακτική συμπίεση αξιών που φέρνει μαζί της η αύξηση των επιτοκίων.
Αν ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν μπορούμε να θυμηθούμε τον Μάρτη του 2007 το αμερικάνικο σύστημα να αντιμετωπίζει την χρεοκοπία της Bear Sterns σαν κάτι μεμονωμένο που κατάφερε να εγκλωβίσει και προσωρινά να αποστειρώσει μέσα από την εξαγορά της JP Morgan. Όμως η «αιτία» που οδήγησε στην χρεοκοπία την Bear Sterns συνέχισε να «δουλεύει» μέσα στο σύστημα και ξέσπασε ενάμιση χρόνο αργότερα με την Lehman Brothers. Και όλοι ξέρουμε πλέον τι ακολούθησε.
Έχουν περάσει μόλις 15 χρόνια από τότε και οι μνήμες είναι ακόμα ζωντανές… Το ερώτημα είναι αν από αύριο οι Κεντρικές Τράπεζες θα σταθούν ικανές να «πείσουν» τις αγορές ότι δεν πρέπει να τρέξουν όλοι μαζί στην έξοδο.
Μια απάντηση σ’ αυτό που δεν θα συνοδεύεται από την αναστολή της αύξησης του κόστους του χρήματος, δεν θα μπορεί να είναι πειστική για πολύ καιρό.