Στις ράγες μπήκε η ενεργοποίηση του σχήματος επενδυτικής και λειτουργικής ενίσχυσης μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που θα εγκατασταθούν στο ηλεκτρικό σύστημα, καθώς δημοσιεύθηκε πριν από λίγα 24ωρα η Υπουργική Απόφαση που «ξεκλειδώνει» την πρώτη δημοπρασία.
Η υπογραφή της Απόφασης ανοίγει τον δρόμο για την προκήρυξη και διεξαγωγή του διαγωνισμού από τη ΡΑΑΕΥ, χωρίς πλέον να εμπλέκεται στα επόμενα βήματα της διαδικασίας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Μάλιστα, σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η δημοπρασία αναμένεται να προκηρυχθεί το αργότερο στις αρχές Ιουνίου (μέσα στη θητεία δηλαδή της υπηρεσιακής κυβέρνησης) ώστε να διεξαχθεί στις αρχές Ιουλίου, όταν δηλαδή θα έχει μόλις αναδειχθεί το επόμενο κυβερνητικό σχήμα.
Με τη διαδικασία, θα γίνει η «πρεμιέρα» του σχήματος στήριξης, στο οποίο θα ενταχθούν standalone (αυτόνομες) μπαταρίες συνολικής αποθηκευτικής ισχύος 1.000 MW. Όπως αναφερόταν στο προσχέδιο της ΥΑ, που είχε τεθεί σε διαβούλευση στις αρχές Μαΐου, με τον πρώτο διαγωνισμό θα δημοπρατηθούν έργα συνολικής αποθηκευτικής ισχύος 400 MW.
Εντός του τρίτου τριμήνου του έτους θα διεξαχθεί η δεύτερη δημοπρασία, από την οποία θα προκριθούν έργα 300 MW, ενώ στο τέταρτο τρίμηνο θα γίνει ο τρίτος και τελευταίος διαγωνισμός, για σταθμούς επίσης 300 MW. Ωστόσο, αυτός ο τρίτος «κύκλος» αφορά μονάδες που θα εγκατασταθούν αποκλειστικά στις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.), δηλαδή στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και στον Δήμο Μεγαλόπολης στην Πελοπόννησο.
Επενδυτικός «πυρετός»
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ενεργοποίηση του σχήματος έρχεται σε μία συγκυρία όπου επικρατεί κυριολεκτικά επενδυτικός «πυρετός» για αυτόν τον νεοεμφανιζόμενο στη χώρα μας ενεργειακό κλάδο. Ένας σημαντικός λόγος είναι ότι η αποθήκευση θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη στήριξη της περαιτέρω διείσδυσης των ΑΠΕ και την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την αύξηση του «πράσινου» μεριδίου στο ηλεκτρικό σύστημα, το οποίο σχεδιάζεται να ανέλθει στο 80% έως το 2030. Σε αυτό το πλαίσιο, το επικαιροποιημένο ΕΣΕΚ προβλέπει πως έως το τέλος της 10ετίας θα είναι εγκατεστημένες μονάδες συνολικής ισχύος 5,6 GW.
Παράλληλα, η κρατική στήριξη θα δώσει την ευκαιρία στις εταιρείες να αποτιμήσουν στην πράξη τα οικονομικά δεδομένα μίας τέτοιας επένδυσης, στην προοπτική ανάπτυξης στην πορεία επιπλέον μονάδων αποθήκευσης, που δεν θα στηρίζονται πλέον σε κρατική ενίσχυση. Μονάδες που για τις ενεργειακές εταιρείες θα ανοίξουν τον δρόμο για συνέργειες με τις υπόλοιπες ενεργειακές τους επενδύσεις. Έτσι, για παράδειγμα, για τους Ομίλους που διαθέτουν (ή αναπτύσσουν) μεγάλα χαρτοφυλάκια ΑΠΕ, σε δεύτερο χρόνο οι standalone μπαταρίες θα τους επιτρέψουν την ακόμη καλύτερη αξιοποίηση της «καθαρής» ηλεκτροπαραγωγής τους, αλλά και μεγαλύτερη ευελιξία στη σύναψη «πράσινων» PPAs με μεγάλους καταναλωτές ή προμηθευτές.
Πάντως, αν και προοπτικές όπως οι παραπάνω θα διαμορφωθούν σε δεύτερο χρόνο, το ενδιαφέρον για το ισχύον σχήμα στήριξης κινείται ήδη σε στρατοσφαιρικά επίπεδα. Είναι ενδεικτικό ότι, τη στιγμή που σε αυτό θα ενταχθούν έργα 1.000 MW, στο μητρώο Αδειών μονάδων αποθήκευσης της ΡΑΑΕΥ δίνουν έως αυτή τη στιγμή «το παρών» ούτε λίγο ούτε πολύ 431 έργα, συνολικής ισχύος 23.600 MW περίπου.
Στα ύψη η συμμετοχή
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, με βάση το draft της Υπουργικής Απόφασης, στους διαγωνισμούς θα μπορούν να λάβουν μέρος έργα με άδεια Αποθήκευσης, τα οποία δηλαδή έχουν ολοκληρώσει το πρώτο στάδιο αδειοδοτικής ωρίμανσης. Επομένως, με βάση την υποψήφια «δεξαμενή» μονάδων συνολικής 23.600 MW, που υπάρχει έως τώρα, εκτιμάται ότι η συμμετοχή στην πρώτη δημοπρασία θα κινείται στα ύψη.
Τα έργα που θα προκριθούν θα είναι εκείνα που θα διεκδικήσουν τη μικρότερη αποζημίωση, δηλαδή το μικρότερο ετήσιο Έσοδο Αναφοράς («ταρίφα»), εκφρασμένο σε ευρώ ανά μεγαβάτ ανά έτος. Στην περίπτωση των δύο πρώτων διαγωνισμών, τα έργα αυτά είναι και εκείνα που θα λάβουν ενίσχυση και στο CAPEX τους, ίση με 200.000 ευρώ ανά MW.
Στην πράξη, το ετήσιο Έσοδο Αναφοράς εκφράζει τις προσδοκώμενες απολαβές των μονάδων από τη λειτουργία τους. Αν τα ποσά που συγκεντρώσει κάποιον χρόνο μία μονάδα από τη συμμετοχή της στις αγορές είναι λιγότερα από αυτή την «ταρίφα» της, τότε η διαφορά θα συμπληρώνεται μέσω κρατικής ενίσχυσης. Αν πάλι τα ποσά που συγκεντρώσει είναι περισσότερα, τότε θα επιστρέφει τα «υπερέσοδά» της.
Η παραπάνω «φόρμουλα» λειτουργικής ενίσχυσης θα παραμείνει σε ισχύ για 10 χρόνια, με τους επενδυτές να υπογράφουν επομένως 10ετίες συμβάσεις με τον ΔΑΠΕΕΠ. Μάλιστα, στην Υπουργική απόφαση περιγράφεται και ένας μηχανισμός που ουσιαστικά δίνει κίνητρο στους επενδυτές να συγκεντρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα από την αγορά και, κατά συνέπεια, να χρειάζεται να λάβουν όσο το δυνατόν μικρότερη ενίσχυση.
Τα έργα που θα προκριθούν από την πρώτη δημοπρασία, όπως και από τις δύο υπόλοιπες, θα πρέπει να είναι έτοιμα έως το τέλος του 2025. Για να διασφαλισθεί η απροβλημάτιστη λειτουργία τους, πριν ενεργοποιηθούν θα καταθέσουν εγγυητικές επιστολές Καλής Λειτουργίας, ενώ θα υποβάλλονται σε τακτικούς ελέγχους για την τήρηση των απαιτούμενων τεχνικών προδιαγραφών.
