Η κοινοπραξία Osmos Hellas Α.Ε. – Vodafone – Panafon ήταν η μόνη που υπέβαλε προσφορά στον μεγάλο διαγωνισμό που προώθησε πρόσφατα το ΤΕΕ (για λογαριασμό το υπ. Υποδομών & Μεταφορών) για το project των «Έξυπνων Γεφυρών», συνολικού ύψους σχεδόν 158 εκατ. ευρώ (με ΦΠΑ και προαιρέσεις). Φορέας Χρηματοδότησης της σύμβασης είναι Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ το έργο αφορά κυρίως στη παροχή υπηρεσιών προληπτικής συντήρησης γεφυρών των ΟΣΕ Α.Ε - ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και όχι μόνο (οδικές). Υπενθυμίζεται ότι η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών είχε μεταφερθεί για τις 2 Ιουνίου (η αποσφράγιση στις 08/06).
Και αν για τους περισσότερους το όνομα Vodafone προφανώς και είναι γνωστό, όσον αφορά στον συνεταίρο της στην κοινοπραξία, την Osmos Hellas, είναι θυγατρική του γαλλικού ομίλου Eren, ενώ ανήκει στην οικογένεια των επιχειρήσεων του κ. Πάρη Μουράτογλου. Σημειώνεται ότι ο Ελληνο-γάλλος επιχειρηματίας είναι ευρύτερα γνωστός στη χώρα μας για την ενασχόληση με τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αλλά και τη μεγάλη συμφωνία με τον πετρελαϊκό κολοσσό της Total προ περίπου 6ετίας. Διευθύνων σύμβουλος της Eren Hellas και επικεφαλής των δραστηριοτήτων της Osmos στην Ελλάδα φέρεται να είναι ο κ. Κοσμάς Φέσσας.
Η γαλλική κυριαρχία
Επί της ουσίας, ο διαγωνισμός προβλέπει την προμήθεια και εγκατάσταση ειδικών αισθητήρων και οπτικών ινών μέτρησης φορτίου που θα καταγράφουν τη μετατόπιση εκατοντάδων γεφυρών σε πραγματικό χρόνο με σύγχρονες τεχνολογικές μεθόδους. Το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών σκοπεύει να ενισχύσει την ασφάλεια των γεφυρών στην Ελλάδα, με αιχμή τις σιδηροδρομικές υποδομές αλλά και τις οδικές. Να σημειωθεί ότι η Osmos, και γενικά η γαλλική τεχνολογία (Alstom κ.α.), διεκδικούν τέτοιες δουλειές ανάληψης τεχνολογικών συστημάτων σε Σιδηρόδρομο και άλλες υποδομές. Όπως λέγεται στην αγορά, η γαλλική OSMOS δραστηριοποιείται στον έλεγχο της δομικής ασφάλειας των υποδομών (κτήρια, γέφυρες, φράγματα κ.λπ.), ενώ η ελληνική θυγατρική OSMOS HELLAS έχει ήδη εφαρμόσει το σύστημα σε σημαντικές υποδομές στην Ελλάδα (π.χ. ΕΡΓΟΣΕ κ.λπ.).
Ποιο είναι το έργο
Σύμφωνα με την προκήρυξη του διαγωνισμού, η σύμβαση αφορά στην αξιολόγηση της δομικής απόκρισης επιλεγμένων οδικών και σιδηροδρομικών γεφυρών της ηπειρωτικής χώρας σε πραγματικό χρόνο μέσω σύγχρονων συστημάτων (state-of-the-art) και μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης (Structural Health Monitoring – SHM). Σκοπός του έργου είναι η δημιουργία ενός δικτύου «έξυπνων» γεφυρών (Smart Bridges Network – SBN) βασιζόμενο στη φιλοσοφία ενός «Διαδικτύου των Πραγμάτων» ή «Internet of Things» (IoT). Η ελάχιστη ζητούμενη Περίοδος Συντήρησης είναι τρία (3) έτη και εκκινεί μετά τη λήξη της προσφερόμενης περιόδου εγγύησης καλής λειτουργίας.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γεφυρών της χώρας κατασκευάστηκε στις δεκαετίες ’50 έως ’80 και οδεύει σήμερα προς το τέλος της θεωρητικής ζωής του. Η απουσία μέτρων συντήρησης, η γήρανση των τεχνικών, τα μικρά φορτία σχεδιασμού σε συνδυασμό με την μη ελεγχόμενη διέλευση ολοένα και μεγαλύτερου βάρους οχημάτων, τα ακραία περιβαλλοντικά φαινόμενα λόγω κλιματικής αλλαγής είναι κάποιοι από τους παράγοντες που έχουν συμβάλλει στην μείωση της αντοχής των γεφυρών και καθιστούν πολλές από αυτές «οιονεί-επικίνδυνες».
Είναι επομένως σαφές ότι για την ασφαλή χρήση των γεφυρών απαιτείται να αξιολογηθεί άμεσα η δομική και λειτουργική επάρκειά τους, κυρίως ως προς τα κινητά φορτία λειτουργίας τους, βάσει σύγχρονων διαδικασιών και μεθοδολογιών άμεσης αξιολόγησης (Smart Assessment Procedures ή «SAP»).
Με το έργο αυτό, επιδιώκεται η παροχή υπηρεσιών προληπτικής συντήρησης γεφυρών σε διάφορες περιφέρειες της χώρας, με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών όπως το Ίντερνετ των πραγμάτων (IOT). Οι πληροφορίες που σχετίζονται με την κατάσταση των γεφυρών, θα καταγράφονται και θα επεξεργάζονται με ειδικούς αλγόριθμους που υπολογίζουν την απόκριση των γεφυρών και θα είναι διαθέσιμες σε εξειδικευμένους μηχανικούς, οι οποίοι θα είναι αρμόδιοι για τη βελτίωση του επιπέδου ασφάλειας των γεφυρών και την πρόληψη μελλοντικών ατυχημάτων.
Ειδικά συστήματα μέτρησης της δομικής απόκρισης, αισθητήρες / τεχνολογίας οπτικών ινών
Όλες οι υποδομές γεφυρών θα εξοπλιστούν με ειδικά συστήματα μέτρησης της δομικής απόκρισης, αισθητήρες / τεχνολογίας οπτικών ινών που θα μετρούν και θα καταγράφουν τις απαραίτητες πληροφορίες, σε πραγματικό χρόνο με σύγχρονες και αποδεκτές τεχνολογικές μεθόδους. Οι διαδικασίες αξιολόγησης και ελέγχου θα υλοποιηθούν με χρήση σύγχρονων συστημάτων ενόργανης δομικής παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο (Real Time Structural Health Monitoring, RTSHM). Η εφαρμογή εξειδικευμένων μεθοδολογιών ενόργανης δομικής παρακολούθησης, συνδυασμού δηλαδή τεκμηρίωσης - ενοργάνωσης και γρήγορης αποτίμησης, είναι σύμφωνη με πρακτικές πολλών προηγμένων χωρών και αποτελεί παγκοσμίως την πιο δόκιμη μέθοδο εκτίμησης ενδεχόμενων υποβαθμίσεων της δομικής υγείας των κατασκευών σε βάθος χρόνου.
Η συνθήκη ελέγχου είναι η αξιολόγηση σε πραγματικό χρόνο της δομικής τρωτότητας των γεφυρών υπό τα συνήθη φορτία λειτουργίας και ο καθορισμός με σαφήνεια των μεγίστων επιτρεπόμενων όριων διελεύσεων (έλεγχος μεγίστων παραμορφώσεων). Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η έγκαιρη πρόβλεψη αστοχιών (situational awareness), δίνεται η δυνατότητα άμεσων λήψεων αποφάσεων και μέτρων (informed decision making process) ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η εξοικονόμηση πόρων μέσω προτεραιοποίησης συντηρήσεων και ενισχύσεων όπου πραγματικά απαιτείται.
Οικονομικό αντικείμενο
Η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 97.634.500 ευρώ με ΦΠΑ 24%. Το δικαίωμα προαίρεσης ως προς το φυσικό αντικείμενο ανέρχεται στο ποσό των 29.290.350 ευρώ με ΦΠΑ. Η πηγή χρηματοδότησης είναι το ΕΣΑΑ Ελλάδα 2.0. Η προαίρεση δύναται να χρηματοδοτηθεί από οποιαδήποτε άλλη πηγή. Το δικαίωμα προαίρεσης ως προς τη συντήρηση ανέρχεται στο ποσό των 31.000.000 ευρώ με ΦΠΑ. Η προαίρεση δύναται να χρηματοδοτηθεί από οποιαδήποτε άλλη πηγή. Η συνολική μέγιστη εκτιμώμενη αξία της παρούσας σύμβασης, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων προαίρεσης, ανέρχεται στο ποσό των 157.924.850 ευρώ (με ΦΠΑ).
