Το Εξοικονομώ 2023 κάνει πρεμιέρα τη Δευτέρα καθώς ανοίγει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων ενώ οι ενδιαφερόμενοι θα σπεύσουν να διεκδικήσουν επιδοτήσεις έως και 75% για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας. Πρωταρχικός στόχος είναι η αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης του ακινήτου τους κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%, κάτι που θα μειώσει τους λογαριασμούς για τα νοικοκυριά αλλά και τις εκπομπές ρύπων.
Μέσω του νέου προγράμματος αναμένεται να διατεθούν κονδύλια ύψους 300 εκατ. ευρώ τα οποία θα διανεμηθούν σε περίπου 20.000 πολίτες ενώ η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει στις 15 Σεπτεμβρίου 2023. Ωστόσο, όπως έχει δείξει η εμπειρία από προηγούμενα προγράμματα, η υποβολή της αίτησης και η ολοκλήρωση των παρεμβάσεων - εφόσον κάποιος υπαχθεί στο πρόγραμμα -κρύβουν ορισμένες παγίδες. Δεν είναι άλλωστε πρωτόγνωρο, σε προηγούμενους κύκλους να τυχαίνει να χάνονται προθεσμίες και να οδηγούνται ακόμη και σε απένταξη ή να μην αξιοποιούν τελικά την επιδότηση πολίτες οι οποίοι τα «βρήκαν σκούρα» κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Και η αλήθεια είναι ότι από την πρώτη στιγμή, δηλαδή εκείνη της λήψης της απόφασης να κάνει κάποιος αίτηση στο πρόγραμμα, πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή ένα συστηματικό σχέδιο.
Η συμμετοχή στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2023» όπως και σε κάθε αντίστοιχο προηγούμενο πρόγραμμα απαιτεί την κάλυψη μέρους των δαπανών είτε με ίδια κεφάλαια είτε με τραπεζικό δανεισμό, κάτι που θα πρέπει να λάβει υπ’ όψιν όποιος επιθυμεί να κάνει αίτηση. Οι προθεσμίες και τα χρονικά περιθώρια αποτελούν ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο, καθώς όπως προβλέπεται στον οδηγό του προγράμματος, από την στιγμή υπαγωγής στο πρόγραμμα, οι δικαιούχοι είναι υποχρεωμένοι να ολοκληρώσουν μέσα σε διάστημα 12 μηνών τις παρεμβάσεις, δηλαδή να έχουν τιμολογηθεί και να έχει γίνει και η δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση. Η κυρία Αγορίτσα Τζοβάνη, υπεύθυνη του τμήματος «Εξοικονομώ» στην εταιρεία κατασκευών, ανακαινίσεων και ενεργειακών υπηρεσιών, της εταιρείας ανακαινίσεων Nas.Co, μιλώντας στο Insider.gr για τα σημεία που απαιτούν προσοχή, επισημαίνει τη σημασία της τήρησης ενός ρεαλιστικού χρονοδιαγράμματος. «Εφόσον κάποιος ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα και να μην το αφήσει για τελευταία στιγμή. Πρέπει να υπολογίσει τον χρόνο που απαιτείται για να πάρει προσφορές ή τυχόν καθυστερήσεις στις εργασίες», αναφέρει σχετικά.
Τι πρέπει να κάνει ο ενδιαφερόμενος προτού υποβάλει την αίτηση στο Εξοικονομώ 2023
Η πρώτη κίνηση που πρέπει να κάνει ο ενδιαφερόμενος είναι να καλέσει ενεργειακό επιθεωρητή για να βγάλει το ενεργειακό πιστοποιητικό το οποίο καθορίζει την τρέχουσα ενεργειακή βαθμίδα στην οποία εμπίπτει το ακίνητο (το κόστους του φθάνει έως και τα 400 ευρώ και υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του ακινήτου). Εν συνεχεία διαμορφώνονται προτάσεις παρεμβάσεων οι οποίες αποτυπώνονται σε έναν συγκεκριμένο πίνακα (και οι οποίες θα εξασφαλίζουν την αναβάθμιση του ακινήτου κατά τρεις τουλάχιστον ενεργειακές κατηγορίες) και ακολουθεί η υποβολή της αίτησης, όπως επισημαίνει η κ. Τζοβάνη.
Τι γίνεται αφού υποβληθεί η αίτηση στην πλατφόρμα του Εξοικονομώ 2023
Μεταξύ της υποβολής της αίτησης και των προσωρινών αποτελεσμάτων παρεμβάλλεται ένα χρονικό κενό ενώ αφού βγουν ο προσωρινοί πίνακες δίνεται και ένα μικρό χρονικό περιθώριο για ενστάσεις. Στη συνέχεια βγαίνουν τα τελικά αποτελέσματα και οι ωφελούμενοι θα πρέπει σε συνεργασία με το μηχανικό να βγάλουν την ηλεκτρονική ταυτότητα, η οποία και υποβάλλεται στο σύστημα για να ελεγχθεί. Κατόπιν, εφόσον η αίτηση ελεγχθεί και εγκριθεί, βγαίνει η απόφαση υπαγωγής.
Πώς χρηματοδοτούνται οι εργασίες και ποιες είναι οι πιο «δημοφιλείς» παρεμβάσεις
Όπως εξηγεί η κ. Τζοβάνη, «υπάρχουν δύο επιλογές κάλυψης των δαπανών ενεργειακής αναβάθμισης. Είτε με ιδία κεφάλαια και επιδότηση είτε με τραπεζικό δανεισμό και επιδότηση. Στη δεύτερη περίπτωση ο καταναλωτής δεν βάζει ούτε ένα ευρώ από την τσέπη του (τα χρήματα που πληρώνει για αμοιβές και πιστοποιητικά του επιστρέφονται). Όταν υπάρχει και τραπεζικός δανεισμός θα πρέπει να υπολογίζεται στα χρονοδιαγράμματα και ο χρόνος έγκρισης του δανείου ενώ και σε αυτή τη φάση ο πολίτης βρίσκεται σε συνεργασία με τον σύμβουλο έργου. Όταν ένα πρόγραμμα τελειώσει και τιμολογηθεί, τότε ξαναβγαίνει καινούριο ενεργειακό πιστοποιητικό για το ακίνητο με το οποίο ένας δεύτερος ενεργειακός επιθεωρητής (και όχι ο μηχανικός) πιστοποιεί ότι όλα έγιναν όπως είχαν προδιαγραφεί και επιτυγχάνεται η ενεργειακή βαθμίδα που είχε προϋπολογιστεί. Το κόστος του νέου πιστοποιητικού καλύπτεται αρχικά από τον ωφελούμενο αλλά όπως συμβαίνει και με το πρώτο το ποσόν του επιστρέφεται μέσω της επιδότησης. Κατόπιν ανεβαίνουν όλα στην πλατφόρμα και έτσι προχωρά προς έλεγχο ο φάκελος προκειμένου να φθάσει κάποια στιγμή στην τελική εκταμίευση και ο καθένας να πάρει ό,τι του αναλογεί, δηλαδή ο ωφελούμενος θα πάρει αυτά που έχει δώσει, ο προμηθευτής θα πάρει το τελικό κομμάτι που έχει μείνει για την εξόφληση του έργου και ο σύμβουλος έργου θα λάβει και αυτός την αμοιβή του. Αξίζει να σημειωθεί, ότι σε αντίθεση με προηγούμενα προγράμματα, στο «Εξοικονομώ 2023» το μεγαλύτερο ποσοστό της επιδότησης πληρώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια με αποτέλεσμα στο τέλος να υπολείπονται μικρά ποσά προς πληρωμή.
Ως προς τις παρεμβάσεις, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, ως πιο δημοφιλείς θεωρούνται η αλλαγή κουφωμάτων, η αλλαγή των συστημάτων θέρμανσης και οι εργασίες μόνωσης ενώ ακολουθούν η τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα, κλιματιστικών και στα συστήματα smart home.
Τι πρέπει να προσέξουν όσοι ενταχθούν στο «Εξοικονομώ 2023»
Μόλις βγει η τελική απόφαση υπαγωγής οι ωφελούμενοι θα πρέπει να αναζητήσουν προσφορές. Ωστόσο, και σε αυτή τη φάση απαιτείται προσοχή καθώς στο παρελθόν, κάποιοι πολίτες βρέθηκαν προ εκπλήξεων καθώς υπήρξαν αστοχίες στα υλικά αλλά και σε άλλες διαδικασίες όπως είναι η έκδοση των τιμολογίων. «Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ως προς τις απαιτήσεις του προγράμματος σχετικά με τις διαδικασίες, τις πιστοποιήσεις και τις προδιαγραφές των υλικών. Αν τοποθετηθεί υλικό χωρίς πιστοποίηση τότε δημιουργούνται καθυστερήσεις και μπορεί τελικά ο καταναλωτής να χάσει και το πρόγραμμα».
Μια πηγή άγχους για τους καταναλωτές αποτελεί και η εύρεση και ο συντονισμός των κατάλληλων συνεργείων. Μία λύση για τον ωφελούμενο είναι να απευθυνθεί σε διαφορετικούς προμηθευτές και επαγγελματίες για την κάθε εργασία ενώ υπάρχει και η δυνατότητα ανάθεσης όλων των εργασιών σε μία εταιρεία η οποία αναλαμβάνει το συντονισμό και την ολοκλήρωση του έργου από την αρχή μέχρι το τέλος. Η δεύτερη επιλογή αποτελεί μία εναλλακτική η οποία δεν είναι ευρέως γνωστή. Εξηγώντας τη διαδικασία η κ. Τζοβάνη σημειώνει ότι «είναι στην διακριτική ευχέρεια του πολίτη να επιλέξει όποιον τρόπο επιθυμεί. Αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά με βάση τη δική μου εμπειρία σε μια εταιρεία που αντιμετωπίζει ως «πακέτο» τις εργασίες του «Εξοικονομώ» είναι ότι με τον τρόπο αυτό εξυπηρετείται ένα μεγάλο μέρος καταναλωτών οι οποίοι αγχώνονται για το εάν θα ολοκληρωθεί εγκαίρως το έργο, αν θα συντονιστούν μεταξύ τους οι διαφορετικές ειδικότητες των επαγγελματικών ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και το θέμα των πιστοποιήσεων. Όλα αυτά απαιτούν εμπειρία και αξιόπιστους επαγγελματίες».
