Mία μέρα πριν τη συνάντηση του Ecofin στο Λουξεμβούργο, όπου θα συζητηθεί, μεταξύ άλλων, και το ζήτημα των νέων δημοσιονομικών κανόνων των χωρών - μελών της ΕΕ, φουντώνει η δημόσια συζήτηση στη Γερμανία ενάντια σε όσους υποστηρίζουν χαλαρότερους κανόνες.
Υπενθυμίζεται πως το γερμανικό ΥΠΟΙΚ έχει καταθέσει δικές του προτάσεις σε σχέση με το σχέδιο των Βρυξελλών, ενώ το ίδιο έχει κάνει και η γερμανική κεντρική τράπεζα (Bundesbank).
Με συνέντευξη του, την περασμένη εβδομάδα, μάλιστα, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ, Κρίστιαν Λίντνερ δήλωσε «δεν υπάρχει ακόμη ζώνη προσγείωσης», δηλαδή «μια λύση που να πείθει τους πάντες».
Tην ίδια ώρα, μετά το Ινστιτούτο της γερμανικής Οικονομίας (IW), και το γερμανικό Ινστιτούτο για την Οικονομική Έρευνα (Ifo) τοποθετείται επί του θέματος και ειδικά σε σχέση με όσους στην Ε.Ε. υποστηρίζουν πως οι αυστηροί δημοσιονομικοί κανόνες οδηγούν σε λιγότερες δημόσιες επενδύσεις. Σύμφωνα, με το Ifo στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή οι δημοσιονομικά υγιείς χώρες, πραγματοποιούν περισσότερες δημόσιες επενδύσεις.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Γερμανούς οικονομολόγους, η εξέταση των δημόσιων επενδύσεων στην Ευρώπη δείχνει ότι οι καθαρές επενδύσεις είναι χαμηλότερες στις πιο υπερχρεωμένες χώρες σε σύγκριση με τις άλλες χώρες.
Οι επικριτές των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων θα μπορούσαν να το δουν αυτό ως επιχείρημα για το ότι οι δημοσιονομικοί περιορισμοί περιορίζουν τα περιθώρια για επενδύσεις ιδίως στις χώρες με υψηλότερο χρέος.
Ταυτόχρονα, οι δαπάνες των κρατών - μελών της ΕΕ δείχνουν επίσης ότι οι τρέχουσες δαπάνες σε άλλους τομείς είναι υψηλότερες στα υψηλά υπερχρεωμένα κράτη μέλη.
Σύμφωνα με την έρευνα του Ifo, οι λιγότερο υπερχρεωμένες χώρες επενδύουν περισσότερο με βάση την οικονομική τους ισχύ.
Επομένως, η δημοσιονομική πειθαρχία θα μπορούσε επίσης να είναι η ίδια βάση για να υπάρχει περιθώριο για περισσότερες επενδύσεις, σύμφωνα με τους Γερμανούς οικονομολόγους.
Τα εμπειρικά στοιχεία σχετικά με τις επιδράσεις των δημοσιονομικών κανόνων στις δημόσιες επενδύσεις δείχνουν ότι δεν έχουν θεμελιωδώς αρνητικές επιπτώσεις στις δημόσιες επενδύσεις.
Ωστόσο, αναφέρει το γερμανικό think tank οι συγκεκριμένες επιπτώσεις εξαρτώνται επίσης από τον συγκεκριμένο σχεδιασμό τους.
Πολύ άκαμπτοι δημοσιονομικοί κανόνες που, για παράδειγμα, δεν αφήνουν περιθώρια ελιγμών σε οικονομικές κρίσεις ή κυκλικές προσαρμογές, για να φρενάρουν τις δημόσιες επενδύσεις.
Αντίθετα, οι ευέλικτοι κανόνες μπορούν να επηρεάσουν θετικά τις δημόσιες επενδύσεις. Ωστόσο, οι υψηλότερες επενδύσεις χάρη σε ευέλικτους κανόνες, για παράδειγμα μέσω επενδυτικών ρητρών, μπορούν να με τη σειρά της να συνοδεύεται από υψηλότερα δημόσια ελλείμματα.
Αυτό καταδεικνύει τη σύγκρουση των στόχων μεταξύ υψηλότερων δημόσιων επενδύσεων και του προϋπολογισμού που επιδιώκεται από τους δημοσιονομικούς κανόνες, σημειώνει το Ifo.
Εάν πρόκειται να αυξηθούν οι δημόσιες επενδύσεις χωρίς να παραμεληθεί η δημοσιονομική βιωσιμότητα, αυτή η σύγκρουση στόχων πρέπει να ξεπεραστεί, ιδίως κατά το σχεδιασμό των δημοσιονομικών κανόνων. Είναι επίσης σημαντικό να καθοριστεί με σαφήνεια και στενά τι λογίζεται ως δημόσια επένδυση. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο της «δημιουργικής λογιστικής», με τον ορισμό άλλων δαπανών (όπως οι δαπάνες που σχετίζονται με την υγεία) ως επενδύσεις, τονίζεται.
Υπό την έννοια ενός «χρυσού κανόνα», οι δημόσιες επενδύσεις θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να περιορίζονται στις δαπάνες που μπορούν να δημιουργήσουν ένα νέο απόθεμα κεφαλαίου και να τονώσουν τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Τέλος, από πλευράς Ifo, επισημαίνεται πως το κατά πόσον πραγματοποιούνται επαρκείς δημόσιες επενδύσεις έγκειται και στο διακριτικό περιθώριο ελιγμών της κάθε κυβέρνησης. Αυτές μπορούν αποφασίσουν ποιες προτεραιότητες θα θέσουν στην πολιτική δαπανών τους εντός των περισσότερο ή λιγότερο στενών δημοσιονομικών περιθωρίων.
