Μία πλούσια ατζέντα με θέματα χρηματοπιστωτικής και νομισματικής πολιτικής θα συζητήσουν στη σημερινή, πρώτη συνάντησή τους, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο Υπουργείο Οικονομικών στις 4 το απόγευμα και σχεδιάζεται να επαναληφθεί στο κοντινό μέλλον με επίσκεψη του Υπ.Οικ. στον διοικητή της ΤτΕ. Τα πολλά και κρίσιμα θέματα στο πεδίο της οικονομίας, οι νέες προκλήσεις και οι προοπτικές ενόψει της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας θα ανοίξουν έναν μόνιμο δίαυλο επικοινωνίας των δύο πλευρών, με την ΤτΕ – η οποία είναι, άλλωστε, και σύμβουλος του Δημοσίου – να συνδράμει, στο πλαίσιο της ανεξαρτησίας της, τον νέο υπουργό Οικονομικών σε ό,τι της ζητηθεί, ακόμη και πέραν των αμιγώς θεμάτων νομισματικής και χρηματοπιστωτικής πολιτικής. Υπόβαθρο της καλής συνεργασίας που θα έχουν οι δύο πλευρές είναι και η μακρά φιλία που συνδέει Χατζηδάκη – Στουρνάρα από τα δύσκολα χρόνια των μνημονίων, όταν και οι δύο ήταν ένοικοι του κτιρίου της πλατείας Συντάγματος (ο Γ. Στουρνάρας ως υπουργός Οικονομικών και ο Κ. Χατζηδάκης ως υπουργός Ανάπτυξης) και διαπραγματεύονταν με την τρόικα και τον «μισητό» Πωλ Τόμσεν.
Στο τραπέζι της σημερινής συνάντησης κομβικό ρόλο θα έχει η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας στον νέο κύκλο ανάκαμψης που θα υποστηριχθεί και από τον πακτωλό κεφαλαίων που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, κοινοτικά και εθνικά κονδύλια τα επόμενα χρόνια. Θα επισημανθεί η ανάγκη αύξησης της καθαρής πιστωτικής επέκτασης από το τραπεζικό σύστημα, με νέες εκταμιεύσεις δανείων και φθηνότερα επιτόκια για τους δανειολήπτες και υψηλότερα για τους καταθέτες.
Ο διοικητής της ΤτΕ θα επισημάνει την ανάγκη αποτελεσματικής και ταχείας αξιοποίησης των πόρων αυτών για την τόνωση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και τον περιορισμό του επενδυτικού κενού της χώρας. Η διεύρυνση των επενδύσεων θα πρέπει να στηριχθεί και στην άνοδο της εγχώριας αποταμίευσης, χωρίς τη συμβολή της οποίας υπάρχει ανισορροπία μεταξύ εθνικών αποταμιεύσεων και επενδύσεων, η οποία και επηρεάζει αρνητικά το ισοζύγιο πληρωμών. Το ζητούμενο είναι η αύξηση του ποσοστού των ξένων άμεσων επενδύσεων που κατευθύνονται στον παραγωγικό τομέα της οικονομίας και διευρύνουν το παραγωγικό της δυναμικό.
Η τροφοδότηση της πραγματικής οικονομίας με ρευστότητα τα επόμενα χρόνια, θα συμβαδίσει με ένα μείζον θέμα που θα συζητήσουν οι δύο πλευρές. Αυτό της αναχρηματοδότησης πρώην κόκκινων δανείων τα οποία βρίσκονται σε διαδικασία εξυγίανσης και αναζητούν διέξοδο για να επιστρέψουν καθαρά στους ισολογισμούς των τραπεζών. Σημειώνεται ότι η έξοδος των κόκκινων δανείων και από την οικονομία θα είναι η μεγάλη πρόκληση των επόμενων ετών, όχι μόνο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά και για την κυβέρνηση. Η τελευταία θα έχει να αντιμετωπίσει επίσης την πλήρη ενεργοποίηση της αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις και πλειστηριασμοί) στις περιπτώσεις οφειλετών που δεν θα μπορέσουν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους και μάλιστα, με τον επιβαρυντικό παράγοντα των υψηλών επιτοκίων από την ΕΚΤ. Συμπερασματικά, το Υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να δώσει μεγάλο βάρος στην ανάπτυξη, χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς και με σχέδιο πρόληψης και αποφυγής κοινωνικών αναταραχών.
Στα τραπεζικά θέματα, κομβική στη συνάντηση Χατζηδάκη – Στουρνάρα θα είναι η εξυγίανση και των μικρότερων τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια με νέα παράταση του επιτυχημένου σχήματος «Ηρακλής». Ο «Ηρακλής 3» θα αναλάβει εκκρεμείς τιτλοποιήσεις 3 δισ. ευρώ (Frontier II της Εθνικής Τράπεζας, ύψους 1 δισ. ευρώ, Sunrise III της Τράπεζας Πειραιώς, ύψους 508 εκατ. ευρώ και Solar, κοινού χαρτοφυλακίου των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, με δάνεια μικρών επιχειρήσεων, ύψους 1,5 δισ. ευρώ) που ήταν να μεταβιβαστούν στον «Ηρακλή» αλλά κόλλησαν εξαιτίας του θέματος των κρατικών εγγυήσεων που αποφάσισε να επαναφέρει προς εξέταση η Eurostat. Ο «Ηρακλής 3» θα συζητηθεί επίσης ως αναγκαία λύση για την εξυγίανση των μικρότερων τραπεζών, οι οποίες έχουν δείκτες NPE σημαντικά άνω του 60%.
Οι δύο άνδρες θα συζητήσουν και κρίσιμα θέματα για την επόμενη μέρα, όπως π.χ. η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με στόχο να ενισχυθεί η συνολική παραγωγικότητα, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ και η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα και να αυξηθεί έτσι η δυνατότητα της οικονομίας για μεγαλύτερες δαπάνες (κυρίως επενδυτικές) χωρίς επιδείνωση του εξωτερικού ισοζυγίου. Η ΤτΕ έχει επισημάνει το ζήτημα της αντιμετώπισης του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της οικονομίας.
Παράλληλα, έχει επισημάνει την ανάγκη της περαιτέρω μείωσης του δημόσιου χρέους ως προς το ΑΕΠ, η οποία θα απαιτήσει τη συστηματική επιστροφή σε πρωτογενή, κυκλικά διορθωμένα, δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 2% του ΑΕΠ. Όπως επεσήμανε και στην Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής ο διοικητής της ΤτΕ, η εισαγωγή νέων δημοσιονομικών κανόνων στην ΕΕ το επόμενο έτος θα οδηγήσει σε σημαντική αλλαγή του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού σχεδιασμού, με περιορισμούς ως προς τη λήψη πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον δημοσιονομικών περιορισμών, θα πρέπει να τεθούν ξεκάθαρες προτεραιότητες κατά τη λήψη πιθανών νέων στοχευμένων μέτρων στήριξης προς τις πιο ευάλωτες εισοδηματικές ομάδες.
Η ανάγκη περαιτέρω αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, θα τεθεί επίσης στο τραπέζι. Από την πλευρά του, ο διοικητής της ΤτΕ θα επισημάνει την ανάγκη οι μισθολογικές αυξήσεις να αντιστοιχούν στις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας, έτσι ώστε να αποφευχθεί μία φάση δευτερογενών πληθωριστικών πιέσεων, τροφοδοτούμενων από την άνοδο των μισθών. Επίσης, θα τονίσει την ανάγκη παρεμβάσεων και ελέγχων στις αγορές ώστε να αποφευχθούν υπερβολικές και μη συνεπείς με το μεσοπρόθεσμο στόχο του πληθωρισμού, αυξήσεις στις τιμές.
