Την απόφασή τους να αποσύρουν σταδιακά τα έκτακτα μέτρα στήριξης έναντι της ενεργειακής κρίσης το «συντομότερο δυνατό», αναφέροντας πάντως ως περιθώριο χρόνου όχι μόνο το τέλος της φετινής χρονιάς, αλλά και το 2024, ανακοίνωσαν οι ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης. Η δέσμευση περιλαμβάνεται στη «Δήλωση του Eurogroup για τη δημοσιονομική στάση της ζώνης του ευρώ για το 2024». Πρόκειται για τις τελικές συστάσεις βάσει των οποίων θα διαμορφωθούν οι προϋπολογισμοί των κρατών την επόμενη χρονιά (οι πρώτες είχαν γίνει τον Μάρτιο).
Οι συστάσεις έχουν ειδική σημασία καθώς δεν υπάρχει «φως στον ορίζοντα» για το θέμα των νέων δημοσιονομικών κανόνων, με μεγάλες αποστάσεις μεταξύ Βορρά – Νότου. Στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται επίσης η απαγόρευση για μέτρα μόνιμης ισχύος που προκαλούν αύξηση του ελλείμματος, αλλά και η έμφαση που θα πρέπει να δοθεί σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και σε επενδύσεις.
Οι συστάσεις ανά κράτος για τους προϋπολογισμούς του 2024 ήταν επίσης θέμα της σημερινής ατζέντας, με την Ελλάδα, σύμφωνα με τα πορίσματα της κομισιόν που παρουσιάστηκαν, να επιδεικνύει πολύ καλές επιδόσεις στη μείωση του χρέους και του ελλείμματος.
Στην κοινή δήλωση γίνεται ειδική μνεία και για τον δομικό πληθωρισμό, ο οποίος - όπως επισημαίνεται - δείχνει αντιστάσεις οι οποίες αναμένεται να συνεχιστούν. Αναφέρεται ακόμα ότι το Eurogroup θα έχει σε στενή παρακολούθηση το ζήτημα των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων.
Η κοινή δήλωση
Οι ΥΠΟΙΚ αναλυτικά συστήνουν «μια στρατηγική αποφασιστικής, σταδιακής και ρεαλιστικής δημοσιονομικής εξυγίανσης, για την ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, για την ανοικοδόμηση δημοσιονομικών αποθεμάτων ασφαλείας, για την επίτευξη υψηλότερης βιώσιμης ανάπτυξης, για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ζώνης του ευρώ στις μελλοντικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων μεταξύ γενεών».
Αναφέρουν πως ταυτόχρονα, η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων καθώς και η διασφάλιση και η αύξηση των επενδύσεων, τόσο μέσω δημόσιων όσο και ιδιωτικών πηγών και της Διευκόλυνσης Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλων μηχανισμών της ΕΕ παραμένει βασικός στόχος, ιδίως με δεδομένες κοινές προτεραιότητες όπως η πράσινη και η ψηφιακή μετάβαση και αμυντικές δυνατότητες.
«Θα προσπαθήσουμε να περιορίσουμε σταδιακά τα μέτρα ενεργειακής στήριξης, χρησιμοποιώντας τις σχετικές εξοικονομήσεις για τη μείωση των κρατικών ελλειμμάτων, το συντομότερο δυνατό το 2023 και το 2024» αναφέρεται. Επίσης οι ΥΠΟΙΚ δεσμεύονται «να αποφύγουμε μόνιμα μέτρα αύξησης του ελλείμματος για να διευκολύνουμε τη διαρκή μείωση του ελλείμματος και του χρέους» αλλά και πως «θα επιτύχουμε τον απαραίτητο συνολικό περιοριστικό δημοσιονομικό προσανατολισμό στη ζώνη του ευρώ για το 2024, με την εφαρμογή των δημοσιονομικών συστάσεων από όλα τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ».
Επισημαίνεται πως το Eurogroup θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις οικονομικές και δημοσιονομικές εξελίξεις τακτικά και θα προσαρμόζει τις συστάσεις , όπως απαιτείται, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής τους στις οικονομικές συνθήκες. Σημαντικό στοιχείο του συντονισμού των πολιτικών είναι το αναθεωρημένο πλαίσιο δημοσιονομικής διακυβέρνησης, αναφέρεται, στο οποίο «προχωρούν οι εργασίες με σκοπό την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου το 2023». Στο πλαίσιο αυτό, «το Eurogroup θα επανεξετάσει τις δημοσιονομικές πολιτικές των μελών της ζώνης του ευρώ τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με την Επιτροπή γνωμοδοτήσεις σχετικά με τα σχέδια προϋπολογισμού για το 2024».
Η αποτίμηση – καμπανάκι για πληθωρισμό
Η οικονομία της ευρωζώνης έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά της, ανακάμπτοντας σημαντικά από δύο διαδοχικές και σημαντικές εξωγενείς κρίσεις που προέρχονται από την πανδημία Covid-19 και από τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Ωστόσο, αναφέρουν πως η ανάπτυξη το 2022 ήταν καλύτερη από το αναμενόμενο, υποστηριζόμενη από μια ταχεία, ισχυρή και συντονισμένη πολιτική απάντηση σε ολόκληρη την ευρωζώνη, αντικατοπτρίζοντας τις συζητήσεις στο Eurogroup.
Μετά την επιβράδυνση φέτος, η ανάπτυξη το 2024 αναμένεται να βελτιωθεί, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν, αναφέρεται. Ωστόσο, ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τις οικονομικές προοπτικές έχει μειωθεί, παραμένει σχετικά αυξημένη, αναφέρεται. Στα θετικά αναφέρεται η χαμηλή ανεργία και τα υψηλά ποσοστά δραστηριότητας.
Από την άλλη πλευρά, παρά τη μείωση, ο πληθωρισμός «παραμένει βασική ανησυχία» και παρουσιάζονται αποκλίσεις μεταξύ των κρατών - μελών. Ο γενικός δείκτης μειώνεται σταδιακά, με τον πυρήνα να είναι πιο επίμονος, επισημαίνεται. «Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε βασικούς καθοριστικούς παράγοντες, ιδιαίτερα τα περιθώρια κέρδους και τις μισθολογικές εξελίξεις» αναφέρεται « καθώς είναι σημαντικό ο πληθωρισμός να μειωθεί περαιτέρω και οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό να παραμείνουν σταθεροποιημένες». Επισημαίνεται και πως «το Eurogroup εξακολουθεί να ανησυχεί για τον αντίκτυπο του πληθωρισμού στην οικονομία της ευρωζώνης και τις συνέπειές του για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις».
Επισημαίνεται πως τα μέτρα στήριξης της προηγούμενης 2ετίας για την αντιμετώπιση των εξωτερικών κραδασμών και για την προστασία των ευάλωτων των κοινωνιών «έχουν επιβαρύνει επιπλέον τα δημόσια οικονομικά». Ενώ η εξυγίανση έχει ήδη ξεκινήσει, «η επίδραση του επίμονου πληθωρισμού και του υψηλότερου κόστους δανεισμού θα πρέπει να αντιμετωπιστεί για τη μείωση των δεικτών ελλείμματος και χρέους με την πάροδο του χρόνου» αναφέρεται.