Η έλλειψη ρευστότητας αποτελεί ένα από τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις και ειδικά οι μικρομεσαίες, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, μόλις το 28% εξ αυτών έχει ταμειακά διαθέσιμα για πάνω από έξι μήνες, ενώ ένα 9% δεν έχει καθόλου.
Ενδεικτικό της ανάγκης που καταγράφεται από τις επιχειρήσεις είναι το γεγονός πως το πετυχημένο πρόγραμμα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) είναι αυτό για τα Δάνεια Ρευστότητας Επιχειρήσεων (Liquidity Co-Financing Loans), το οποίο παρέχει κεφάλαιο κίνησης με το ύψος δανείου να ανέρχεται από 10.000 έως 1,5 εκατ. ευρώ και δίνει τη δυνατότητα επιδότησης επιτοκίου για δύο χρόνια για τις επιχειρήσεις που δεν είχαν συμμετάσχει στο παρελθόν σε προγράμματα της HDB. Ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος ήταν για δανειακά κεφάλαια 600 εκατ. ευρώ και εξαντλήθηκε μέσα σε λίγες ώρες με τη δανειοδότηση 1.700 επιχειρήσεων.
Για το λόγο αυτό, στις αρχές Αυγούστου, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης και η CEO της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας-HDB, Αθηνά Χατζηπέτρου προχώρησαν στην υπογραφή της συμφωνίας για την ανακατανομή πόρων μεταξύ των τριών Ταμείων του Ταμείου Χαρτοφυλακίου Συγχρηματοδοτήσεων Business Growth Fund, προκειμένου να ενισχυθούν οι πόροι του Ταμείου Ρευστότητας Επιχειρήσεων. Έτσι, οι πόροι του Ταμείου Ρευστότητας Επιχειρήσεων αυξήθηκαν πλέον κατά 54 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι το πρόσθετο διαθέσιμο χαρτοφυλάκιο του προγράμματος ανέρχεται στα 129,6 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται πως στα ταμεία του Business Growth Fund της HDB εκτός από τα Δάνεια Ρευστότητας Επιχειρήσεων (Liquidity Co-Financing Loans), περιλαμβάνονται και τα Πράσινα Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια (Green Co-Financing Loans) και τα Δάνεια Ψηφιακής Αναβάθμισης (Digitalization Co-Financing Loans).
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης πραγματοποιούνται μέσω της πλατφόρμα Know your Customer /KYC της HDB, η οποία διευκολύνει τις επιχειρήσεις που μέχρι σήμερα παρέμεναν στο περιθώριο της τραπεζικής χρηματοδότησης, να υποβάλουν την αίτησή τους -μία και μόνη φορά- και κατόπιν να γίνονται δεκτά από οποιαδήποτε τράπεζα επιλέξουν.
Τρεις στους δέκα «κόβονται» από τις τράπεζες
Οι αιτήσεις για χρηματοδότηση στην πλατφόρμα KYC της HDB ξεπερνούν τις 12.000 για δάνεια ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ένα από τα βασικά προβλήματα που εντοπίζονται από την μέχρι στιγμής λειτουργία της πλατφόρμας είναι πως πολλές μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις μένουν εκτός τραπεζικού συστήματος.
Σύμφωνα με στοιχεία που είχε παρουσιάσει τον Ιούλιο η κυρία Χατζηπέτρου από τους 3,5 μήνες λειτουργίας της πλατφόρμας KYC μια στις πέντε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αιτήθηκε χρηματοδότηση από κάποιο από τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας δεν είχε φορολογική ενημερότητα.
Αντίστοιχο ήταν και το ποσοστό των επιχειρήσεων (20%) που παρουσίασε αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα. Το 1,7% των επιχειρήσεων βρίσκονται στον Τειρεσία, ενώ το 6% δεν έχει ασφαλιστική ενημερότητα. Το 90% των επιχειρήσεων έχει τζίρο έως 10 εκατ. ευρώ και το 81% είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις, με προσωπικό έως 10 άτομα. Κάπως έτσι, από τις περίπου 23.000 επιχειρήσεις που εξέφρασαν ενδιαφέρον, επιλέξιμες έχουν κριθεί 18.778 επιχειρήσεις και από αυτές, 14.302 έχουν λάβει θετικές απαντήσεις από τις τράπεζες.
Τα δάνεια του Αναπτυξιακού Νόμου
Ένα ακόμη εργαλείο που διαθέτει η Αναπτυξιακή Τράπεζα ειδικά για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων που υλοποιούν επενδύσεις στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου είναι το Ταμείο Εγγυοδοσίας «Development Law Financial Instrument» (DeLFI), το οποίο παρέχει εγγυήσεις για τη λήψη δανείων μακροπρόθεσμης και βραχυπρόθεσμης διάρκειας με σκοπό την υλοποίηση των επενδυτικών προτάσεων που υποβλήθηκαν στον νέο αναπτυξιακό νόμο N.4887/2022.
Στόχος του Ταμείου DeLFI, που θα παρέχει εγγύηση 80% για δάνεια συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ, είναι να διευκολύνει την πρόσβαση των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, για την υλοποίηση των εγκεκριμένων επενδυτικών τους σχεδίων στο πλαίσιο του Αναπτυξιακού Νόμου, τόσο για το τμήμα του μεσομακροπρόθεσμου δανεισμού του χρηματοδοτικού σχήματος της εγκεκριμένης επένδυσης, όσο και για το τμήμα της επιχορήγησης, τηρουμένων, σε κάθε περίπτωση, των περιορισμών κρατικών ενισχύσεων.
Μεταξύ άλλων, το Ταμείο δίνει εγγυήσεις για βραχυπρόθεσμα (μέχρι 5 έτη) δάνεια για το μέρος της επιχορήγησης των επενδυτικών σχεδίων του Αναπτυξιακού, τα οποία ανάλογα με το πρόγραμμα της κάθε τράπεζας καλύπτονται με εκχώρηση έναντι της επιχορήγησης του Αναπτυξιακού Νόμου και θα εξοφλούνται (μερικώς ή ολικώς) με την λήψη του εκάστοτε ποσού επιχορήγησης.
Στην πράξη, τα τελευταία έχουν την μορφή bullet δανείων, τα οποία έχουν κατά τη διάρκεια τους χαμηλές πληρωμές με τις οποίες καλύπτονται οι τόκοι ή και ένα μικρό τμήμα του αρχικού κεφαλαίου. Η αποπληρωμή γίνεται στο τέλος του προγράμματος με την λήψη του ποσού επιχορήγησης του Αναπτυξιακού.
