Με καθυστερήσεις που μπορεί να φτάνουν έως και τα τέσσερα έτη, οριστικοποιείται το κόστος των εταιρειών προμήθειας για την κάλυψη των αναγκών των πελατών τους με ηλεκτρική ενέργεια. Μάλιστα, σε σχέση με τις προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το κόστος, ο «τελικός λογαριασμός» είναι μεγαλύτερος και κατά κανόνα με σημαντική διαφορά.
Η συνέπεια είναι πως προκύπτουν ετεροχρονισμένα σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις για τις εταιρείες, οι οποίες προφανώς δεν είναι προβλέψιμες. Και καθώς αυτά τα επιπλέον έξοδα αφορούν ενέργεια που παρείχαν στους πελάτες τους πριν από αρκετά χρόνια, οι προμηθευτές δεν μπορούν να τα ανακτήσουν από τους καταναλωτές. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου στο Insider.gr, τα επιπλέον αυτά έξοδα είναι της τάξης των εκατομμυρίων ευρώ, για το σύνολο της αγοράς.
Όπως συμπληρώνουν οι ίδιοι παράγοντες, το πρόβλημα έγκειται καταρχάς στις καθυστερήσεις με τις οποίες οι Διαχειριστές αποστέλλουν στις εταιρείες τα τελικά στοιχεία (τελικές εκκαθαρίσεις) από τα οποία οριστικοποιούνται τόσο οι Μεγαβατώρες που «έκαψαν» οι πελάτες τους, όσο και τα ποσά στα οποία στοίχισαν αυτές οι Μεγαβατώρες στις εταιρείες.
Επίσης, τα προκαταρκτικά στοιχεία (με τα οποία «πορεύονται» οι εταιρείες μέχρι τις τελικές εκκαθαρίσεις) βασίζονται σε μοντέλα των Διαχειριστών που, όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων, κινούνται σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα από τα πραγματικά. Εξ ου και η «ψαλίδα» φτάνει τα εκατομμύρια ευρώ.
Επιστολή σε ΥΠΕΝ και ΡΑΑΕΥ
Σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, το θέμα συζητήθηκε σε πρόσφατη σύσκεψη των μελών του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), που εκπροσωπεί το σύνολο των ιδιωτών «παικτών» της λιανικής αγοράς. Στη σύσκεψη, αποφασίστηκε να σταλεί σχετική επιστολή στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, με κοινοποίηση και στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στην επιστολή, θα επισημαίνονται και οι δύο παραπάνω στρεβλώσεις, οι οποίες έχουν ως συνέπεια να ανατρέπονται τα budget των εταιρειών. Έτσι, θα τονίζεται η ανάγκη να επιταχυνθεί η αποστολή των τελικών εκκαθαρίσεων από τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ. Σύμφωνα εξάλλου με τον Κώδικα Προμήθειας, η συμβατική υποχρέωση των Διαχειριστών είναι οι τελικές εκκαθαρίσεις να γίνονται εντός ενός έτους.
Επίσης, θα αναφέρεται πως είναι αναγκαίο να βελτιστοποιηθούν οι μεθοδολογίες που χρησιμοποιούν οι δύο Διαχειριστές, ώστε τα προκαταρκτικά στοιχεία να συγκλίνουν περισσότερο με τα πραγματικά. Αν οι αποκλίσεις είναι μικρότερες, τότε τα επιπλέον έξοδα που θα προκύπτουν για τις εταιρείες (ετεροχρονισμένα μεν, αλλά με μικρότερη χρονική «απόσταση») θα είναι σαφώς πιο διαχειρίσιμα.
Οι τελικές εκκαθαρίσεις
Όσον αφορά τις ποσότητες ενέργειας που κατανάλωσαν οι πελάτες, ο βασικός «άγνωστος Χ» είναι οι τεχνικές και οι μη τεχνικές απώλειες στο δίκτυο διανομής – όπου συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι ρευματοκλοπές και οι Μεγαβατώρες που παράχθηκαν χωρίς να φτάσουν σε τελικό καταναλωτή, λόγω των τεχνικών περιορισμών του δικτύου. Για την αποζημίωση των απωλειών, ουσιαστικά προσαυξάνεται με τον ανάλογο συντελεστή η ποσότητα ενέργειας που «έκαψε» κάθε καταναλωτής.
Επομένως, αν ο συντελεστής είναι π.χ. 8%, τότε σε έναν πελάτη που κατανάλωσε 1.000 κιλοβατώρες, ο προμηθευτής θα πρέπει να τον χρεώσει για 1080 kWh. Κατά την τιμολόγηση των πελατών τους στους λογαριασμούς, οι εταιρείες χρησιμοποιούν τις εκτιμήσεις του ΔΕΔΔΗΕ, κάνοντας «οριστικό λογαριασμό» όταν λάβουν τις τελικές εκκαθαρίσεις. Ωστόσο, μόλις πρόσφατα απέστειλε ο ΔΕΔΔΗΕ τις σχετικές καμπύλες για το 2021.
Ακόμη όμως μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα με το κόστος που η εταιρεία αναλαμβάνει για να προμηθεύσει ρεύμα σε έναν πελάτη της – δηλαδή τις 1080 κιλοβατώρες του παραπάνω παραδείγματος. Κι αυτό γιατί στο κόστος προστίθενται επιβαρύνσεις, η τιμή των οποίων «κλειδώνει» επίσης χρόνια αργότερα και σε υψηλότερα επίπεδα από τις αρχικές εκτιμήσεις. Οι επιβαρύνσεις αυτές αφορούν τους λεγόμενους Λογαριασμούς Προσαυξήσεων, υπεύθυνος για τους οποίους είναι ο ΑΔΜΗΕ.
Η σημερινή κατάσταση μεταφράζεται ουσιαστικά σε σημαντικά «καπέλα» στα κόστη των εταιρειών, που προκύπτουν αναδρομικά, χρόνια αργότερα. Η μεγάλη χρονική απόσταση σημαίνει πως οι εταιρείες δεν μπορούν να τα ανακτήσουν από τους πελάτες τους, καταρχάς με δεδομένο ότι στο ενδιάμεσο αρκετοί καταναλωτές έχουν μετακινηθεί σε άλλη εταιρεία.
