Στην τελική ευθεία εισέρχεται η προσπάθεια για την ανακατανομή των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ ούτως ώστε να χρηματοδοτηθούν οι δράσεις αποζημιώσεων, αποκατάστασης αλλά και θωράκισης από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη Θεσσαλία και όχι μόνο. Ουσιαστικά λαμβάνει χώρα ένας αγώνας δρόμου σε 3 μέτωπα.
Την Τετάρτη αναμένεται να κατατεθεί στις Βρυξέλλες το αίτημα για τη δεύτερη αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Επίσης, έως το τέλος του μήνα εκτιμάται πως θα έχει γίνει η επιλογή των δράσεων που θα γίνουν μέχρι το τέλος χρόνου μέσα από κονδύλια του ΕΣΠΑ 2014-2020 για να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες αποζημίωσης.
Αργότερα, θα γίνει και η επαναχάραξη των επενδύσεων που θα πρέπει να γίνουν έως το 2030 με κονδύλια αξίας 1,5 δισ ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, καθώς θα πρέπει να προηγηθεί ο τελικός απολογισμός του πλήγματος αλλά και να φανεί ποια έργα θα μείνουν «ορφανά» από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το μέτωπο του Ταμείου Ανάκαμψης
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός ανάπτυξης Νίκος Παπαθανάσης, την Τετάρτη θα σταλεί στις Βρυξέλλες το αίτημα για τη δεύτερη κατά σειρά αναθεώρηση του Σχεδίου Ανάκαμψης αξίας υψηλότερης από ότι είχε υπολογιστεί (680 εκατομμυρίων ευρώ αντί για 500 - 600 εκατ. ευρώ που προέβλεπε η αρχική πολιτική συμφωνία που έγινε ανάμεσα στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Το ποσό αυτό θα «φύγει» από άλλα έργα τα οποία καθυστερούν και με γνώμονα πως ο ορίζοντας ολοκλήρωσης του Ταμείου Ανάκαμψης είναι το 2026 χωρίς περιθώριο για παρατάσεις.
Το ΕΣΠΑ
Παράλληλα η ομάδα δράσης που έχει συσταθεί τρέχει με τους ταχύτερους δυνατούς ρυθμούς την ανακατανομή 250 εκατομμυρίων ευρώ από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ 2014- 2020 που λήγει στο τέλος του έτους. Τα λεφτά τα δοθούν για άμεσες ανάγκες με δεδομένο πως όλες οι δαπάνες θα γίνουν φέτος. Τα χρήματα, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, περίσσεψαν και από επενδύσεις που σχετίζονται χωρικά με τη Θεσσαλία και προφανώς πάγωσαν. Θα καλύψουν μεταξύ άλλων πρώτες ανάγκες, ζημιές σε οικοσκευή και απλές επισκευαστικές εργασίες, στεγαστική συνδρομή κτιρίων, επιδότηση ενοικίου, αναστολή συμβάσεων εργασίας με αποζημίωση ειδικού σκοπού προς τους εργαζόμενους των πληγεισών επιχειρήσεων, αλλά και κρατική αρωγή προς πληγείσες επιχειρήσεις.
Για το τρίτο στάδιο θα ολοκληρωθεί παράλληλα με τον τελικό απολογισμό των ζημιών και των αναγκών. Και τούτο καθώς χρόνος υπάρχει αφού το νέο ΕΣΠΑ μπορεί να χρηματοδοτεί έργα έως το 2030. Το ποσό που αρχικά είχε προβλεφθεί είναι 1,5 δισ. ευρώ αλλά δεν αποκλείεται να ενισχυθεί.
Το ζητούμενο στο έργο των αρμόδιων υπηρεσιών, όπως αναφέρουν πηγές του οικονομικού επιτελείου, είναι πως ναι μεν η Κομισιόν έδωσε τη μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία, αλλά οι κανόνες είναι κανόνες. Οι κανονισμοί της ΕΕ δεν μπορούν να αλλάξουν και έτσι υπάρχουν στεγανά. Για παράδειγμα στο Ταμείο Ανάκαμψης δεν υπάρχει ευελιξία για χρηματοδοτήσεις παρεμβάσεων που δεν εκπληρώνουν τους στόχους για τους οποίους έγινε το εν λόγω χρηματοδοτικό σχήμα (όπως για αποζημιώσεις). Επίσης στο ΕΣΠΑ υπάρχουν όρια στο πώς θα διατεθούν τα ποσά, ενώ στην νέα περίοδο οι επιλεξιμότητες είναι διαφορετικές και σε ένα βαθμό πιο αυστηρές.
Η δόση
Στο πεδίο του Ταμείου Ανάκαμψης επιχειρείται παράλληλα να προωθηθεί και η διαδικασία για την έλευση της τρίτης δόσης για την οποία έγινε αίτημα τον προηγούμενο Μάιο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες υπήρχαν περίπου 5 ορόσημα τα οποία είχαν εκκρεμότητες.
Μέχρι τώρα έχουν λυθεί τα ζητήματα στα 2 εξ αυτών. Για τα υπόλοιπα 3 (περιλαμβανομένης και ένστασης αναφορικά με κατασκευαστικό έργο) επιχειρείται να βρεθεί λύση τις επόμενες εβδομάδες ώστε η δόση να εγκριθεί μέσα στον Οκτώβριο.
Το πακέτο αυτό έχει σχέση με τα προαπαιτούμενα του 2022. Πλέον πρέπει παράλληλα με την κρίση στη Θεσσαλία να προωθηθεί και το επόμενο αίτημα για τα προαπαιτούμενα του 1ο εξαμήνου του 2023.
Αύριο, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου για το θέμα της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων.
