Σημεία-«κλειδιά» για την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας κατέθεσε το ΚΕΠΕ στην πρώτη έκθεση Productivity Reviews, η οποία παρουσιάζει τα αποτελέσματα της πρώτης διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης που διεξήχθη από το Εθνικό Συμβούλιο Παραγωγικότητας της Ελλάδας.
Προτείνει θεσμικές μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα και τις αγορές, κίνητρα για την ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και εξαγωγικού προσανατολισμού, δημόσιες επενδύσεις σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία, βελτίωση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, πολιτικές εκπαίδευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων, καθώς και προώθηση συγχωνεύσεων και συμπράξεων, είναι ορισμένες από τις πολιτικές για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, οι οποίες προτάθηκαν από τους κοινωνικούς εταίρους και ενδιαφερόμενους φορείς,
Παράλληλα, με την διαδικασία αναφέρεται πως επιδιώκεται ο καλύτερος συντονισμός των πολιτικών, λαμβάνοντας υπόψη τις κύριες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις, όπως η κλιματική κρίση, η τεχνολογική πρόοδος και η γήρανση του πληθυσμού. Ορισμένες από τις πολιτικές για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, έτσι όπως προτάθηκαν από τους κοινωνικούς εταίρους και ενδιαφερόμενους φορείς, περιλαμβάνουν θεσμικές μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα και τις αγορές, κίνητρα για την ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων σε τομείς υψηλής τεχνολογίας και εξαγωγικού προσανατολισμού, δημόσιες επενδύσεις σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία, τη βελτίωση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, πολιτικές εκπαίδευσης και ανάπτυξης δεξιοτήτων, καθώς και την προώθηση συγχωνεύσεων και συμπράξεων.
Εκτός από διάφορα οριζόντια ζητήματα που τέθηκαν και πολιτικές που προτάθηκαν για την ενίσχυση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας, η διαβούλευση καλύπτει βασικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, τη δίδυμη (ψηφιακή και πράσινη) μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, και τον ρόλο της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων. Τα ευρήματα καταδεικνύουν τη σημαντική ποικιλότητα των αντιλήψεων και τη συνθετότητα των επιλογών πολιτικής που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως κατάλληλες για την αντιμετώπιση σημαντικών προβλημάτων τα οποία αφορούν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας.
Επιπρόσθετα, υπογραμμίζεται πως με τη στήριξη σημαντικών κλάδων, όπως διάφορες μεταποιητικές βιομηχανικές δραστηριότητες και υπηρεσίες αποθήκευσης και μεταφορών, η μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές θα μπορούσε να προωθήσει μία πιο βιώσιμη και ανθεκτική ανάπτυξη και να μειώσει την ανεργία.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το ΚΕΠΕ, αξίζει να σημειωθεί ότι οι κοινωνικοί εταίροι και άλλοι ενδιαφερόμενοι φορείς χρησιμοποιούν διαφορετικά κριτήρια για την επιλογή των βασικών κλάδων και δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη την υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές των περισσότερων κλάδων που ανήκουν στον δευτερογενή και πρωτογενή τομέα.
Πράσινη μετάβαση, εκπαίδευση, αγορά εργασίας
Όσον αφορά το θέμα της πράσινης μετάβασης, μεταξύ άλλων, οι ενδιαφερόμενοι έθεσαν το ζήτημα της δίκαιας μετάβασης, ενώ οι σημαντικότερες προτεινόμενες πολιτικές αφορούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την κυκλική οικονομία, καθώς και την ανακύκλωση.
Όσον αφορά τα ζητήματα της εκπαίδευσης, των δεξιοτήτων και της αγοράς εργασίας, περισσότερες από τις μισές απαντήσεις των ενδιαφερομένων επικεντρώθηκαν στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να βελτιωθούν τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα και οι επιδόσεις στην αγορά εργασίας μέσω i) της δια βίου μάθησης, ii) των μεταρρυθμίσεων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, iii) της ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων, iv) της διασύνδεσης μεταξύ της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και των αναγκών της αγοράς εργασίας και v) των μεταρρυθμίσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Οι φορείς που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο είναι η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της Ελλάδος (ΟΚΕ), το Ινστιτούτο Εργασίας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΙΝΕΓΣΕΕ), το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝ.ΣΕΤΕ), ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ), το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ), το Ίδρυμα Βιομηχανικών και Οικονομικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΟΕΕ), το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, η Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (Foresight) της Προεδρίας της Κυβερνήσεως, η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος, η Διεύθυνση Μελετών της Εθνικής Τράπεζας, η Διεύθυνση Μελετών της Τράπεζας Πειραιώς, η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank και η Διεύθυνση Μελετών της Eurobank.
