Τα πράσινα ομόλογα θωρακίζονται με ενιαία πρότυπα και προσθέτουν μία βασική δικλείδα ασφαλείας στους επίδοξους επενδυτές αλλά και συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τους εκδότες. Πριν από δύο ημέρες, το Συμβούλιο της Ευρώπης υιοθέτησε έναν νέο κανονισμό για την βιώσιμη χρηματοδότηση επιτρέποντας στα πράσινα ομόλογα που θα διατεθούν στην παγκόσμια αγορά να ευθυγραμμιστούν με την Ταξινομία της ΕΕ για βιώσιμες δραστηριότητες.
Ο κανονισμός, ο οποίος θα ισχύει σε περίπου 12 μήνες από τώρα, ορίζει ενιαίες απαιτήσεις για τους εκδότες ομολόγων που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν την ονομασία «European Green bond» ή «EuGB» για τα περιβαλλοντικά βιώσιμα ομόλογά τους. Στόχος είναι το νέο πρότυπο να ενισχύσει τη συνέπεια και τη συγκρισιμότητα στην αγορά πράσινων ομολόγων, προς όφελος τόσο των εκδοτών όσο και των επενδυτών.
Οι εκδότες θα μπορούν να αποδείξουν ότι χρηματοδοτούν νόμιμα πράσινα έργα που ευθυγραμμίζονται με την ευρωπαϊκή Ταξινομία ενώ η εμπιστοσύνη των επενδυτών στις πράσινες επενδύσεις θα ενισχυθεί χάρη σε ένα πλαίσιο που μειώνει τους κινδύνους που εγκυμονεί το greenwashing, ενισχύοντας τελικά τις ροές κεφαλαίων σε περιβαλλοντικά βιώσιμα έργα.
Συγκεκριμένα, ο κανονισμός θεσπίζει σύστημα εγγραφής και εποπτικό πλαίσιο για εξωτερικούς αναθεωρητές των ευρωπαϊκών πράσινων ομολόγων. Για να αποφευχθεί το greenwashing στην αγορά πράσινων ομολόγων γενικά, προβλέπονται και απαιτήσεις εθελοντικής γνωστοποίησης για άλλα περιβαλλοντικά βιώσιμα ομόλογα και ομόλογα που συνδέονται με τη βιωσιμότητα που εκδίδονται στην ΕΕ.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, όλα τα έσοδα από τα ευρωπαϊκά πράσινα ομόλογα θα πρέπει να επενδύονται σε οικονομικές δραστηριότητες που ευθυγραμμίζονται με την ταξινόμηση της ΕΕ για βιώσιμες δραστηριότητες, υπό την προϋπόθεση ότι οι σχετικοί τομείς καλύπτονται ήδη από αυτήν.
Για τους τομείς που δεν καλύπτονται ακόμη από την Ταξινομία της ΕΕ και για ορισμένες πολύ συγκεκριμένες δραστηριότητες θα υπάρχει βαθμός ευελιξίας 15%. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί η χρηστικότητα του ευρωπαϊκού προτύπου πράσινων ομολόγων από την αρχή της ύπαρξής του. Μάλιστα, η χρήση αυτού του ποσοστού ευελιξίας θα επαναξιολογηθεί καθώς προχωρά η μετάβαση της Ευρώπης προς την κλιματική ουδετερότητα και καθώς θα αυξάνεται ο αριθμός ελκυστικών και πράσινων επενδυτικών ευκαιριών που θα καταστούν διαθέσιμες τα επόμενα χρόνια.
Τα περιβαλλοντικά βιώσιμα ομόλογα είναι από τα κύρια μέσα για τη χρηματοδότηση επενδύσεων που σχετίζονται με τις πράσινες τεχνολογίες, την ενεργειακή απόδοση και την αποδοτικότητα των πόρων, καθώς και τις βιώσιμες υποδομές μεταφορών και την ερευνητική υποδομή.
Τα πράσινα ομόλογα στην ευρωπαϊκή αγορά
Η έκδοση πράσινων ομολόγων αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς στην ευρωπαϊκή αγορά. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2018 υπήρχαν μόλις 7 εκδότες και το 2023 έκαναν την εμφάνισή τους 48 εκδότες, οι οποίοι έχουν συνεισφέρει ήδη πάνω από 34 δις. ευρώ στην αγορά. Σήμερα, συνολικά, υπάρχουν 145 εκδότες πράσινων ομολόγων, που αντιπροσωπεύουν το 1/3 των παγκόσμιων εκδοτών.
Τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η παγκόσμια αγορά ομολόγων σημείωσε άνοδο κατά 50% κατά την περίοδο 2015-2020 ενώ η ετήσια έκδοση πράσινων ομολόγων ξεπέρασε το όριο του μισού τρισεκατομμυρίου δολαρίων για πρώτη φορά το 2021, σημειώνοντας αύξηση 75% σε σχέση με το 2020.
Ωστόσο, η έκδοση πράσινων ομολόγων είναι μικρή σε σύγκριση με τη συνολική έκδοση ομολόγων, αντιπροσωπεύοντας περίπου 3% έως 3,5 % της συνολικής έκδοσης ομολόγων, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης για την συγκεκριμένη κατηγορία.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΕ, το 51% του παγκόσμιου όγκου των πράσινων ομολόγων εκδίδεται στην Ε.Ε.
