Δύο μεγάλες συμφωνίες, η μία που ανακοινώθηκε και η άλλη που ολοκληρώθηκε, αυτή την εβδομάδα ήρθαν να αναδείξουν τις ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης που εντοπίζουν οι μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι στην αγορά της Ρουμανίας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως μετά την μεγάλη υποχώρηση της προηγούμενης δεκαετίας λόγω της κρίσης και των μνημονίων, επιχειρήσεις από διάφορους κλάδους ετοιμάζουν μεγάλη επιστροφή στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ειδικά στη Ρουμανία, που έχει και μια από τις καλύτερες αναπτυξιακές προοπτικές στην περιοχή.
Στη νέα εποχή της ελληνικής παρουσίας στη Ρουμανία κυριαρχεί η ΔΕΗ. Με την απόκτηση των δραστηριοτήτων της ιταλικής Enel στη χώρα δημιουργεί στη Ρουμανία έναν ισχυρό όμιλο που θα διαθέτει πάνω από 3 εκατομμύρια πελάτες στη λιανική ρεύματος και 81 καταστήματα σε όλη τη χώρα, το 1/3 των δικτύων διανομής (133.000 χλμ.), καθώς και ένα χαρτοφυλάκιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας εγκατεστημένης ισχύος 600 MW και επιπλέον έργα υπό ανάπτυξη 5.000 MW.
Σημαντική εξέλιξη της προηγούμενης εβδομάδας ήταν και η τριπλή συμφωνία της ιταλικής UniCredit με την Alpha Bank που εκτός από την μετοχική συμμετοχή της πρώτης στη δεύτερη και τη συνεργασία στις ασφαλίσεις ζωής περιλαμβάνει και την ένωση δυνάμεων στη Ρουμανία, η οποία θα οδηγήσει στη δημιουργία της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας στη χώρα. Το νέο σχήμα θα δραστηριοποιείται τόσο στην λιανική όσο και στην επιχειρηματική τραπεζική, ανοίγοντας την πόρτα σε περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις που μπορεί να θέλουν να επεκταθούν στην Ρουμανία.
Τα δίχτυα τους προς τη Ρουμανία απλώνουν και οι ελληνικοί όμιλοι πληροφορικής. Η Entersoft εξαγόρασε τον Μάιο του 2022 το 75% της ρουμανικής BIT Software διπλασιάζοντας στην πράξη την αγορά στην οποία απευθυνόταν στη χώρα μέσω της δικής της θυγατρικής και όπως έχει αναφέρει η διοίκηση της εισηγμένης τα επόμενα χρόνια θα κοιτάξει πιο ενεργά εξαγορές στη Ρουμανία. Κόμβο στη Ρουμανία σχεδιάζει και η EpsilonNet με στόχο αυτός να λειτουργήσει ως «ορμητήριο» για την ευρύτερη αγορά των Βαλκανίων. Ευκαιρίες εξαγορών στη Ρουμανία αναζητεί και η SoftOne, η οποία διαθέτει πολυετή παρουσία στην τοπική αγορά, όπως και η Unisystems του ομίλου Quest.
Την αγορά της Ρουμανίας εξακολουθούν να κοιτάζουν και οι κατασκευαστικοί όμιλοι, οι οποίοι είχαν αναπτύξει έντονη δραστηριότητα κατά το παρελθόν με μεικτά είναι η αλήθεια αποτελέσματα. Πρόσφατα η ΑΒΑΞ ανέλαβε το έργο της κατασκευής σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο στην πόλη Ντέβα. Παρουσία στη χώρα έχει και η Intrakat όπως και η υπό εξαγορά Άκτωρ με τον CEO της πρώτης να έχει αναφέρει πως πρόκειται για «μια πολλά υποσχόμενη αγορά».
Πολυετής είναι και η παρουσία μεγάλων ελληνικών βιομηχανιών, τροφίμων και μη. Η Olympus μέλος του Ομίλου Ελληνικά Γαλακτοκομεία, προχωράει επένδυση η οποία θα ξεπεράσει τα 40 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία logistics center στο Μπράσοβ στην κεντρική Ρουμανία, το οποίο θα εξυπηρετεί την τοπική αγορά καθώς και τις χώρες όπου εξάγονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα της Olympus που παράγονται στη Ρουμανία. Στο λιανεμπόριο, ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξή της στη Ρουμανία ρίχνει η Jumbo, με τον επικεφαλής της, Απόστολο Βακάκη, να έχει αποκαλέσει πριν από μερικά χρόνια τη Ρουμανία «νέα Ελλάδα». Η εταιρεία έχει δίκτυο 16 καταστημάτων στη Ρουμανία, τα οποία σκοπεύει να αυξήσει τα επόμενα χρόνια σε 25.
Οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας – Ρουμανίας
Η ενέργεια, τα αγροδιατροφικά προϊόντα, η τεχνολογία, οι κατασκευές και ο τουρισμός θεωρούνται οι κλάδοι με τις σημαντικότερες προοπτικές ανάπτυξης των διμερών εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας. Όπως διαπιστώθηκε από επιχειρηματική αποστολή που πραγματοποίησε τον Ιούνιο ο ΣΕΒ το ΕΒΕΑ και ο ΣΕΒΕ, η Ρουμανία βρίσκεται σε φάση μετάβασης της παραγωγής ενέργειας, από λιγνίτη σε φυσικό αέριο, με μεγάλες επιχορηγήσεις και ιδιωτικοποιήσεις. Με δεδομένο ότι ο στόχος της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ για το 2030 είναι να φτάσει στο 30,7%, υπάρχει μεγάλο περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη.
Στον αγροτικό τομέα, παρόλο που η Ρουμανία έχει περίπου 15 εκ. εκτάρια γεωργικής γης και μάλιστα τα 2/3 της καλλιεργήσιμης γης χρησιμοποιούνται για την καλλιέργεια δημητριακών, η χώρα εισάγει πολλά δημητριακά, φρούτα και λαχανικά. Στο πλαίσιο αυτό, εκτός από άμεσες εξαγωγές, υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για τη δυναμική διείσδυση των ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά και σημαντικές ευκαιρίες για συνεργασίες στους κλάδους: της ψηφιοποίησης του γεωργικού τομέα, των υποδομών άρδευσης και διάβρωσης του εδάφους, στη μηχανοποίηση και την εκτεταμένη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, στα συστήματα συλλογής, αποθήκευσης και επεξεργασίας γεωργικών προϊόντων, καθώς και στη βιολογική γεωργία και μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων.
Ευκαιρίες ανοίγονται για τις ελληνικές επιχειρήσεις και στον κατασκευαστικό κλάδο, δεδομένου ότι υπάρχει έντονη ανάπτυξη όσον αφορά την κατασκευή οδικών αξόνων και την ψηφιοποίηση και πράσινη μετάβαση του δημόσιου τομέα, μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη Ρουμανία (PNRR), καθώς και στην κατασκευή νέων κτιρίων που θα φιλοξενήσουν κατοικίες και γραφεία, ακολουθώντας τις πράσινες και ψηφιακές προδιαγραφές.
Εξάλλου, η Ρουμανία βρίσκεται ανάμεσα στους 10 κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς για τα ελληνικά προϊόντα με τις ελληνικές εξαγωγές να σημειώνουν νέο ρεκόρ για το 2022, αγγίζοντας τα 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι κύριες κατηγορίες των ελληνικών εξαγωγών περιλαμβάνουν: Προϊόντα βιομηχανίας κατασκευών, Προϊόντα Πετρελαίου, Προϊόντα Χημικής Βιομηχανίας, Προϊόντα Βιομηχανίας Πλαστικών, Η/Υ, Παιχνίδια για παιδιά, Φρέσκα Φρούτα και Παρασκευασμένες Ελιές.
Η παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων στη Ρουμανία
Στο Εθνικό Εμπορικό Μητρώο της Ρουμανίας έως τον Δεκέμβριο του 2022, ήταν εγγεγραμμένες περίπου 8.400 ελληνικές επιχειρήσεις. Ωστόσο ο αριθμός αυτός δεν αποτυπώνει με ακρίβεια την κατάσταση, καθώς από την μια οι εταιρείες που έχουν διακόψει την λειτουργία τους δεν διαγράφονται από το μητρώο και από την άλλη πολλοί όμιλοι ελληνικών συμφερόντων έχουν έδρα την Κύπρο και το Λουξεμβούργο. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 8η θέση του καταλόγου των κυριότερων επενδυτριών χωρών, εμφανίζοντας αύξηση τόσο του επενδεδυμένου κεφαλαίου όσο και του αριθμού των καταγεγραμμένων επιχειρήσεων.
«Οι ελληνικές επενδύσεις στη Ρουμανία, είναι ιδιαίτερα ορατές, καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων και τομέων» σημειώνεται στην έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στο Βουκουρέστι, οι κυριότεροι εκ των οποίων αναφέρονται παρακάτω:
- Τραπεζικός τομέας και ασφάλειες (Alpha Bank, Vista Bank, Garanta Asigurari),
- Αεροπορικές Μεταφορές , AnimaWings (εταιρεία π. Charter ανήκει στην Aegean),
- Τομέας παραγωγής (Olympos Dairy, Ifantis, Karamolegos Bakery, Fatrom, Golden Foods, Best Foods/Ohonos, Amaltheia, Valvis Holding, Alumil, Πλαστικά Θράκης, Isomat, Πλαστικά Κρήτης, Druckfarben κ.ά.)
- Χονδρεμπορίου - λιανεμπορίου και δικτύων διανομής (Jumbo, Marinopoulos Group,Sarantis group, Fourlis, Καλλάς-Παπαδόπουλος, Elton, Alinda, ND Health, Top Line, Sidenor, ICME-ECAB, Kleeman, LPC (Motor Oil Group)/Cyclon Lubricants. AS Toys, Interstar κ.α. )
- Υπηρεσιών υγείας και ιατρικών μηχανημάτων (Medsana, Sofmedica, Euromedics,Genocyte, Imedica, Atena, Diamedix κ.α.)
- Πληροφορικής (SoftOne/Γερμανός, EnterSoft, Austria Card, Intracom, Mantis κ.α.), Τομέας παροχής υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις και συμβούλων (ICAP-CRIF, EY, Eurolink, Ekfrasis, TPG Group, Optimum, Sybraxi, Rokas, E. Navridis, Sioufas, Drakopoulos κ.α. )
- Κτηματαγορά και κατασκευές/επισκευές κτηρίων (Alesonor, REDS, HBC, Evergreen, Belize, Zeus International κ.α.) και δημοσίων υποδομών (Aktor, Metka-EGN/MytilineosGroup κ.α.)
- Εστίασης και καφεστίασης (Gregory's, Mikel, Zoomserie, Agapitos κ.ά.) Ένδυσης-υπόδησης (BSB, Premium, Original Marines, Collective κ.ά. )
- Λοιπά Βιομηχανικά Προϊόντα (Sunlight, Frigoglass κ.α.).