Την επιτάχυνση των παρεμβάσεων σε όλους τους άξονες προκειμένου να ενισχυθεί αποφασιστικά η αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης εντός της προσεχούς πενταετίας ζητά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μέσα από το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής μετά και την παρουσίαση της Λευκής Βίβλου για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας. Παράλληλα, απευθύνεται κάλεσμα για επίσπευση των εργασιών σχετικά με τις πρόσφατες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Πιο συγκεκριμένα, στο κείμενο συμπερασμάτων γίνεται ειδική αναφορά σε ένα μεγάλο φάσμα τομέων από άμυνα, ανταγωνιστικότητα, ενιαία αγορά - βιομηχανία και δεξιότητες, ευρωπαϊκή οικονομία, ενέργεια, Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, απλούστευση και μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων, μέχρι Ουκρανία, Μέση Ανατολή αλλά και μετανάστευση.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει θεμέλιο της συλλογικής άμυνας των κρατών - μελών του. Τα ανωτέρω δεν θίγουν τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων, σύμφωνα με τις Συνθήκες.
Τέλος, οι Ευρωπαίοι ηγέτες καλούν την Επιτροπή και την Ύπατο Εκπρόσωπο να υποβάλλουν τακτικά έκθεση σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται στην εφαρμογή των εργασιών για την άμυνα. Άλλωστε, την «Λευκή Βίβλο» για την Άμυνα χαιρέτισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εξερχόμενος από τη Σύνοδο Κορυφής, τονίζοντας πως αποτελεί η συμπερίληψη μίας πάγιας ελληνικής θέσης.
Σχετικά με τη ρήτρα διαφυγής από τις αμυντικές δαπάνες εξέφρασε την ελπίδα του να «ενεργοποιηθεί το συντομότερο και να αφορά ενδεχομένως και το έτος 2025». «Η πρόταση της Κομισιόν αφορά μια 4ετή περίοδο και νομίζω ότι είναι λογικό, καθώς χρειαζόμαστε χρόνο και προβλεψιμότητα προκειμένου να αυξήσουμε τις αμυντικές μας δαπάνες. Σε κάθε περίπτωση, αισθάνομαι ότι είναι δικαίωση η συμπερίληψη στη Λευκή Βίβλο, μιας πάγιας θέσης της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία έρχεται τώρα και δικαιώνεται και αναμένουμε το τελικό και οριστικό κείμενο για να γνωρίζουμε το βαθμό της δημοσιονομικής ευελιξίας που θα έχουμε για αμυντικές δαπάνες τα επόμενα χρόνια», υπογράμμισε.
Η Κομισιόν προωθεί σαρωτικές αλλαγές στις δημόσιες συμβάσεις και στις κρατικές ενισχύσεις ειδικά για την αμυντική βιομηχανία, ενώ σε πρώτη φάση δίνεται βάρος στην αύξηση της ζήτησης με τη μορφή δημοσιονομικών διευκολύνσεων αλλά και δανείων, όμως θα ακολουθήσουν και άλλες πρωτοβουλίες όπως η παρουσίαση ενός «νομοσχεδίου-σκούπα» (omnibus package) για την απλοποίηση των κανόνων για την αμυντική βιομηχανία, αλλά και τρόποι για να αξιοποιηθούν για την άμυνα τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής της ΕΕ.
Aνταγωνιστικότητα
Μια πιο ανταγωνιστική Ένωση θα είναι μια ισχυρότερη Ένωση, πιο ικανή να προστατεύει τους πολίτες της, τις αξίες της και τα συμφέροντά της στην παγκόσμια σκηνή, διατηρώντας παράλληλα την ευημερία της και το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο τονίζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εκτιμώντας πως το 2025 αναμένεται ότι θα σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στη δράση της ΕΕ για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς, την προαγωγή ποιοτικών θέσεων εργασίας και την εξασφάλιση επιτυχούς διττής μετάβασης, κατ’ ακολουθίαν των συμφωνηθέντων στόχων για το κλίμα. Προκειμένου να επιτύχει τους στόχους αυτούς και να συμβάλει στη γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας και παραγωγικότητας ανάμεσα στην ΕΕ και τους ανά τον κόσμο ανταγωνιστές της, αλλά και εντός της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί να δώσει προτεραιότητα στην απλούστευση και τη μείωση των κανονιστικών και διοικητικών επιβαρύνσεων, στη μείωση των τιμών της ενέργειας και στην κινητοποίηση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων με σκοπό τη ροή αναγκαίων επενδύσεων προς την οικονομία της ΕΕ.
Ενιαία αγορά, βιομηχανία και δεξιότητες
Οι προτεραιότητες στον τομέα της ανταγωνιστικότητας θα υποστηριχθούν από μια φιλόδοξη νέα οριζόντια στρατηγική για την ενιαία αγορά, η οποία θα παρουσιαστεί τον Ιούνιο του 2025 και θα πρέπει να έχει ως σκοπό την εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς, με την άρση των εναπομενόντων φραγμών, ιδίως στον τομέα των υπηρεσιών και των βασικών αγαθών, την αντιμετώπιση του κατακερματισμού και τη βελτίωση της εφαρμογής και της επιβολής των κανόνων της ενιαίας αγοράς.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί επίσης να δοθεί συνέχεια χωρίς χρονοτριβή στους εξής συγκεκριμένους άξονες εργασίας:
α) σε συνέχεια της συμφωνίας για καθαρή βιομηχανία, του σχεδίου δράσης για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας της 5ης Μαρτίου 2025, και του σχεδίου δράσης για τον χάλυβα και τα μέταλλα της 19ης Μαρτίου 2025, που αναφέρονται στην τεχνολογική ουδετερότητα, πρέπει να επισπευσθούν οι εργασίες για εξασφάλιση της καινοτομίας, της ανανέωσης και της απανθρακοποίησης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, καθώς και της ανάπτυξης των βασικών τεχνολογιών του αύριο, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι κβαντικές τεχνολογίες, οι ημιαγωγοί, τα δίκτυα 5G/6G και άλλες κρίσιμες τεχνολογίες, με ιδιαίτερη έμφαση στις παραδοσιακές βιομηχανίες που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, ιδίως στην αυτοκινητοβιομηχανία, τη ναυτιλία και την αεροπορία, και στις ενεργοβόρες βιομηχανίες, καθώς και στην ανάγκη διασφάλισης ίσων όρων ανταγωνισμού. Για τον σκοπό αυτό, καλεί την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση στοχευμένη πρόταση για πρόσθετες δυνατότητες ευελιξίας όσον αφορά το ορόσημο του 2025 στο πλαίσιο του κανονισμού για τον καθορισμό προτύπων επιδόσεων σχετικά με τις εκπομπές CO2 από αυτοκίνητα και ημιφορτηγά, και να προωθήσει την προβλεπόμενη στον κανονισμό επανεξέταση· και
β) μετά την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2025, για μια Ένωση Δεξιοτήτων, θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για την ενίσχυση της απόκτησης, της αναγνώρισης και της διατήρησης δεξιοτήτων σε ολόκληρη την ΕΕ, από την ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων έως την ενεργητική συμμετοχή σε δραστηριότητες διά βίου μάθησης, την επανειδίκευση και την αναβάθμιση δεξιοτήτων, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και το σχέδιο δράσης που τον συνοδεύει.
Ευρωπαϊκή οικονομία
Οι ηγέτες της ΕΕ στη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής συζήτησαν παρουσία και της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκαρντ, για την ανταγωνιστικότητα, τη δημοσιονομική πολιτική της Ευρώπης, αλλά και το ψηφιακό ευρώ. Οι εταίροι αποφάσισαν να αυξήσουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα, πολιτικές που ενισχύουν την παραγωγικότητα και να αυξήσουν τις επενδύσεις.
Ειδικότερα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογράμμισαν την αίσθηση του επείγοντος για «ταχεία πρόοδο για μια Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων με ιδιαίτερη έμφαση στην Ένωση Κεφαλαιαγορών για την κινητοποίηση των αποταμιεύσεων και την απελευθέρωση της χρηματοδότησης των αναγκαίων επενδύσεων κυρίως για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ».
Παράλληλα, όπως συγκεκριμένα αναφέρεται, αποφάσισαν την επιτάχυνση της προόδου του ψηφιακού ευρώ γεγονός «καθοριστικής σημασίας για τη στήριξη ενός ανταγωνιστικού και ανθεκτικού ευρωπαϊκού συστήματος πληρωμών, τη συμβολή στην οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης και την ενίσχυση ενός διεθνή ρόλου του ευρώ», όπως αναφέρει το κείμενο των συμπερασμάτων.
Ενέργεια
Έχοντας κατά νου τη δέσμευσή του να επιδιώξει τον διττό στόχο της ευρωπαϊκής ενεργειακής κυριαρχίας και της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, και προκειμένου η Ένωση να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
α) ζητεί να ενταθούν τάχιστα όλες οι προσπάθειες σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών ώστε να προστατεύονται καλύτερα οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της ΕΕ από το υψηλό ενεργειακό κόστος, να εξασφαλίζεται ο εφοδιασμός με οικονομικά προσιτή και καθαρή ενέργεια και να οικοδομηθεί μια πραγματική Ενεργειακή Ένωση πριν από το 2030, για την οποία θα απαιτηθεί φιλόδοξος εξηλεκτρισμός, με τη χρήση κάθε διαθέσιμης λύσης καθαρών μηδενικών και χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, και επενδύσεις σε δίκτυα, αποθήκευση και διασυνδέσεις σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Έχοντας κατά νου τους συμφωνηθέντες ενεργειακούς στόχους, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί διασυνοριακό και μακροπρόθεσμο επενδυτικό σχεδιασμό σε επίπεδο Ένωσης, με σκοπό την πλήρη ενοποίηση και διασύνδεση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ που θα συντελεί στην ενεργειακή ασφάλεια και την προστασία και ανθεκτικότητα των υποδομών της Ένωσης· και
β) χαιρετίζει, στο πλαίσιο αυτό, την παρουσίαση του σχεδίου δράσης της Επιτροπής για οικονομικά προσιτή ενέργεια στις 26 Φεβρουαρίου 2025, το οποίο σκιαγραφεί τόσο διαρθρωτικά όσο και βραχυπρόθεσμα μέτρα, ιδίως για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που θίγονται περισσότερο, διατηρώντας παράλληλα την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς· και παροτρύνει την Επιτροπή, το Συμβούλιο, τα κράτη μέλη και όλα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να αρχίσουν να υλοποιούν τις δράσεις αυτές το 2025. Ζητεί να ενταθούν οι προσπάθειες για να καταστούν δυνατές πρόσθετες προμήθειες ενέργειας στη Ευρώπη με κύριο σκοπό να εξασφαλισθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού για όλα τα κράτη μέλη.
Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων
Με δεδομένες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, είναι εξαιρετικά σημαντικό να δημιουργηθούν πραγματικά ολοκληρωμένες και βαθύτερες ευρωπαϊκές κεφαλαιαγορές, με την επείγουσα υλοποίηση της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, όπως τονίζεται. Μια πραγματική Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων θα βοηθήσει να διοχετεύονται εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως για πρόσθετες επενδύσεις στην ευρωπαϊκή οικονομία, συμβάλλοντας στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας, στη στρατηγική αυτονομία και στην οικονομική ασφάλεια της ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, και υπό το πρίσμα της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 19ης Μαρτίου 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
α) αναμένει από τους συννομοθέτες να συμφωνήσουν γρήγορα επί του συνόλου των εκκρεμών προτάσεων του σχεδίου δράσης του 2020 για την Ένωση Κεφαλαιαγορών, μεταξύ άλλων όσον αφορά την αφερεγγυότητα·
β) για τη συμπλήρωση των δράσεων σε επίπεδο ΕΕ, τονίζει ότι απαιτούνται δράσεις σε εθνικό επίπεδο προκειμένου να αυξηθεί το μέγεθος και το βάθος κεφαλαιαγορών στις οποίες θα έχουν πρόσβαση όλοι οι πολίτες και οι επιχειρήσεις ανά την Ένωση·
γ) προκειμένου να πολλαπλασιαστούν οι ευκαιρίες για τους πολίτες, καλεί:
– την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις εργασίες που αποσκοπούν στη μεγαλύτερη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στις κεφαλαιαγορές, παρέχοντας ευρωπαϊκές δυνατότητες επενδύσεων και αποταμίευσης, συμπεριλαμβανομένων ενισχυμένων δυνατοτήτων για αποταμιευτικά και συνταξιοδοτικά προϊόντα σε επίπεδο ΕΕ, με βάση βέλτιστες πρακτικές, και να το πράξουν εγκαίρως ώστε να μπορέσουν να ληφθούν αποφασιστικά μέτρα το 2025· και
– την Επιτροπή να προτείνει σύντομα, εντός του 2025, βελτιώσεις στο υφιστάμενο πανευρωπαϊκό ατομικό συνταξιοδοτικό προϊόν·
δ) προκειμένου να αυξηθεί η ιδιωτική χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις, καλεί την Επιτροπή:
– να υποβάλει προτάσεις για τη βελτίωση του οικοσυστήματος ιδιωτικών συμμετοχών και επιχειρηματικών κεφαλαίων και, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητες δυνάμει των Συνθηκών, να προτείνει ένα προαιρετικό 28ο καθεστώς εταιρικού δικαίου που θα καθιστά δυνατή την επέκταση των καινοτόμων εταιριών, και να το πράξει εγκαίρως ώστε οι συννομοθέτες να μπορέσουν να λάβουν αποφασιστικά μέτρα πριν από το τέλος του 2026·
– να προτείνει γρήγορα, εντός του 2025, αναθεωρημένο πλαίσιο τιτλοποίησης, μεταξύ άλλων με στοχευμένες προσαρμογές του πλαισίου προληπτικής εποπτείας, διατηρώντας παράλληλα τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα· και
– να παρακολουθεί την κατάσταση που επικρατεί σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά τους ίσους όρους ανταγωνισμού στον τραπεζικό και τον ασφαλιστικό τομέα και να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα·
ε) όσον αφορά τη βελτίωση της σύγκλισης και της αποτελεσματικότητας της εποπτείας των κεφαλαιαγορών σε ολόκληρη την ΕΕ και τη μείωση του κατακερματισμού, καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία, κατά περίπτωση, με τις εθνικές και ευρωπαϊκές αρμόδιες αρχές:
– να διασφαλίσει συγκλίνουσες εποπτικές πρακτικές. Για τον σκοπό αυτό, είναι σημαντικό να ενθαρρύνει την ομοιογενή υλοποίηση, ερμηνεία, εφαρμογή και επιβολή του δικαίου της ΕΕ από τις εθνικές αρμόδιες αρχές·
– να ολοκληρώσει την αξιολόγηση και τις εργασίες σχετικά με τις προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν στις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές να εποπτεύουν αποτελεσματικά τους σημαντικότερους συστημικούς παράγοντες διασυνοριακών κεφαλαίων και χρηματοπιστωτικών αγορών, με στόχο την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ολοκλήρωσης και τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, την απλούστευση των διαδικασιών και τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα όλων των κρατών μελών, με βάση δε την εν λόγω αξιολόγηση να υποβάλει, αν χρειάζεται, πρόταση για την εποπτεία·
– να άρει πάραυτα τους φραγμούς στην ενοποίηση των υποδομών της αγοράς με γνώμονα την αγορά και στις διασυνοριακές επενδύσεις· και
– να εξορθολογίσει τους υφιστάμενους κανόνες και να εξαλείψει τις επικαλύψεις, να αποσαφηνίσει τις κανονιστικές διατάξεις και να περιορίσει το κόστος της συμμόρφωσης και της υποβολής εκθέσεων·
στ) υπογραμμίζει τη σημασία της κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο αυξημένης χρήσης των προγραμμάτων της ΕΕ, όπως με την αξιοποίηση της εμπειρίας της συνιστώσας για τα κράτη μέλη του InvestEU, λαμβανομένου υπόψη του ιδιαίτερου χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών.
Απλούστευση και μείωση των διοικητικών επιβαρύνσεων
Για την εφαρμογή και την απλούστευση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα —ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό— ώστε να εξασφαλιστεί η ύπαρξη ενός σαφούς, απλού, έξυπνου και φιλικού προς την καινοτομία κανονιστικού πλαισίου και να μειωθούν δραστικά και επειγόντως οι διοικητικές και κανονιστικές επιβαρύνσεις και οι επιβαρύνσεις υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες διοικήσεις, χωρίς να υπονομευθούν η προβλεψιμότητα, οι στόχοι πολιτικής, τα υψηλά πρότυπα και η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς. Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:
α) καλεί την Επιτροπή και τους συννομοθέτες να εργαστούν για να επιτύχουν τον στόχο της μείωσης του κόστους όλων των διοικητικών επιβαρύνσεων κατά τουλάχιστον 25 %, για τις δε ΜΜΕ κατά τουλάχιστον 35 %·
β) καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει να επανεξετάζει το κεκτημένο της ΕΕ και να δοκιμάζει την ανθεκτικότητά του, προκειμένου να εντοπίσει τρόπους περαιτέρω απλούστευσης και ενοποίησης της ισχύουσας νομοθεσίας·
γ) παροτρύνει τους συννομοθέτες να προωθήσουν κατά προτεραιότητα και με υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας τις εργασίες σχετικά με τις δέσμες μέτρων απλούστευσης Omnibus που παρουσιάστηκαν στις 26 Φεβρουαρίου 2025, με σκοπό την οριστικοποίησή τους το συντομότερο δυνατόν εντός του 2025·
δ) καλεί τους συννομοθέτες να εγκρίνουν την πρόταση σχετικά με τον μηχανισμό για το «πάγωμα του χρόνου» όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων και τις απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τη βιωσιμότητα χωρίς καθυστέρηση και το αργότερο έως τον Ιούνιο του 2025·
ε) καλεί την Επιτροπή να δώσει γρήγορα συνέχεια με περαιτέρω πρωτοβουλίες απλούστευσης, μεταξύ άλλων για την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας και την ασφάλεια και άμυνα· και
στ) παροτρύνει την Επιτροπή και τους συννομοθέτες να ενεργούν σύμφωνα με τις αρχές για τη βελτίωση της νομοθεσίας καθ’ όλη τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την υπερβολική ρύθμιση και την προσθήκη διοικητικών επιβαρύνσεων, ιδίως για τις ΜΜΕ.
Ουκρανία
Για την Ουκρανία, με την εξαιρεση του Βίκτορ Όρμπαν, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επισημαίνονται τα εξής:
Επιβεβαιώνεται η συνεχής και αταλάντευτη υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Η ΕΕ διατηρεί την προσέγγισή της «ειρήνη μέσω της ισχύος», η οποία απαιτεί από την Ουκρανία να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, στρατιωτικά και αμυντικά. Σύμφωνα με αυτήν την προσέγγιση, η ΕΕ παραμένει δεσμευμένη, σε συντονισμό με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους, να παρέχει περαιτέρω ολοκληρωμένη υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της, καθώς ασκεί το εγγενές δικαίωμά της στην αυτοάμυνα κατά του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναλαμβάνει την υποστήριξή του για μια «συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη» που βασίζεται στις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου και χαιρετίζει όλες τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας τέτοιας ειρήνης. Υπενθυμίζει τις αρχές που καθόρισε στις 6 Μαρτίου 2025, οι οποίες θα πρέπει να καθοδηγούν τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την κοινή δήλωση της Ουκρανίας και των ΗΠΑ μετά τη συνάντησή τους στη Σαουδική Αραβία στις 11 Μαρτίου 2025, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων για συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, των ανθρωπιστικών προσπαθειών και της επανάληψης της ανταλλαγής πληροφοριών των ΗΠΑ και της βοήθειας για την ασφάλεια.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιδείξει πραγματική πολιτική βούληση για τον τερματισμό του πολέμου.
Μια αξιόπιστη οδός προς την ειρήνη πρέπει να περιλαμβάνει προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας, ιδίως την ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου, την απελευθέρωση αμάχων και την επιστροφή όλων των παιδιών της Ουκρανίας και άλλων αμάχων που απελάθηκαν παράνομα και μεταφέρθηκαν στη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Η ΕΕ παραμένει έτοιμη να εντείνει την πίεση στη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω περαιτέρω κυρώσεων και ενισχύοντας την επιβολή των υφιστάμενων μέτρων.
Με την επιφύλαξη της νομοθεσίας της ΕΕ, τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα πρέπει να παραμείνουν ακινητοποιημένα έως ότου η Ρωσία σταματήσει τον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας και την αποζημιώσει για τη ζημιά που προκλήθηκε από αυτόν τον πόλεμο.
Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα συμβάλουν στην ειρηνευτική διαδικασία και θα συμβάλουν στη διασφάλιση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία, η οποία είναι προς το συμφέρον τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ευρώπης συνολικά.
Μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία, η οποία σέβεται την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία για να αποτρέψει τη μελλοντική ρωσική επιθετικότητα. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τις προσπάθειες που έχουν ξεκινήσει από την άποψη αυτή μαζί με ομοϊδεάτες και εταίρους του ΝΑΤΟ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν στις εγγυήσεις ασφαλείας, ιδίως υποστηρίζοντας την ικανότητα της Ουκρανίας να αμύνεται αποτελεσματικά, βάσει των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων και δυνατοτήτων τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει στην Ουκρανία τακτική και προβλέψιμη οικονομική στήριξη. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να λάβει ταχέως όλα τα απαραίτητα μέτρα για τον προεφοδιασμό της χρηματοδότησης στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης της Ουκρανίας και της πρωτοβουλίας G7 ERA.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει τις πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης της ΕΕ στην Ουκρανία, ιδίως της Ύπατης Εκπροσώπου για τον συντονισμό της αυξημένης υποστήριξης από τα κράτη μέλη και άλλα συμμετέχοντα κράτη, σε εθελοντική βάση, ιδίως σε πυρομαχικά πυροβολικού μεγάλου διαμετρήματος και πυραύλους, καθώς και στο στοιχείο στρατιωτικών αναγκών της πρωτοβουλίας G7 ERA. Καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν επειγόντως τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των πιεστικών στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας.
Όλη η στρατιωτική υποστήριξη καθώς και οι εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία θα παρέχονται με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών.
Μέση Ανατολή
Για τη Μέση Ανατολή, εξέφρασαν τη λύπη τους για την κατάρρευση της εκεχειρίας στη Γάζα, την άρνηση της Χαμάς να παραδώσει τους εναπομείναντες ομήρους, ενώ υπενθύμισαν τη σημασία της απρόσκοπτης πρόσβασης της ανθρωπιστικής βοήθειας σε ολόκληρη τη Λωρίδα. Παράλληλα, η Ε δηλώνει έτοιμη να συνεργαστεί με τους Άραβες εταίρους της, καθώς και με άλλους διεθνείς εταίρους, αναφορικά με το Αραβικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης, που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Καΐρου στις 4 Μαρτίου 2025.
Στο ζήτημα της Συρίας, οι ηγέτες καταδίκασαν «την πρόσφατη εκτεταμένη βία κατά αμάχων στην παράκτια περιοχή της Συρίας» και κάλεσαν τις μεταβατικές αρχές να εξασφαλίσουν την προστασία όλων των αμάχων και να λογοδοτήσουν οι δράστες της βίας σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και πρότυπα. Τόνισαν τη «σημασία μιας ειρηνικής και χωρίς αποκλεισμούς μετάβασης στη Συρία, απαλλαγμένης από επιζήμιες ξένες παρεμβάσεις, και της προστασίας των δικαιωμάτων των Σύρων από όλες τις εθνοτικές και θρησκευτικές καταβολές χωρίς διακρίσεις».
Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την πρόσφατη αναστολή των κυρώσεων από την ΕΕ στο πλαίσιο μιας σταδιακής, αναστρέψιμης προσέγγισης, ενώ αναφέρει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να εξετάζει πιθανές περαιτέρω αναστολές των περιοριστικών μέτρων βάσει στενής παρακολούθησης της κατάστασης στη Συρία». Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τον τερματισμό του πολιτικού αδιεξόδου στον Λίβανο και «εκφράζει την ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνεργαστεί με τις νέες αρχές για τη σταθεροποίηση της οικονομικής κατάστασης και της κατάστασης ασφαλείας στη χώρα».
Μετανάστευση
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προέβη σε απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί ως προς την εφαρμογή των συμπερασμάτων του για τη μετανάστευση, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων την πρόσφατη επιστολή της Προέδρου της Επιτροπής. Ενθαρρύνει τη συνέχιση των εργασιών όσον αφορά ιδίως: την εξωτερική διάσταση, κυρίως μέσω συνολικών εταιρικών σχέσεων· την εφαρμογή της εκδοθείσας νομοθεσίας της ΕΕ καθώς και της νομοθεσίας που ισχύει ήδη· την πρόληψη και την καταπολέμηση της αντικανονικής μετανάστευσης, μεταξύ άλλων με νέους τρόπους που συνάδουν με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο· τις προσπάθειες για διευκόλυνση, αύξηση και επιτάχυνση των επιστροφών, με χρήση όλων των σχετικών πολιτικών, μέσων και εργαλείων της ΕΕ· τις έννοιες των ασφαλών τρίτων χωρών και των ασφαλών χωρών καταγωγής· την καταπολέμηση της εργαλειοποίησης, της εμπορίας και της διακίνησης ανθρώπων· την ευθυγράμμιση της πολιτικής θεωρήσεων των γειτονικών χωρών· καθώς και τις ασφαλείς και νόμιμες οδούς σύμφωνα με τις εθνικές αρμοδιότητες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να ενισχύσει την ασφάλεια στα εξωτερικά σύνορά της και να εξασφαλίσει τον αποτελεσματικό έλεγχό τους, σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο και καλεί τους συννομοθέτες να προωθήσουν κατά προτεραιότητα τις εργασίες σε φακέλους οι οποίοι περιλαμβάνουν διάσταση σχετική με τη μετανάστευση. Ειδικότερα, καλεί τους συννομοθέτες να εξετάσουν γρήγορα την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τις επιστροφές.
Άλλες δράσεις και επόμενα βήματα
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε τις προτεραιότητες για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2025 και προσυπογράφει τη σύσταση σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε επίσης την κατάσταση της απασχόλησης και την κοινωνική κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όλες οι προαναφερόμενες προτεραιότητες και δράσεις για την ανταγωνιστικότητα θα πρέπει να επιδιώκουν από κοινού, και αλληλοενισχυόμενες, παράλληλα με συναφή μέσα της ΕΕ, να στηρίζουν την έρευνα και την καινοτομία, τις επενδύσεις, τη σύγκλιση και τη συνοχή, τη συνδεσιμότητα, τη διαφοροποίηση του εμπορίου και τις οικονομικές συμπράξεις, την ανάπτυξη και την οικονομική ανθεκτικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξακολουθεί να παρακολουθεί όλα αυτά τα θέματα και θα αξιολογήσει την πρόοδο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα και την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση στη σύνοδό του τον Οκτώβριο του 2025.
