Αυξάνονται οι πιέσεις για άμεσες παρεμβάσεις στην οικονομία και ειδικά στο μέτωπο της ακρίβειας, καθώς οι όποιες ελπίδες έστω για σταδιακή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που μπορεί να είχαν διαμορφωθεί το προηγούμενο διάστημα διαψεύδονται. Την ίδια στιγμή και, καθώς αφήνουμε πίσω μας την θερινή σεζόν και τα αυξημένα έσοδα που φέρνει ο τουρισμός, το οικονομικό κλίμα και η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχωρούν, ενώ αυξάνονται τα «καμπανάκια» κινδύνου από την μεταποίηση.
Οι συνεχείς ανατιμήσεις, ο απόηχος των φυσικών καταστροφών στη Θεσσαλία αλλά και οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή δημιουργούν ένα αρνητικό κλίμα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές, το οποίο αποτυπώθηκε ξεκάθαρα στην έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρησε για δεύτερο συνεχόμενο μήνα τον Οκτώβριο με σημαντική υποχώρηση των προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο και εξασθένιση στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες. Αντίθετα, αισιόδοξος παραμένει ο κλάδος των κατασκευών αναμένοντας αύξηση των έργων από ιδιώτες και Δημόσιο.
Για έναν ακόμη μήνα τα ελληνικά νοικοκυριά εμφανίζονται, ως οι περισσότεροι απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά την οριακή βελτίωση που καταγράφεται σε σχέση με τον Σεπτέμβριο. Το 67% των καταναλωτών (από 66% τον Σεπτέμβριο) των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ μόλις το 4% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Το 58% (από 60%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 8% (από 5%) προβλέπει μικρή βελτίωση. Το 66% (από 60%) των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 11% (από 10%) αναμένει σταθερότητα.
Τα δύο «καμπανάκια» από τον PMI
Ηχηρά «καμπανάκια» για το επόμενο διάστημα χτυπά ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση (PMI) για τον Οκτώβριο, ο οποίος μεν βελτιώθηκε οριακά σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα παραμένοντας ωστόσο ελάχιστα πάνω από το σημείο που υποδηλώνει ύφεση. Σύμφωνα με την S&P Global που καταρτίζει τον συγκεκριμένο δείκτη, ο PMI στην Ελλάδα έκλεισε στις 50,8 μονάδες τον Οκτώβριο, ελαφρώς υψηλότερα από τις 50,3 μονάδες του Οκτωβρίου.
Οι λειτουργικές συνθήκες των εταιρειών του ελληνικού μεταποιητικού τομέα βελτιώθηκαν οριακά κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, που ήταν πιο έντονες και οι επιπτώσεις της κακοκαιρίας Daniel. Η ανάπτυξη του μεταποιητικού τομέα επιταχύνθηκε ελαφρώς σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο, λόγω της ταχύτερης αύξησης της παραγωγής και των νέων παραγγελιών. Ωστόσο, οι συνθήκες ζήτησης ήταν σχετικά ήπιες, καθώς οι νέες παραγγελίες εξαγωγών μειώθηκαν και πάλι.
- Τι βλέπουν οι επιχειρήσεις για το επόμενο 12μηνο – Εντείνεται ο προβληματισμός για τα υψηλά επιτόκια
Το πρώτο ανησυχητικό σημείο είναι πως παρά την αύξηση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και τη βελτίωση των προσδοκιών σχετικά με την παραγωγή μέσα στο επόμενο έτος, οι εταιρείες μείωσαν τον αριθμό των εργαζομένων τους για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο. Επιπλέον, ο ρυθμός μείωσης των θέσεων εργασίας ήταν ο ταχύτερος που έχει καταγραφεί από το τέλος του 2020.
Το δεύτερο σημείο ανησυχίας είναι πως οι ρυθμοί αύξησης των τιμών εισροών και εκροών αυξήθηκαν τον Οκτώβριο. Οι Έλληνες κατασκευαστές κατέγραψαν ταχύτερη αύξηση του κόστους, λόγω των υψηλότερων τιμών ενέργειας και πρώτων υλών. Ορισμένες εταιρείες ανέφεραν ότι τα πρόσφατα ακραία καιρικά φαινόμενα ώθησαν προς τα πάνω τις τιμές ορισμένων εξαρτημάτων. Η άνοδος των λειτουργικών δαπανών ήταν σε γενικές γραμμές έντονη και η δριμύτερη που έχει καταγραφεί από τον Ιανουάριο. Οι εταιρείες προσπάθησαν με τη σειρά τους να μετακυλήσουν το υψηλότερο κόστος στους πελάτες, μέσω της ταχύτερης αύξησης των τιμών πώλησης. «Η αύξηση των χρεώσεων ήταν η ταχύτερη που έχει καταγραφεί από τον Μάρτιο και δριμύτερη από τον επί μακρόν μέσο όρο που καταγράφεται στην ιστορία της έρευνας», αναφέρει η S&P Global.
Επιμένει ο πληθωρισμός
Νούμερο ένα παράγοντας ανησυχίας παραμένει ο υψηλός πληθωρισμός που όπως φάνηκε και από τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat για τον Οκτώβριο όχι απλά δεν υποχωρεί, αλλά αντίθετα επιταχύνεται, σε αντίθεση με την τάση που καταγράφεται στο σύνολο της Ευρωζώνης. Για άλλο ένα μήνα αυτό που απασχολεί είναι η συνεχιζόμενη ακρίβεια στα τρόφιμα (ο σχετικός δείκτης της Eurostat έτρεξε με 9,7% τον Οκτώβριο). Στο κάδρο, όμως, μπαίνει ξανά και η ενέργεια καθώς η ανάφλεξη της έντασης στη Μέση Ανατολή επηρέασε τις διεθνείς αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι νέες αυτές αυξήσεις αναμένεται να διαχυθούν στο σύνολο της ελληνικής αγοράς από το ηλεκτρικό ρεύμα έως τα προϊόντα και τις υπηρεσίες.
