Ευνοϊκότερες ρυθμίσεις και μεγαλύτερο «κούρεμα» οφειλών θα προσφέρει πλέον το εργαλείο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, με τις βελτιώσεις που προβλέπει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών που κατατέθηκε στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση. Ο βελτιωμένος Εξωδικαστικός Μηχανισμός αναμένεται, μάλιστα, να δώσει λύσεις ρύθμισης στο 50% των αιτήσεων ευάλωτων για ρύθμιση που απορρίπτονται μέχρι σήμερα από τους πιστωτές.
Τις καλύτερες ρυθμίσεις και τα μεγαλύτερα «κουρέματα», οι οφειλέτες θα μπορούν να εξασφαλίσουν μέσω πέντε «κλειδιών» που θα παρέχει ο νέος νόμος.
1. Την πρόβλεψη ότι η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών (τελικό ποσό αποπληρωμής, ύψος «κουρέματος», αριθμός δόσεων) που θα δίνει ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Εξωδικαστικού, θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο).
2. Το δικαίωμα του οφειλέτη να απορρίψει την πρόταση ρύθμισης που θα βγάλει ο αλγόριθμος της πλατφόρμας. Οι πιστωτές, όμως, αν απορρίψουν την πρόταση ρύθμισης επικαλούμενοι ότι ο οφειλέτης δεν είναι ευάλωτος, θα πρέπει να το αποδείξουν στα δικαστήρια, προσκομίζοντας στοιχεία. Η ρύθμιση αυτή συνδυάζει την προστασία για τους ευάλωτους, με πρόνοιες που επιτρέπουν τον έλεγχο ως προς το αν ο ενδιαφερόμενος είναι πράγματι ευάλωτος.
3. Την βελτίωση του αλγόριθμου της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που βγάζει τις ρυθμίσεις και το «κούρεμα» της οφειλής. Με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα βελτιωθεί ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ΄ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού. Συγκεκριμένα θα καταργηθεί η παράμετρος του αλγόριθμου που προβλέπει ελάχιστο ποσό ανάκτησης από το ποσό του δανείου που δεν φέρει εμπράγματη εξασφάλιση. Με την κατάργηση αυτή, το «κούρεμα» δανείου που έχει εμπράγματες εξασφαλίσεις μπορεί να αυξηθεί επιπλέον έως και κατά 28%.
Για παράδειγμα, εάν κάποιος έχει δανειακή υποχρέωση 100.000 ευρώ και η αξία του ακινήτου του (εμπράγματη εξασφάλιση του δανείου) είναι 50.000 ευρώ, έχει ποσοστό οφειλής ως προς την αξία του ακινήτου 200%. Με τα σημερινά δεδομένα, ο αλγόριθμος της πλατφόρμας έχει βγάλει ρύθμιση του συγκεκριμένου οφειλέτη για ποσό 45.220 ευρώ, δηλ. του έχει μειώσει το χρέος κατά 54.780 ευρώ. Με την κατάργηση της ανωτέρω παραμέτρου στον αλγόριθμο, το ποσό της ρύθμισης θα πέσει αυτομάτως σε 32.500 ευρώ, δηλαδή επιπλέον διαγραφή χρέους 22.280 ευρώ που σημαίνει επιπλέον «κούρεμα» της οφειλής κατά 28%. Όσο μεγαλώνει η αξία του ακινήτου σε σχέση με την δανειακή υποχρέωση, θα περιορίζεται το «κούρεμα». Στην περίπτωση π.χ. που η αξία του ακινήτου είναι 120.000 ευρώ και η οφειλή 100.000 ευρώ (ποσοστό οφειλής προς εμπορική αξία ακινήτου 83%), η ρύθμιση που βγάζει σήμερα ο αλγόριθμος είναι για ποσό 80.528 ευρώ, δηλ. έχει «κουρέψει» χρέος 19.472 ευρώ. Με τα νέα δεδομένα, το ποσό της ρύθμισης θα μειώνεται σε 78.000 ευρώ, δηλαδή ο οφειλέτης θα γλυτώνει επιπλέον 2.528 ευρώ (επιπλέον «κούρεμα» 3%).
Σημειώνεται ότι με βάση τα τελευταία στοιχεία προόδου του εξωδικαστικού μηχανισμού για τον μήνα Οκτώβριο, το μέσο «κούρεμα» οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς ήταν της τάξεως του 27% (στα καταναλωτικά δάνεια το μέσο «κούρεμα» ανήλθε σε 33,76%, στα επιχειρηματικά σε 29,60% και στα στεγαστικά σε 13%), ενώ το 44% των ρυθμίσεων έλαβαν «κούρεμα» άνω του 30%. Το μέσο «κούρεμα» για οφειλές προς το Δημόσιο διαμορφώθηκε σε 17,3%. Το συνολικό ποσό διαγραφής οφειλών που έχει πραγματοποιηθεί ανέρχεται σε 1,06 δισ. ευρώ.
4. Τον καθορισμό σταθερού επιτοκίου για τις ρυθμίσεις. Ειδικότερα, ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 χρόνια το επιτόκιο των ρυθμίσεων, θωρακίζοντας τους δανειολήπτες από το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων που ισχύει διεθνώς. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς σήμερα είναι euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές και γίνεται 3% σταθερό (δηλαδή το τελικό κόστος της ρύθμισης για τον οφειλέτη μειώνεται στο μισό). Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης το επιτόκιο ήταν ήδη 3% σταθερό.
5. Την επέκταση της δυνατότητας ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.
