Έχει περάσει σχεδόν ένα μήνας από τότε που οι μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αποφάσισαν να σταματήσουν τα δρομολόγια μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ και οι επιπτώσεις της κρίσης σε μια από τις σημαντικές εμπορικές θαλάσσιες αρτηρίες έχουν αρχίσει να γίνονται εμφανείς.
Τα ναύλα στη spot αγορά μεταφοράς κοντέινερ από την Ασία προς την Ευρώπη που πραγματοποιείται πλέον από γύρω από την Αφρική έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με πριν από την κρίση. Παράλληλα, οι αυξημένοι χρόνοι μεταφοράς δημιουργούν προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα με αποτέλεσμα να αναμένονται σημαντικές καθυστερήσεις στον εφοδιασμό των ευρωπαϊκών αγορών, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, σε μια σειρά από προϊόντα που προέρχονται από τις αγορές της Ασίας.
Συγκρατημένη αισιοδοξία
Οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν στείλει πολεμικά πλοία στην περιοχή, αλλά μέχρι στιγμής η κατάσταση δεν έχει εξομαλυνθεί. Αντίθετα, πέρα από τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι της Υεμένης τις τελευταίες ημέρες έχουν παρατηρηθεί και επιθέσεις από τη Σομαλία σε πλοία, γεγονός που ξυπνά μνήμες από την προηγούμενη δεκαετία που η πειρατεία από την αφρικανική χώρα ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι ναυτιλιακές.
Και όμως οι αναλυτές παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι εκτιμώντας πως η διακοπή της ροής εμπορευμάτων από την Ασία στην Ευρώπη που προκαλούν οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα θα είναι σχετικά βραχύβια και η πρόσφατη άνοδος των τιμών των ναύλων θα αντιστραφεί. Σημειώνουν μάλιστα, πως αν και θα υπάρξουν βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις για ορισμένες επιχειρήσεις και κλάδους, αυτές δεν θα είναι αρκετές για να μετατοπίσουν τις βασικές οικονομικές προβλέψεις για τον πληθωρισμό σε σημαντικό βαθμό.
Πώς θα επηρεαστούν οι τιμές
Οι αναδρομολογήσεις πλοίων σε συνδυασμό με τις αυξημένες τιμές καυσίμων και τα ασφάλιστρα έχουν οδηγήσει σε τριπλασιασμό των ναύλων στις διαδρομές που τυπικά περνούν από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ.
Οι επιπτώσεις στις τιμές καταναλωτή δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες. Αν και τα ναύλα μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μπορεί να συνεχίσουν να αυξάνονται βραχυπρόθεσμα, το μεγάλο ερώτημα παραμένει το πόσο θα διαρκέσουν οι αναταραχές και πότε θα ανοίξει και πάλι το πέρασμα για τα πλοία.
Οι αναλυτές της Oxford Economics εκτιμούν πως με βάση και τη διεθνή αντίδραση έναντι των επιθέσεων των Χούθι η κατάσταση θα εξομαλυνθεί γρήγορα και τα πλοία θα επιστρέψουν με ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα. Σε αυτή την περίπτωση οι όποιες επιπτώσεις στις τιμές, τουλάχιστον σε ένα ευρύτερο επίπεδο θα είναι ελάχιστες και σε καμία περίπτωση δεν θα δικαιολογούν την αναθεώρηση των εκτιμήσεων για την πορεία του πληθωρισμού φέτος και τα επόμενα χρόνια.
Το κακό σενάριο
Μια πιο εκτεταμένη περίοδος διαταραχών που μπορεί να διαρκέσει μήνες θα είχε πιο σημαντικές επιπτώσεις στον πληθωρισμό, αν και αυτές είναι δύσκολο να υπολογισθούν. Παλαιότερη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) είχε υπολογίσει πως όταν οι ναύλοι διπλασιάζονται ο πληθωρισμός αυξάνεται κατά 0,7 ποσοστιαίες μονάδες, με το μέγιστο αντίκτυπο να εμφανίζεται περίπου ένα χρόνο αργότερα.
Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τον ακριβή αντίκτυπο, αναφέρει σε ανάλυσή του ο επικεφαλής Global Macro Research της Oχford Economics, Ben May. Και αυτό γιατί ο πληθωρισμός είναι πιθανό να ανταποκρίνεται περισσότερο σε περιόδους που οι τιμές των ναύλων έχουν αυξηθεί λόγω της ισχυρής ζήτησης. Δεδομένου ότι οι τελευταίες αυξήσεις στο κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων φαίνεται να σχετίζονται αποκλειστικά με την προσφορά, τα ευρήματα του ΔΝΤ ενδέχεται να υπερεκτιμούν τον πιθανό αντίκτυπο.
Σε κάθε περίπτωση, αν τα κόστη μεταφοράς εμπορευμάτων σε όλες τις διαδρομές παγκοσμίως παραμείνουν στα τωρινά επίπεδα -περίπου 90% υψηλότερα απ’ όσο ήταν ένα μήνα πριν- αυτό μπορεί να αντιστοιχήσει σε μια σταδιακή αύξηση του πληθωρισμού κατά περίπου 0,6 ποσοστιαίες μονάδες. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ότι ο πληθωρισμός θα εξακολουθήσει να μειώνεται αλλά ελάχιστα βραδύτερα από τις τωρινές εκτιμήσεις, κάτι το οποίο πιθανότατα δεν θα αλλάξει τους σχεδιασμούς των κεντρικών τραπεζών για χαλάρωση των νομισματικών πολιτικών.
