Καινούριες πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση των δικαιωμάτων των καταναλωτών ενέργειας πρόκειται να ενεργοποιήσει άμεσα η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Πιο συγκεκριμένα, μέσα στον Φεβρουάριο θα ενεργοποιηθεί το ανανεωμένο Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών (energycost), για τα προϊόντα ρεύματος και φυσικού αερίου. Επίσης, τον ίδιο μήνα θα ξεκινήσει ο Ενεργειακός Διαμεσολαβητής, για την επίλυση αστικών διαφορών ανάμεσα σε καταναλωτές και προμηθευτές.
Οι δύο αυτές πρωτοβουλίες έρχονται σε συνέχεια μίας σειράς παρεμβάσεων που έχει δρομολογήσει τους τελευταίους μήνες η Ρυθμιστική Αρχή, με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας στη λιανική αγορά ρεύματος. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή ήταν ο «ιθύνων νους» πίσω από τα έγχρωμα τιμολόγια, ώστε με τη χρωματική σήμανση κάθε συμβολαίου να μπορούν οι καταναλωτές να έχουν άμεση εικόνα για την κατηγορία στην οποία αυτό ανήκει.
Η σήμανση επέτρεψε την πιο εύκολη εφαρμογή του υποχρεωτικού ενιαίου τιμολογίου που θέσπισε το ΥΠΕΝ, στο οποίο μετέπεσαν αυτόματα από την 1η Ιανουαρίου όλοι οι καταναλωτές οι οποίοι δεν επέλεξαν κάποιο άλλο προϊόν. Παράλληλα, ολοένα περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξοικειώνονται με τις διαφορές που έχουν τα πράσινα, τα κίτρινα, τα μπλε και το πορτοκαλί τιμολόγια, ώστε να μπορούν να συγκρίνουν προϊόντα είτε της ίδιας κατηγορίας, είτε διαφορετικού «χρώματος».
Μάλιστα, σε πρόσφατο βίντεό του στο ΤΙΚ ΤΟΚ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απένειμε τα εύσημα στη ΡΑΑΕΥ για την ιδέα της χρωματικής σήμανσης, επισημαίνοντας ότι πριν υπήρχαν 130 διαφορετικά τιμολόγια, με συνέπεια να είναι πρακτικά αδύνατον να αντιπαραβληθούν. Ωστόσο, με την κατηγοροποίησή τους σε 3+1 διαφορετικά χρώματα, ενισχύθηκε η διαφάνεια στη σύγκριση τιμών, με συνέπεια να λειτουργήσει καλύτερα ο ανταγωνισμός.
Η «ακτινογραφία» των πολύχρωμων τιμολογίων
Για ακόμη μεγαλύτερη όμως ενίσχυση της διαφάνειας, με την έναρξη εφαρμογής των νέων τιμολογίων, η Ρυθμιστική Αρχή προχώρησε στη δημιουργία ενός διαδραστικού Συγκριτικού Πίνακα, όπου θα αναρτώνται σε μηνιαία βάση τα στοιχεία όλων των προϊόντων που κυκλοφορούν στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού.
Όπως έχει γράψει το insider.gr, ο Πίνακας επιτρέπει στους καταναλωτές να «σκανάρουν» εύκολα και γρήγορα τα διαθέσιμα συμβόλαια του συνόλου των εταιρειών. Έτσι, έχουν τη δυνατότητα να ελέγξουν ανά πάσα στιγμή την εμπορική στρατηγική που ακολουθεί κάθε πάροχος και στις τρεις διαφορετικές κατηγορίες συμβολαίων.
Στον Πίνακα, μπορεί ήδη κανείς να βρει το σύνολο των προϊόντων με «κλειδωμένη» τιμή για τον Ιανουάριο. Επομένως, έχει τη δυνατότητα π.χ. να αντιπαραβάλει τις τελικές τιμές των ειδικών προϊόντων, για τον πρώτο μήνα του έτους. Το ίδιο μπορεί να κάνει και με τα σταθερά (μπλε) τιμολόγια, ώστε να διαπιστώσει ποιες εταιρείες προσφέρουν τις πιο ανταγωνιστικές σταθερές χρεώσεις.
Σημαντικό είναι επίσης πως η εφαρμογή της ΡΑΑΕΥ επιτρέπει την ταυτόχρονη εμφάνιση προϊόντων διαφορετικών «χρωμάτων» για αντιπαραβολή, επιλέγοντας αν θα συνυπολογιστούν ή όχι τυχόν εκπτώσεις που παρέχονται με κάποια προϋπόθεση (π.χ. εμπρόθεσμη εξόφληση).
Προσωποποιημένη ενημέρωση
Τι παραπάνω θα προσφέρει το Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών από τον Φεβρουάριο, που θα ενεργοποιηθεί; Πιο προσωποποιημένη πληροφόρηση για τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις, ώστε τα στοιχεία να προσαρμόζονται στο ιδιαίτερο προφίλ κατανάλωσής τους.
Έτσι, για παράδειγμα, ο χρήστης θα μπορεί να καταχωρίσει τη μέση μηνιαία κατανάλωσή του, ώστε να έχει εικόνα για τις συνολικές μηνιαίες επιβαρύνσεις που θα ίσχυαν στη δική του περίπτωση, αν επέλεγε κάποιο από τα προϊόντα που τον ενδιαφέρουν. Επίσης, αν έχει μετρητή για νυχτερινό τιμολόγιο, θα μπορεί να συγκρίνει το ύψος των ανταγωνιστικών χρεώσεων που έχουν προϊόντα με διπλή χρέωση (ημερήσια και νυχτερινή), με άλλα τα οποία προσφέρονται με την ίδια τιμή όλο το 24ωρο.
Όπως και στον Συγκριτικό Πίνακα, ο καταναλωτής θα μπορεί να αντιπαραβάλει προϊόντα διαφορετικών «χρωμάτων» - όπως π.χ. πράσινα και κίτρινα τιμολόγια. Από την πρώτη στιγμή που θα ενεργοποιηθεί το εργαλείο, θα περιλαμβάνει όλα τα πράσινα προϊόντα για τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, τα διαθέσιμα μπλε τιμολόγια, τα κίτρινα τιμολόγια με προαναγγελία τιμής την 1η του μήνα εφαρμογής, καθώς και όσα από τα υπόλοιπα κίτρινα τιμολόγια (ex-post) έχει «κλειδώσει» η χρέωσή τους μέχρι τότε.
Στόχος της ΡΑΑΕΥ είναι οι χρήστες να έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το ύψος του λογαριασμού στο οποίο «μεταφράζεται» κάθε προϊόν. Γι' αυτό και εκτός από τις ανταγωνιστικές χρεώσεις, θα συμπεριλάβει και τα ρυθμιζόμενα τέλη, τα οποία αν και είναι ίδια για κάθε προμηθευτή, προστίθενται στο τελικό κόστος ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, ο χρήστης θα έχει τη δυνατότητα να εισαγάγει επίσης το είδος της παροχής του (π.χ. τριφασικό).
Στην πραγματικότητα, η Ρυθμιστική Αρχή θα ανανεώσει την αντίστοιχη πλατφόρμα που είχε θέσει σε λειτουργία τον Δεκέμβριο του 2020, προσαρμόζοντάς την στα δεδομένα των νέων (έγχρωμων) τιμολογίων. Η πλατφόρμα εκείνη πρακτικά απώλεσε την αποστολή της με τα έκτακτα μέτρα στη λιανική, τον Αύγουστο του 2022, όταν κάθε προμηθευτής μπορούσε πλέον να κυκλοφορεί ένα μόνο τύπο κυμαινόμενου τιμολογίου.
Ενεργειακός Διαμεσολαβητής
Τον Φεβρουάριο η Ρυθμιστική Αρχή θα ενεργοποιήσει και τον Ενεργειακό Διαμεσολαβητή («Enomos»), προγραμματίζοντας μάλιστα για αυτό τον σκοπό την επόμενη Δευτέρα, 15 Ιανουαρίου, ενημερωτική τηλεδιάσκεψη με τους προμηθευτές και τους Διαχειριστές. Όπως έχει ήδη γράψει το Insider.gr, το νέο αυτό εργαλείο θα «κουμπώσει» με την πλατφόρμα υποβολής παραπόνων myrae.gr, που ήδη βρίσκεται σε λειτουργία.
Πιο συγκεκριμένα, θα καλύπτει παράπονα που άπτονται αστικών διαφορών, αφού ο «δρόμος» της καταγγελίας προς τη ΡΑΑΕΥ αφορά ρυθμιστικά θέματα, δηλαδή παραβιάσεις του Κώδικα Προμήθειας. Επομένως, αν ο καταναλωτής που έχει υποβάλει ένα τέτοιο παράπονο στο myrae,gr κρίνει μη ικανοποιητικές τις διευκρινίσεις που τους παρέχουν οι προμηθευτές ή οι Διαχειριστές στους οποίους αυτό απευθύνεται, έπειτα από τρεις «κύκλους» απαντήσεων, τότε το θέμα του θα παραπέμπεται αυτόματα στον Ενεργειακό Διαμεσολαβητή. Για τη λειτουργία του Enomos, η Ρυθμιστική Αρχή έχει εγγραφεί στο Ειδικό Μητρώο Φορέων Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Ανάπτυξης.
Οι διαφορές που θα υπάγονται σε διαμεσολάβηση μπορεί να είναι αμφισβητήσεις χρεώσεων και καταναλώσεων, ο τρόπος διακανονισμού οφειλών, εμπόδια στην αλλαγή προμηθευτή, ή ακόμη και κακή ποιότητα εξυπηρέτησης. Με τη νέα αυτή πλατφόρμα, νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις θα μπορούν να επιλύουν τέτοιες διαφορές χωρίς να καταβάλουν χρόνο και χρήμα, παρακάμπτοντας την οδό των δικαστηρίων.
