Συνεχίστηκαν οι πιέσεις και το 4ο τρίμηνο του 2023 στην Ευρωζώνη, όπου καταγράφηκε μηδενικός ρυθμός ανάπτυξης συγκριτικά με το προηγούμενο τρίμηνο και οριακή αύξηση του ΑΕΠ μόνο κατά 0,1%, σε σχέση με το περασμένο έτος.
Η Γερμανία, που αποτελεί την ατμομηχανή της Ευρώπης και συγκεντρώνει τα «φώτα» διεθνώς, δέχτηκε νέες πιέσεις με τις ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας και τις παρενέργειες που μπορεί να ξεσπάσουν να παραμένουν έντονες. Ειδικότερα, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο κατεγράφη ύφεση 0,3% μετά από 2 τρίμηνα μηδενικού ρυθμού ανάπτυξης, αλλά και σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο η εικόνα είναι αντίστοιχη.
Αρκετά κράτη - μέλη της ΕΕ βρέθηκαν στο φάσμα της ύφεσης, σύμφωνα με τα flash στοιχεία της Eurostat, που δεν παρουσιάζουν στοιχεία για την Ελλάδα. Το Βερολίνο βιώνει πτώση του ΑΕΠ, ενώ στασιμότητα παρατηρήθηκε στην γαλλική οικονομία το δ' τρίμηνο, οριακή ανάπτυξη στο Μιλάνο και άνοδος 0,6% στην Ισπανία.
Ανεργία, απασχόληση, βιομηχανική παραγωγή
Σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση της ετήσιας ανάπτυξης για το 2023, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,5% τόσο στη ζώνη του ευρώ όσο και στην ΕΕ. Για ολόκληρο το 2023, πάντως, υπενθυμίζεται ότι -σύμφωνα με την τελευταία εκτίμησή της τον Νοέμβριο- η Κομισιόν ανέμενε ανάπτυξη 0,6% φέτος, λέγοντας ότι η οικονομία του μπλοκ έχασε τη δυναμική της.
Παράλληλα, ο αριθμός των απασχολουμένων ενισχύθηκε κατά 0,3% σε ΕΕ και Ευρωζώνη, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Υπενθυμίζεται πως το τρίτο τρίμηνο του 2023, η απασχόληση είχε αυξηθεί κατά 0,2% και στις δύο ζώνες. Συγκριτικά με το ίδιο διάστημα του προηγούμενου έτους, η απασχόληση ενισχύθηκε κατά 1,3% στη ζώνη του ευρώ και κατά 1,2% στην ΕΕ το τέταρτο τρίμηνο του 2023, μετά από +1,3% στη ζώνη του ευρώ και +1,2% στην ΕΕ το τρίτο τρίμηνο του 2023. Αξίζει να σημειωθεί ότι ως ύφεση ορίζονται τα δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης.
Τέλος, άνοδο 1,2% σημείωσε η βιομηχανική παραγωγή τον Δεκέμβριο τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε μηνιαία βάση, η βιομηχανική παραγωγή κατέγραψε άνοδο 2,6% σε ευρωζώνη και ΕΕ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ανά χώρα, η πιο σημαντική μηνιαία αύξηση καταγράφηκε στην Ιρλανδία, με άνοδο 23,5%, και η μεγαλύτερη μηνιαία πτώση σημειώθηκε στη Σλοβενία, με 7,1%. Ίδιες πρωτιές και σε ετήσια βάση – η μεγαλύτερη άνοδος καταγράφηκε στην Ιρλανδία (+44,7%) και η μεγαλύτερη πτώση στη Σλοβενία (-10,2%).
Η αδυναμία της Γερμανίας «πληγώνει» την ανατολική Ευρώπη
Ακριβώς επειδή μάλιστα, το Βερολίνο αποτυγχάνει να διατηρήσει σε ανταγωνιστικά επίπεδα την παραγωγή του και ειδικά τις παραγγελίες στα εργοστάσια, καθυστερεί η ευρύτερη ανάκαμψη στην Γηραιά Ήπειρο, με αποτέλεσμα οι οικονομίες στο ανατολικό «μπλοκ» της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επενδύσουν στους ντόπιους καταναλωτές για «σωτήρια» φέτος.
To πολωνικό ΑΕΠ ενισχύθηκε, η ουγγρική ανάπτυξη έχασε μέρος της δυναμικής της, ενώ στον αντίποδα, η Ρουμανία πέτυχε ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις χάρη στις εισροές κονδυλίων της ΕΕ. Με αποδυνάμωση της γερμανικής οικονομίας, το «βάρος» της ανάκαμψης της ΕΕ πέφτει στην πλάτη των καταναλωτών φέτος καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί ενώ η αγορά εργασίας παραμένει «σφιχτή».
«Οι τάσεις στον τομέα του λιανεμπορίου, καθώς και η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, μας κάνουν να πιστεύουμε ότι οι δαπάνες των νοικοκυριών θα συμβάλουν θετικά στο ΑΕΠ φέτος», δήλωσε η Καταρζίνα Ρεντάρζεσκβα, οικονομολόγος στην Erste Group Bank AG στη Βιέννη. «Βλέπουμε την άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2024 ως βασικό μοχλό ανάπτυξης» πρόσθεσε.
«Η ανάπτυξη είναι πιθανό να παραμείνει συγκρατημένη, τουλάχιστον στο πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς η Γερμανία εισέρχεται σε ένα δεύτερο, αδύναμο έτος μετά την πανδημία και ως ο κύριος εμπορικός εταίρος για τις ανατολικές χώρες της ΕΕ, που αντιπροσωπεύει έως και το 1/4 των εξαγωγών τους, η κατάσταση θα είναι ζόρικη» συμπλήρωσε.
Μεγαλύτερος «χαμένος» από την επιβράδυνση της γερμανικής οικονομίας ήταν η την Ουγγαρία πέρυσι, κυρίως, από τη στιγμή, δε, που η ΕΕ διέκοψε την πρόσβαση στη χρηματοδότηση λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν. «Η αδύναμη εξωτερική ζήτηση και οι περιορισμένες βιομηχανικές παραγγελίες οδήγησαν στη συρρίκνωση των εξαγωγών», υπογραμμίζει ο Πίτερ Βίροβατς, οικονομολόγος στην ING Bank Hungary. «Από την άλλη πλευρά, η εγχώρια κατανάλωση βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης, χάρη στην αύξηση των πραγματικών μισθών και στην πτώση των επιτοκίων» κατέληξε.
