Σε δύο μέτωπα κινείται η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και των εποπτευόμενων φορέων του, σε σχέση με την ανανέωση – αναβάθμιση του συγκοινωνιακού – μεταφορικού «στόλου» και στα μέσα σταθερής τροχιάς, όπως είναι το Μετρό και ο γνωστός μας Ηλεκτρικός (Γραμμή 1).
Από την μία πλευρά, έχουμε την περίφημη ανακαίνιση 14 συρμών της Γραμμής 1, που εκτείνεται από τον Πειραιά μέχρι την Κηφισιά, ενώ από την άλλη εκκρεμούν διαδικασίες για την προσθήκη νέων συρμών, έως 15 τον αριθμό (7 διρευματικοί συν 8 συμβατικοί), για το Μετρό της Αθήνας και ειδικότερα την Γραμμή 3 που συνδέει το λιμάνι του Πειραιά με το Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» στα Σπάτα. Με την επιβατική κίνηση να έχει επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα, με 700 χιλιάδες επιβάτες καθημερινά στις τρεις γραμμές του μετρό, η ενίσχυση των μέσων μεταφορών με νέους συρμούς θεωρείται απαραίτητη. Η Γραμμή 1 σε ώρες αιχμής χρειάζεται 19 συρμούς. Στις γραμμές 2 και 3 είναι διαθέσιμοι 50 συρμοί και χρειάζονται τα 40 στις ώρες αιχμής, εκ των οποίων 16 στη 2 και 24 στην 3, μαζί με τα βαγόνια προς αεροδρόμιο.
Αναμονή για τους 7 διρευματικούς συρμούς προς Αεροδρόμιο
Ξεκινώντας από το… δεύτερο μέτωπο, αυτό του Μετρό, θεωρείται δεδομένο ότι στο υπουργείο Υποδομών και μεταφορών, αλλά και στους φορείς Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑ.ΣΥ.), που λειτουργεί το εν λόγω μέσο μεταφοράς, υπάρχουν σχέδια για περισσότερα δρομολόγια στη Γραμμή 3 του Μετρό της Αθήνας που φτάνει έως το Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Με τα τωρινά δεδομένα, τα δρομολόγια των συρμών από το Δημοτικό Θέατρο προς το Αεροδρόμιο γίνονται κάθε 36 λεπτά. Ωστόσο, λόγω της ανόδου των τουριστικών ροών και της αυξημένης κίνησης στο αεροδρόμιο, στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και στη ΣΤΑ.ΣΥ. αναζητούν τρόπους ώστε να πυκνώσουν τα δρομολόγια του Μετρό μέχρι το «Ελευθέριος Βενιζέλος» και ο απαιτούμενος χρόνος να μειωθεί στα 20 με 25 λεπτά, στο αισιόδοξο σενάριο. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Ελληνικό Μετρό, ως αρμόδια, περίμενε το «πράσινο φως» για να εκκινήσει διαγωνιστική διαδικασία για την απόκτηση έως 15 νέων συρμών, εκ των οποίων οι 7 (οι διρευματικοί) προορίζονταν να «μπούνε» από τον Σταθμό της Δουκίσσης Πλακεντίας προς το Αεροδρόμιο.
Μάλιστα, πριν λίγους μήνες, είχε «κλειδώσει» η χρηματοδότηση για αυτούς τους συρμούς (ένταξη χρηματοδότησης στο ΕΣΠΑ 2021-2027) με το υπουργείο να εκτιμά ότι θα λάβει από τα ευρωπαϊκά κονδύλια περίπου 187 εκατ. ευρώ. Θα έχουν διπλή ηλεκτροδότηση, διπλή σηματοδότηση και διπλές τηλεπικοινωνίες για το δίκτυο του Μετρό και του Προαστιακού και, όπως είπαμε, θα αφορούν τη γραμμή 3 του Μετρό, δηλαδή το τμήμα Δημοτικό Θέατρο - Αεροδρόμιο, και καθώς θα είναι διαρευματικοί θα μπορούν να συνεχίζουν από τη Δουκίσσης Πλακεντίας προς Διεθνή Αερολιμένα Ελευθέριος Βενιζέλος αφού θα είναι δυνατή η τροφοδότηση από τις γραμμές του Προαστιακού. Αρα, οι επιβάτες δεν θα χρειάζεται να αλλάζουν συρμούς. Το αεροδρόμιο εξυπηρετείται από επτά διρευματικούς συρμούς που μπορούν να μεταβαίνουν αυτόματα από το υπόγειο δίκτυο της Γραμμής 3 στο υπέργειο δίκτυο που χρησιμοποιεί και ο προαστιακός.
Ωστόσο, το θέμα για την ώρα έχει «μπλοκάρει» στον... ΟΣΕ, που βρίσκεται σε μια κατάσταση... εκτάκτου ανάγκης μετά όσα έχουν προηγηθεί στον σιδηροδρομικό χώρο. Τα νέα τρένα που θα καλύπτουν τη Γραμμή 3, δηλαδή τη διαδρομή Δημοτικό Θέατρο – Αεροδρόμιο, όταν περνούν από τα Σταθμό της Δουκίσσης Πλακεντίας θα «μπαίνουν» στο δίκτυο του Προαστιακού, η συντήρηση και η λειτουργία του οποίου ανήκει στον ΟΣΕ. Θεωρείται κρίσιμο να ολοκληρωθούν οι τεχνικές προδιαγραφές, καθώς το δίκτυο του αεροδρομίου ανήκει στον ΟΣΕ, ενώ χρειάζεται και η συμβολή της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, με τις εν λόγω διαδικασίες να έχουν καθυστερήσει ήδη. Ουδείς γνωρίζει πότε θα έχουμε ολοκλήρωση αυτών των διαδικασιών, με ότι αυτό συνεπάγεται για τον χρόνο εκκίνησης του διαγωνισμού και βέβαια ολοκλήρωσής τους, καθώς μίνιμουμ θα χρειαστούν 1,5 με 2 έτη. Μέχρι τότε, θα μπορούσαν να ξεκινούν οι συρμοί του αεροδρομίου από άλλον σταθμό που να λειτουργεί με μεσαία αποβάθρα (π.χ. Αιγάλεω, Μοναστηράκι, Εθν. Άμυνα και οι επιβάτες να μετεπιβιβάζονται ώστε να αποδεσμεύονται ταχύτερα οι αεροδρομιακοί συρμοί), ή να ενισχυθεί το μεταφορικό έργο στη διαδρομή «Δουκίσσης Πλακεντίας – Αεροδρόμιο», ώστε να αυξηθεί η συχνότητα σε αυτό το τμήμα. Ωστόσο, γίνονται προσπάθειες να επιλυθεί το πρόβλημα.
Τι συμβαίνει με τους +8 «κανονικούς» συρμούς
Πάντως, όπως αναφέραμε, εκκρεμεί και διαγωνισμός για την απόκτηση 8 επιπλέον συρμών, «κανονικού» τύπου, που θα εξυπηρετούν μόνο τις γραμμές 2 και 3 χωρίς να συνεχίζουν από τη Δουκίσσης Πλακεντίας προς το Αεροδρόμιο. Το κόστος του συγκεκριμένου έργου αναμένεται να είναι μικρότερο από αυτό για τους διρευματικούς συρμούς, που είναι ακριβοί καθώς θεωρούνται ιδιαίτερων χαρακτηριστικών. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι πρότινος δεν είχε «κλειδώσει» το χρηματοδοτικό σκέλος, με την Ελληνικό Μετρό να προσδοκά ότι θα υπάρχουν και εδώ εξελίξεις σύντομα, ίσως μέχρι το καλοκαίρι, ειδάλλως προς το φθινόπωρο.
Η αναβάθμιση του Ηλεκτρικού
Στο μέτωπο του Ηλεκτρικού, χτες το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών γνωστοποίησε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη χρηματοδότηση για την ανακαίνιση 14 συρμών της Γραμμής 1 του Μετρό, που εκτείνεται από τον Πειραιά μέχρι την Κηφισιά, ύστερα από ενέργειες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μια επένδυση που μπορεί να φτάσει και άνω των 90 εκατ. ευρώ. Το συνολικό επιλέξιμο κόστος για το έργο ανέρχεται σε 12,3 εκατ. ευρώ, από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», του Ταμείου Συνοχής. Εκτιμάται ότι ο εκσυγχρονισμός θα παρατείνει τη διάρκεια ζωής των τρένων κατά περίπου 25 χρόνια, ενώ η υψηλότερη άνεση και η βελτιωμένη αξιοπιστία θα κάνουν τα τρένα πιο ελκυστικά για τους επιβάτες, κάτι που θα οδηγήσει στην εξοικονόμηση χρόνου και χρημάτων. Η Αθήνα μπορεί να προσβλέπει σε λιγότερη ατμοσφαιρική ρύπανση και χαμηλότερα επίπεδα θορύβου χάρη στα εκσυγχρονισμένα τρένα και την αναβάθμιση δύο υποσταθμών ανάκτησης ενέργειας, καθώς και χάρη στην εγκατάσταση συστήματος ανάκτησης ενέργειας από το ηλεκτρικό φρενάρισμα, τεχνολογίες που θα μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας κατά 15%.
Στο μεταξύ, όσον αφορά στο lifting των 14 παλαιών συρμών ώστε να είναι ικανοί για παραγωγική λειτουργία για τα επόμενα 25 χρόνια, η ισπανική Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles, που έχει ενοικιάσει εγκαταστάσεις στον Βόλο, θα πρέπει μέσα στο καλοκαίρι να παρουσιάσει το πρότυπο βαγόνι, ώστε να γίνει ο έλεγχος και να λάβει το «πράσινο» φως από τη ΣΤΑΣΥ. Η παράδοση θα γίνει τμηματικά, με την αρχή να γίνεται την άνοιξη του 2025.
