Η νέα Γραμμή Μεταφοράς Υψηλής Τάσης 150 kV Χανιά-Δαμάστα αποτελεί νευραλγικής σημασίας ενεργειακή υποδομή, χωρίς την οποία η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί στο σύνολο της, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ενεργειακή αυτάρκεια και ασφάλεια εφοδιασμού της Κρήτης.
Αυτό επισημαίνει σε έγγραφό της στη Βουλή η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, απαντώντας σε ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με το συγκεκριμένο έργο που δρομολογεί ο ΑΔΜΗΕ, στο πλαίσιο λειτουργίας του Κρήτη-Αττική. Δίνοντας «ψήφο εμπιστοσύνης» στον σχεδιασμό που επέλεξε ο Διαχειριστής, η κ. Σδούκου επισημαίνει ότι η γραμμή μεταφοράς θα προσφέρει στο όλο σύστημα της νήσου εντυπωσιακά περισσότερες δυνατότητες.
Η γραμμή μεταφοράς θα συνδέει τον υφιστάμενο υποσταθμό στην Ξυλοκαμάρα Χανίων με τον υπό κατασκευή υποσταθμό στη Δαμάστα, στον Δήμο Μαλεβιζίου. Το συνολικό μήκος της θα είναι 101,3 χλμ., από τα οποία το εναέριο τμήμα θα εκτείνεται σε απόσταση 96,8 χλμ. Η κατασκευή του έχει προκαλέσει αντιδράσεις από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Τμήμα της διασύνδεσης
Στην απάντησή της η Υφυπουργός παραπέμπει στις μελέτες που έχουν εκπονηθεί κατά το στάδιο σχεδιασμού των δύο ηλεκτρικών διασυνδέσεων της Κρήτης (Πελοποννήσου-Κρήτης και Αττικής-Κρήτης), η πλήρης λειτουργία των οποίων θα επιτρέψει την τροφοδότηση συνολικού φορτίου της τάξεως 800 MW στην Κρήτη.
Προϋπόθεση ωστόσο για αυτό -όπως προσθέτει- είναι να διασφαλίζεται η διακίνηση των απαιτούμενων ποσοτήτων ισχύος μεταξύ των κόμβων του Συστήματος Μεταφοράς της Κρήτης, μέσω των κυκλωμάτων 150 kV επί του νησιού. Οι λεπτομερείς αναλύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί κατέδειξαν την ανάγκη ενίσχυσης του άξονα μεταξύ των σημείων επί του νησιού στα οποία καταλήγουν οι δύο διασυνδέσεις, ήτοι του Υποσταθμού (Υ/Σ) Χανίων και του Υ/Σ Δαμάστας.
«Η ενίσχυση αυτή συνίσταται στην υλοποίηση νέας Γραμμής Μεταφοράς 150 kV από τον Υ/Σ Δαμάστας μέχρι τον Υ/Σ Χανίων. Ως εκ τούτου η Νέα Γραμμή Μεταφοράς πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τμήμα του ευρύτερου έργου της διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Προστασία από μπλακάουτ
Η κ. Σδούκου προσθέτει πως τα οφέλη της υλοποίησης της γραμμής μεταφοράς είναι πολλαπλά. «Ιδιαίτερα σημειώνεται ότι σε περίπτωση βλάβης στη μικρή διασύνδεση Κρήτη-Πελοπόννησος η νέα γραμμή θα είναι σε θέση να αποτρέψει το μερικό ή ολικό black-out. Ισχυροποιείται συνεπώς η ηλεκτρική σύνδεση μεταξύ της Δυτικής Κρήτης και του υπόλοιπου νησιού, συμβάλλοντας έτσι στο να ξεπεραστούν προβλήματα ασφαλούς τροφοδοσίας αλλά και ολοκληρώνοντας μια εμβληματική νέα υποδομή που οδηγεί σε χαμηλότερο κόστος αλλά και σταθερότερη ηλεκτρική ενέργεια», τονίζει.
Σύμφωνα με την Υφυπουργό, πέραν όμως από την αμιγώς ενεργειακή διάσταση η ενεργειακή αναβάθμιση του νησιού αποτελεί και στόχο μείζονος εθνικής σημασίας ενόψει του ότι η παρούσα οικιστική, τουριστική και βιομηχανική ανάπτυξη της περιοχής αυξάνει ραγδαία τα ζητούμενα ηλεκτρικά φορτία, εκτιμάται δε ότι η αυξητική τάση των φορτίων θα είναι ακόμη εντονότερη τα επόμενα έτη. Σημειώνεται ότι στην Π.Ε Χανίων είναι εγκατεστημένες μεγάλες και κρίσιμες ενεργειακά μονάδες -όπως Στρατιωτικές Βάσεις, Αεροδρόμιο, Πολυτεχνείο, μονάδα επεξεργασίας λυμάτων και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων- πολλές από τις οποίες (ανάμεσα σε αυτές και ο Ναύσταθμος Σούδας) έχουν ήδη ζητήσει την επαύξηση της παρεχόμενης ισχύος.
Η περιοχή των Χανίων είναι μία από τις κρισιμότερες περιοχές από άποψη επάρκειας ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Κρήτη. Συνεπώς η διασύνδεση αυτή είναι αναγκαία κυρίως για την ενίσχυση του εσωτερικού δικτύου ενισχύοντας την δυνατότητα επαύξησης των καταναλώσεων στην περιοχή των Χανίων αλλά και σε όλες τις περιοχές της Κρήτης.
Τα εναλλακτικά σενάρια
Από τους φορείς που αντιδρούν, μία εναλλακτική πρόταση που έχει τεθεί επί τάπητος είναι να υπογειοποιηθεί ακόμη μεγαλύτερο τμήμα της γραμμής μεταφοράς. Επίσης, έχει προταθεί να ποντιθεί το καλώδιο, ακολουθώντας στο μεγαλύτερο μέρος του υποθαλάσσια όδευση.
Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, τα εν λόγω εναλλακτικά σενάρια αξιολογούνται από τον αρμόδιο
Διαχειριστή ως μη ενδεδειγμένα, καθώς:
(α) επιβαρύνουν δυσανάλογα τον προϋπολογισμό του έργου. Ενδεικτικά, το σενάριο της πλήρους υπογειοποίησης επιβαρύνει με 150 εκατομμύρια ευρώ τον προϋπολογισμό, ενώ στο σενάριο της υποθαλάσσιας διασύνδεσης η επαύξηση του κόστους είναι έτι μεγαλύτερη.
(β) καθυστερούν ανεπίτρεπτα την υλοποίησή του. Συγκεκριμένα, και στα δύο εναλλακτικά σενάρια θα έπρεπε να μελετηθεί και να αδειοδοτηθεί εκ νέου το έργο (οπότε η έναρξη υλοποίησής του θα καθυστερούσε για πολλά έτη, στερώντας από τους κατοίκους της Δυτικής Κρήτης τα οφέλη της διασύνδεσης του νησιού με το ηπειρωτικό Σύστημα). Παράλληλα, η υιοθέτηση οποιουδήποτε από τα εναλλακτικά σενάρια αυτά θα πολλαπλασίαζε την τεχνική δυσκολία τόσο της αρχικής υλοποίησης όσο και της μεταγενέστερης συντήρησης και αποκατάστασης ενδεχόμενων βλαβών, θέτοντας τη Γραμμή εκτός λειτουργίας για συνολικά πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στο πλήρες βάθος χρόνου.
(γ) γεννούν μια σειρά από νέα και πολύ πιο δυσεπίλυτα ζητήματα (εντονότερη παρέμβαση στο περιβάλλον στην περίπτωση της υπογειοποίησης, απαλλοτριώσεις, παρεμβάσεις κατά μήκος της ακτογραμμής και στον αιγιαλό στα σημεία προσαιγιάλωσης).
