Τα ηλεκτρικά λεωφορεία θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα επιβατικά αυτοκίνητα καθώς οι χώρες σε όλο τον κόσμο επιδιώκουν να καταστήσουν τα δημόσια μέσα μεταφοράς τους πιο πράσινα για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. Όπως υποστηρίζουν σχετικές επιστημονικές έρευνες, η μετάβαση από την εξάρτηση από τα ιδιωτικά οχήματα στα μέσα μαζικής μεταφοράς θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως και κατά τα δύο τρίτα ανά επιβάτη, ανά χιλιόμετρο. Προκειμένου να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού, η παγκόσμια χωρητικότητα των δημόσιων μεταφορών πρέπει να διπλασιαστεί έως το 2030 και τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία φαίνεται ότι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην πράσινη μετάβαση.
Καθώς αυξάνεται η ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αυξάνεται και η ζήτηση για ηλεκτρικά λεωφορεία και την επόμενη δεκαετία αναμένεται έκρηξη επενδύσεων.
Έκθεση του Bloomberg NEF είχε προβλέψει ότι περίπου ο μισός στόλος λεωφορείων στον κόσμο θα τροφοδοτείται εξ ολοκλήρου από μπαταρίες έως το 2032, κάτι που θα ισχύει και για τα τρία από τα τέσσερα λεωφορεία που θα πωλούνται μέχρι τότε.
Η παγκόσμια αγορά ηλεκτρικών λεωφορείων
Μέχρι πρότινος η Κίνα κατείχε την μερίδα του λέοντος στην κατασκευή ηλεκτρικών λεωφορείων (και η Ελλάδα έχει αγοράσει ηλεκτρικά λεωφορεία από την κινέζική Yotong) αλλά από το 2022 σημειώθηκε άνοδος από άλλα μέρη του κόσμου (Φιλανδία, Νορβηγία, Δανία, Ολλανδία κλπ). Πολλές από τις παραγγελίες εκτελούνται πλέον και σε τοπικό επίπεδο ενώ μεγάλες πόλεις σε όλο τον κόσμο προχωρούν σε μαζικές παραγγελίας. Στο Βερολίνο, η τοπική κυβέρνηση σκοπεύει να αντικαταστήσει 1.600 ντίζελ λεωφορεία με 1.700 ηλεκτρικά λεωφορεία μέχρι το τέλος της δεκαετίας, η Νέα Υόρκη επιδιώκει να εξηλεκτρίσει πλήρως τον στόλο των 5.800 λεωφορείων της μέχρι το 2040.
Στην Ευρώπη, η αγορά ηλεκτρικών λεωφορείων επεκτείνεται ταχέως σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ για μια πράσινη μετάβαση. Υπάρχουν έως και 87 εκατομμύρια τακτικοί χρήστες λεωφορείων σε όλη την Ευρώπη, γεγονός που δείχνει τον αντίκτυπο που θα μπορούσε να έχει μια στροφή προς την ηλεκτρική ενέργεια . Τα ευρωπαϊκά κράτη συνολικά σημείωσαν αύξηση 53% στις ταξινομήσεις ηλεκτρικών λεωφορείων το 2023, με 6.354 να ταξινομούνται στην ΕΕ, καθώς και στη Νορβηγία, την Ισλανδία και την Ελβετία. Πάνω από το 42% των αστικών λεωφορείων κατέγραψαν μηδενικές εκπομπές ρύπων ( τόσο τα ηλεκτρικά με μπαταρία όσο και με υδρογόνο), σημειώνοντας σημαντική αύξηση από μόλις 15% το 2020.
Στις ΗΠΑ, οι σχολικές και πανεπιστημιακές κοινότητας δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ηλεκτρικά λεωφορεία. Το Φόκλαντ έγινε η πρώτη σχολική περιφέρεια στις ΗΠΑ που άλλαξε όλα τα λεωφορεία της σε ηλεκτρικά, ενώ τον Μάιο, το The Oakland Unified School District ανακοίνωσε ότι συνεργάζεται με την εταιρεία μεταφοράς μαθητών Zum για να πουλήσει την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη σε μπαταρίες EV πίσω στο δίκτυο κοινής ωφέλειας της Καλιφόρνια. Πόλεις όπως το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες θα μπορούσαν σύντομα να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους, ενώ στην λίστα αυτή θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλες περιοχές σε Καλιφόρνια, Κολοράντο, Κονέκτικατ, Ιλινόις, Μέριλαντ, Μασαχουσέτη, Μιζούρι, Νεμπράσκα, Πενσυλβάνια, Τενεσί, Τέξας, Ουάσιγκτον, Γιούτα και Βιρτζίνια
Στη Μέση Ανατολή, το Κατάρ ακολουθεί ακόμη πιο φιλόδοξο στους στόχους του για τα ηλεκτρικά λεωφορεία, έχοντας ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα αυτόνομης ηλεκτρικής μεταφοράς επιβατών. Τον Φεβρουάριο, το Υπουργείο Μεταφορών του Κατάρ και η εταιρεία Mowasalat παρουσίασαν το πρώτο αυτοοδηγούμενο ηλεκτρικό λεωφορείο της χώρας. Τα συγκεκριμένα λεωφορεία μπορούν να μεταφέρουν έως και οκτώ επιβάτες και να ταξιδεύουν με ταχύτητα έως και 40 χλμ. την ώρα και είναι εξοπλισμένα με προηγμένους ενσωματωμένους αισθητήρες, κάμερες υψηλής ευκρίνειας, λέιζερ και ραντάρ υπερήχων προκειμένου να μπορούν να κινηθούν αυτόνομα.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, τα πρώτα ηλεκτρικά λεωφορεία τίθενται στην διάθεση του επιβατικού κοινού με την υποστήριξη ενός επενδυτικού προγράμματος που προβλέπει την προμήθεια 250 συνολικά ηλεκτρικών λεωφορείων τύπου YUTONG E12 (140 στην Αθήνα και 110 στην Θεσσαλονίκη). Μάλιστα, πριν από λίγες ημέρες, η Θεσσαλονίκη εξοπλίστηκε με 17ηλεκτρικά λεωφορεία κάνοντας το πρώτο βήμα για «καθαρές» και «έξυπνες» μεταφορές , μία επένδυση η οποία εκσυγχρονίζει περίπου το 1/3 του συνολικού στόλου των οχημάτων του ΟΑΣΘ.
Τα συγκεκριμένα ηλεκτρικά λεωφορεία είναι μήκους 12 μέτρων και χωρούν 75 επιβάτες. Φορτίζονται σε περίπου τρεις ώρες. Βάσει των προδιαγραφών του διαγωνισμού, πρέπει να έχουν αυτονομία τουλάχιστον 180 χιλιομέτρων. Ωστόσο, έως τώρα τα δοκιμαστικά δρομολόγια, έχουν δείξει ότι η αυτονομία των λεωφορείων αγγίζει και τα 300 χιλιόμετρα. Διαθέτουν σύστημα κλιματισμού, εξαερισμού, ανακλινόμενα παράθυρα. Έχουν ράμπα για την πρόσβαση των Ατόμων με Αναπηρίες στη μεσαία θύρα και ειδική θέση για αναπηρικό αμαξίδιο. Είναι οικολογικά και μηδενικών εκπομπών ρύπων και είναι αθόρυβα.