Εξελίξεις αναμένονται, ενδεχομένως και άμεσα, στο μέτωπο του διαγωνισμού για την κατασκευή σημαντικού σιδηροδρομικού έργου στο βόρειο μέτωπο της χώρας. Πρόκειται για την ανάθεση του έργου «Νέα Καρβάλη - Τοξότες», μήκους 37 χλμ. Για το έργο αυτό, από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών πηγάζει η εκτίμηση ότι θα δημοπρατηθεί μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα, ίσως και εντός Ιουλίου και μάλιστα εντός ημερών, με ανοιχτό μειοδοτικό διαγωνισμό.
Υπάρχουν ήδη διεργασίες για χρηματοδότηση 211 εκατ. από τον προηγούμενο φάκελο, αναμένεται ίσως και εντός εβδομάδος η προκήρυξη του έργου με ανοιχτό μειοδοτικό διαγωνισμό, προϋπολογισμού 193 εκατ. ευρώ, ενώ οι προσφορές τοποθετούνται την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, ώστε να πέσουν υπογραφές αρχές 2025. Παράλληλα με τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης, «έτρεξε» και η διαδικασία κήρυξης απαλλοτριώσεων, με δύο διαδοχικές αποφάσεις, τον Μάρτιο και τον Ιούλιο του 2024. Αυτό προκύπτει από το υπ. Υποδομών και Μεταφορών, από το οποίο επίσης αναφέρεται ότι αναμένεται η ανακοίνωση της απόφασης για τη χρηματοδότηση από το CEF2, ενώ το σύνολο των χρηματοδοτήσεων για τον σιδηρόδρομο το 2024 θα ανέλθει σε 800 εκατ. ευρώ.
Όπως και άλλες φορές έχει αναδείξει το insider.gr, τα έργα αυτά στο βόρειο μέτωπο της χώρας είναι ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα καθώς αναμένεται να παίξουν σημαντικό μεταφορικό / εμπορευματικό ρόλο στην προσπάθεια της Ελλάδας να αποτελέσει μέρος διευρωπαϊκών αξόνων που θα ενώσουν λιμάνια της χώρας με διεθνείς λιμένες, θα ενώσουν Βαλτική Θάλασσα – Εύξεινο Πόντο – Αιγαίο Πέλαγος, παρακάμπτοντας τον Βόσπορο και αποτελώντας μέχρι και «διάδρομο» προς την Ουκρανία, θα μετατρέψουν την χώρα σε περιφερειακό κόμβο logistics στα Βαλκάνια.
Αρχικά το έργο εντάσσονταν στο τμήμα «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ –ΤΟΞΟΤΕΣ» (προκηρύχθηκε τον Νοέμβριο του 2021 ως ένα από τα 6 έργα που θα προχωρούσαν μέσω ανταγωνιστικού διαλόγου, με προϋπολογισμό 1,7 δισ. ευρώ τότε). Είχε επιλεγεί η διαδικασία δημοπράτησης με ανταγωνιστικό διάλογο και ταυτόχρονα έγινε προσπάθεια εξασφάλισης χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση που όμως δεν επιτεύχθηκε. Έγινε επιμερισμός της δαπάνης ανά τμήμα του έργου, έτσι εξασφαλίστηκε συνεπώς χρηματοδότηση από τον μηχανισμό «συνδέοντας την Ευρώπη 2021-27» για το τμήμα Καρβάλη – Τοξότες, που θα συνδέει τον εμπορευματικό λιμένα Καρβάλης με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
Η μεταρρύθμιση του ΟΣΕ και οι πόροι
Σε σχέση με την αναδιοργάνωση του ΟΣΕ, όπως είπε χτες στη Βουλή ο κ. Σταϊκούρας, χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 5 εκατ. ευρώ, με δύο συμβάσεις-πλαίσιο, ενώ θα υλοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2025. Δημιουργείται ένας νέος, ενιαίος, σύγχρονος δημόσιος φορέας, που ενσωματώνει ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά στο - επιχειρησιακά κρίσιμο για τον σιδηρόδρομο - τμήμα της διαχείρισης τροχαίου υλικού. Η νέα εταιρεία αναλαμβάνει πλήρως τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Διαχειριστή της Σιδηροδρομικής Υποδομής, όπως περιγράφονται στο Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, ενώ καθίσταται μοναδικός υπεύθυνος για το σύνολο των μελετών και έργων που εκτελούνται επί του σιδηροδρομικού δικτύου και τη διαχείριση του τροχαίου υλικού. Έχει δρομολογηθεί η αξιοποίηση της τεχνικής βοήθειας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, τον ΕRA, για τα θέματα ασφάλειας και εφαρμογής του ERTMS, και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τα θέματα του πολυετούς προγράμματος επενδύσεων. Στην παρούσα φάση, έχει ολοκληρωθεί ο προγραμματισμός υλοποίησης της μεταρρύθμισης του σιδηροδρομικού τομέα, που αποτελεί και το πρώτο παραδοτέο στο πλαίσιο των υποχρεώσεών μας στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επίσης, συνεχίζονται οι ενέργειες για την εξασφάλιση συγχρηματοδότησης των έργων από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδεικτικά:
- Εγκρίθηκε η χρηματοδότηση για τα έργα της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ροδοδάφνη – Ρίο και εκτελούνται ήδη οι ανάλογες εργασίες.
- Ολοκληρώνονται οι μελέτες για την κατασκευή γέφυρας διπλού σιδηροδρομικού άξονα με στόχο τη σύνδεση του 6ου Προβλήτα και του λιμένα της Θεσσαλονίκης με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
- Είναι στην διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου η ολοκλήρωση της μελέτης για την κατασκευή του δυτικού προαστιακού της Θεσσαλονίκης.
- Ολοκληρώνονται οι μελέτες του τμήματος Τοξότες – Νέα Καρβάλη για τη διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με τον εν λόγω λιμένα.
Υπενθυμίζεται ότι υπεβλήθη, τον Ιανουάριο του 2024, αίτημα χρηματοδότησης από το πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη – 2». Το αίτημα αφορά:
- Την αναβάθμιση της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο, με σηματοδότηση – τηλεδιοίκηση και ηλεκτροκίνηση.
- Την αναβάθμιση και ανάταξη της σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης του τμήματος Άνω Λιόσια – Κιάτο.
- Την ανακαίνιση και αναβάθμιση των υποδομών του τμήματος Αχαρνές – Οινόη.
- Την αναβάθμιση των υποδομών στη γραμμή Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας και την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης.
Αναμένεται η ολοκλήρωση της αξιολόγησης αυτών των προτάσεων μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με ρεαλιστική προσδοκία να εξασφαλιστεί σημαντικό ποσοστό της ζητούμενης χρηματοδότησης.
