Κατατέθηκε στη Βουλή η ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector) και πιο συγκεκριμένα για τον ισόποσο επιμερισμό ανάμεσα στις δύο χώρες του γεωπολιτικού ρίσκου, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Insider.gr.
Η ρύθμιση έχει ενταχθεί σε τροπολογία στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις», το οποίο είναι έτοιμο να εισαχθεί στην Ολομέλεια για συζήτηση και ψήφιση.
Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη εισήχθη στη διακρατική συμφωνία έπειτα από ελληνική πρόταση, καθώς η Αθήνα αναγνώρισε πως σε αντίθετη περίπτωση η Κύπρος θα επωμιζόταν δυσανάλογο βάρος.
Όπως είναι γνωστό, η ανάκτηση του κόστους του έργου επιμερίζεται κατά 37% στους Έλληνες καταναλωτές και κατά 63% στους Κύπριους. Σε περίπτωση ωστόσο που η υλοποίηση της διασύνδεσης καθυστερήσει επ' αόριστον ή ματαιωθεί λόγω εξωγενών παραγόντων (βλ. αντίδραση Τουρκίας), χωρίς υπαιτιότητα του φορέα υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ), τότε η ανάκτηση των δαπανών που θα έχουν γίνει έως τότε, θα κατανεμηθεί κατά 50-50% στις δύο χώρες.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ελληνικό κράτος θα αναλάβει μέσω του προϋπολογισμού την κάλυψη ενός επιπλέον 13% των δαπανών, κάτι που η κυβέρνηση έκρινε πως θα πρέπει να υπερψηφιστεί από το Κοινοβούλιο. Επίσης, η κατάθεση στη Βουλή στέλνει ένα ξεκάθαρο πολιτικό «σήμα» ότι η ελληνική πλευρά δίνει λίγες πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα ένα τέτοιο σενάριο.
Όπως αναφέρεται στην τροπολογία, «αν το έργο καθυστερήσει ή ματαιωθεί εξαιτίας εξωτερικών παραγόντων εκτός του ελέγχου, της ευθύνης και της υπαιτιότητας του φορέα υλοποίησης και των συμβαλλόμενων με αυτόν προμηθευτών και αναδόχων, ο φορέας υλοποίησης ανακτά, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, ποσοστό δεκατρία τοις εκατό (13%) του συνόλου των πραγματοποιθεισών και μη ανακτηθεισών επενδυτικών και λειτουργικών δαπανών, ώστε, αθροιστικά με το ποσοστό που ανακτάται αντιστοίχως σύμφωνα με την υπό στοιχεία Ε 159/2024 απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) (Μεθοδολογία Υπολογισμού του Επιτρεπόμενου και Απαιτούμενου Εσόδου της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. για το ‘Εργο Κοινού Ενδιαφέροντος ΕΚΕ 2.6.2 (Ηλεκτρική Διασύνδεση Κύπρου (Κοφίνου ) και Ελλάδας (Κορακιά Κρήτη)), κατά το μέρος που επιμερίζεται στην Ελλάδα, το ποσό που ανακτά από τις δύο ως άνω πηγές να ανέρχεται σε ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) επί του συνόλου των ως άνω δαπανών».
Μετά την υπερψήφιση της ρύθμισης, για να «ενεργοποιηθεί» η πρόβλεψη για το γεωπολιτικό κόστος, οι δύο ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν σε τροποποίηση Κοινής Απόφασης Διασυνοριακού Διαμοιρασμού του Κόστους του ‘Εργου (CBCA). Σύμφωνα με πληροφορίες, η σχετική τροποποίηση θα πρέπει να γίνει μέχρι τη Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου.
«Οι δαπάνες αυτές ανακτώνται, προσαυξανόμενες κατ’ έτος, μέχρι την πλήρη ανάκτησή τους, κατά ποσοστό ίσο με το αντίστοιχα εφαρμοζόμενο από τη ΡΑΑΕΥ μέσο σταθμισμένο κόστος κεφαλαίου που καθορίζεται με τις οικείες αποφάσεις της ΡΑΑΕΥ, οι οποίες εκδίδονται στο πλαίσιο εφαρμογής της υπό στοιχεία Ε-159/2024 απόφασής της, όπως αυτή εκάστοτε ισχύει. Η ανάκτηση ποσών από τον κρατικό προϋπολογισμό σύμφωνα με την παρούσα, τελεί υπό την προϋπόθεση της τροποποίησης της Κοινής Απόφασης Διασυνοριακού Διαμοιρασμού του Κόστους του ‘Εργου των εν λόγω Ρυθμιστικών Αρχών Ελλάδας και Κύπρου (CΒΑ), ώστε να περιλαμβάνει όρο για τον ισομερή διαμοιρασμό των προς ανάκτηση ποσών που αφορούν στις ειδικές περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, σύμφωνα με τα ανωτέρω».