Έχοντας ολοκληρώσει τέσσερις αιτήσεις πληρωμών η εφαρμογή του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την έγκαιρη ολοκλήρωσή του, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τρίτη ετήσια έκθεσή της για το Ταμείο Ανάκαμψης, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Στο ειδικό τμήμα για τη χώρα μας, σημειώνεται πως μέχρι τις 31 Αυγούστου 2024 είχαν διατεθεί προς την Ελλάδα 7,6 δισ. σε επιχορηγήσεις (grants) και 9,6 δισ. ευρώ σε δάνεια, δηλαδή ποσό 17,2 δισ. από τα συνολικά σχεδόν 36 δισ. που θα λάβει η χώρα μας στο σύνολο του προγράμματος.
Στα παραπάνω ποσά που έχει λάβει η χώρα μας δεν περιλαμβάνεται το τέταρτο αίτημα για επιχορηγήσεις 1 δισ. ευρώ που τότε βρισκόταν ακόμη υπό εξέταση με την αρχική έγκριση να δίνεται λίγες ημέρες αργότερα από την ημερομηνία συγκέντρωσης των στοιχείων της έκθεσης, στις 4 Σεπτεμβρίου. Η τελική έγκριση και η εκταμίευση του ποσού αναμένονται μέσα στις επόμενες ημέρες.
Στην έκθεση σημειώνεται πως το ελληνικό πρόγραμμα περιλαμβάνει 103 επενδύσεις και 75 μεταρρυθμίσεις, ενώ προβλέπει και 381 ορόσημα και στόχους. Μέχρι σήμερα η χώρα μας έχει ολοκληρώσει επιτυχώς 87 ορόσημα και στόχους, δηλαδή 22,8% του συνόλου.
Επενδύσεις άνω των 82 δισ. ευρώ μέσω RRF
Το RRF, με 650 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια, αποτελεί κρίσιμο μοχλό φιλόδοξων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στα κράτη μέλη, σε πρωτοβουλίες που προάγουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και ενισχύουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Συγκεκριμένα, η ετήσια έκθεση για την εφαρμογή των έργων του RRF το 2024, καταγράφει ότι μέχρι σήμερα, η Επιτροπή έλαβε 69 αιτήσεις πληρωμής από 25 κράτη μέλη και εκταμίευσε πάνω από 267 δισεκατομμύρια ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 41% της διαθέσιμης χρηματοδότησης του RRF. Μέχρι το τέλος του έτους, αναμένεται να εκταμιευθούν περισσότερα από 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια RRF.
Η εφαρμογή και οι εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του RRF έχουν επιταχυνθεί έπειτα από ορισμένες καθυστερήσεις το 2023 που συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον υψηλό πληθωρισμό, τους περιορισμούς εφοδιασμού και την ανάγκη υιοθέτησης των κεφαλαίων REPowerEU. Μέχρι σήμερα, το Συμβούλιο έχει εγκρίνει 26 τέτοια κεφάλαια, τα οποία παρέχουν πρόσθετους πόρους για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που διαφοροποιούν τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ, επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση και υποστηρίζουν τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Από την ίδρυσή του, το RRF έχει οδηγήσει σε επενδύσεις άνω των 82 δισεκατομμυρίων ευρώ που υποστηρίζουν άμεσα τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, με την υποστήριξη του RRF, εξοικονομήθηκαν 34 εκατομμύρια μεγαβάτ ώρες κατανάλωσης ενέργειας, πάνω από 11,8 εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν στην εκπαίδευση και κατάρτιση και 9,8 εκατομμύρια άνθρωποι επωφελήθηκαν από μέτρα προστασίας από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.
Σημειώνεται επίσης ότι η ΕΕ συνέχισε να συγκεντρώνει με επιτυχία κεφάλαια στις κεφαλαιαγορές για τη χρηματοδότηση του Μηχανισμού, με περισσότερα από 60,2 δισεκατομμύρια ευρώ να έχουν εκδοθεί σε Πράσινα Ομόλογα NextGenerationEU μέχρι σήμερα.
Η Επιτροπή τονίζει ότι, λόγω του χρονικά περιορισμένου χαρακτήρα του RRF, όλες οι προσπάθειες πρέπει να παραμείνουν εστιασμένες στην πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των σχεδίων έως το 2026. Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζουν ταχέως και πλήρως τα εθνικά τους σχέδια Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η Επιτροπή τα υποστηρίζει ενεργά σε αυτά προσπάθειες.
Η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την Επιτροπή. Ως εκ τούτου, ενισχύει συνεχώς το πλαίσιο ελέγχου και εποπτείας, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η Επιτροπή διενήργησε 17 εκ των υστέρων ελέγχους βάσει κινδύνου κατά την περίοδο Σεπτεμβρίου 2023-Αυγούστου 2024 σχετικά με την ικανοποιητική εκπλήρωση των ορόσημων και των στόχων. Πραγματοποιήθηκαν επίσης τέσσερις έλεγχοι συστημάτων εθνικών συστημάτων ελέγχου. Μέχρι το τέλος του 2023, η Επιτροπή είχε ελέγξει όλα τα κράτη-μέλη τουλάχιστον μία φορά.
