Ανακοινώσεις εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένονται για την τύχη των πράσινων τιμολογίων από τις αρχές του 2025, καθώς και για την αλλαγή του νυχτερινού ωραρίου, όπως σημειώνουν πηγές του ΥΠΕΝ.
Όσον αφορά το νυχτερινό ωράριο, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι θα περάσουμε από το νυχτερινό ρεύμα, σε ένα διζωνικό τιμολόγιο. Οι φθηνές ώρες είναι πια τα μεσημέρια, όταν δουλεύουν τα φωτοβολταϊκά και τα Σαββατοκύριακα, προπαντός τις Κυριακές. Γι’ αυτό και έχει νόημα να μετατοπίσουμε τη ζήτηση εκεί όπου υπάρχουν φθηνές τιμές, διότι αυτή η πρωτοβουλία θα επιτρέψει να είναι χαμηλότερα τα τιμολόγια που θα δίνουν οι πάροχοι. Αυτή τη στιγμή έχουμε εγκατεστημένους αναλογικούς μετρητές, παλιάς τεχνολογίας.
Σχετικά με τα πράσινα τιμολόγια, τα στελέχη του υπουργείου σημειώνουν πως είχαν θεσμοθετηθεί νομοθετικά από την αρχή για μέχρι το τέλος του 2024. Θα παραμείνουν και στην επόμενη φάση χωρίς να είναι υποχρεωτικά για τους παρόχους αλλά και χωρίς να υπάρχει καμία αναστάτωση για τους καταναλωτές, μια που κανένα τιμολόγιο δεν θα αλλάζει χαρακτηριστικά χωρίς την ρητή βούληση του καταναλωτή.
Πράσινα τιμολόγια: Τι τελειώνει από το 2025
Όσον αφορά τα ειδικά προϊόντα, οι παραπάνω δηλώσεις σημαίνουν πως δεν θα πάψουν να υπάρχουν – οι εταιρείες θα συνεχίσουν να τα προσφέρουν, αν και σε προαιρετική βάση.
Το επίδικο αφορά το τι θα γίνει με όσους βρέθηκαν σε πράσινο τιμολόγιο λόγω αυτόματης μετάπτωσης και έχουν παραμείνει στην ίδια κατάσταση – δηλαδή δεν προχώρησαν στην επιλογή κάποιου άλλου προϊόντος ή εταιρείας, υπογράφοντας σύμβαση. Η ρύθμιση προβλέπει πως η υποχρεωτική διάρκεια παραμονής στο ειδικό τιμολόγιο, αυτής της κατηγορίας αδρανών καταναλωτών, εκπνέει στις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Αυτό που πρόκειται να κάνει το ΥΠΕΝ είναι επί της ουσίας να προχωρήσει στην επ΄ αόριστον παραμονή των αδρανών καταναλωτών στα πράσινα τιμολόγια, αφού για οποιαδήποτε αλλαγή του τρόπου χρέωσης προϋποτίθεται η ρητή συναίνεση του πελάτη. Επομένως, οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να υπάγονται στο συγκεκριμένο προϊόν, μέχρις ότου προχωρήσουν στην υπογραφή σύμβασης σε νέο τιμολόγιο στον υφιστάμενο προμηθευτή τους, ή αν μετακινηθούν σε άλλη εταιρεία, διαλέγοντας σύμβαση άλλου "χρώματος".
Αντιδρούν οι προμηθευτές
Ιδιώτες προμηθευτές επισημαίνουν πάντως ότι δεν χρειάζεται να υπάρξει αλλαγή της ρύθμισης, η οποία επιτρέπει σε κάθε εταιρεία να διαχειριστεί τους αδρανείς πελάτες της, με βάση όσα προβλέπουν οι γενικοί όροι του ειδικού προϊόντος της. Έτσι κι αλλιώς υπάρχουν εταιρείες που έχουν απεριόριστη διάρκεια στο ειδικό προϊόν τους, επομένως δεν θα αλλάξει τίποτα για τους πελάτες τους, και με τη λήξη της υποχρεωτικής παραμονής.
Άλλοι πάροχοι προβλέπουν τη μεταφορά των πελατών τους σε συγκεκριμένο προϊόν, αν στο μεταξύ αυτοί συνεχίσουν να παραμένουν αδρανείς. Υπάρχουν επίσης εταιρείες που αναφέρουν πως θα ενημερώσουν τον Νοέμβριο τους αδρανείς πελάτες τους για το τιμολόγιο στο οποίο θα τους μεταφέρουν, στην περίπτωση που οι καταναλωτές δεν επιλέξουν κάποιο άλλο από τα διαθέσιμα προϊόντα – ή άλλη εταιρεία.
Κινητικότητα στο διζωνικό τιμολόγιο
Όσον αφορά τη μετατροπή του νυχτερινού σε διζωνικό, από το υπουργείο επισημαίνουν ότι τις μεσημεριανές ώρες καθημερινά και τα Σαββατοκύριακα (πολύ περισσότερες ώρες), τα οποία διευκολύνουν πολύ τα νοικοκυριά για τις δουλειές του σπιτιού (π.χ. πλυντήρια κ.λπ.). Τα νοικοκυριά έτσι, θα έχουν πραγματική εξοικονόμηση ρεύματος.
Το ρεύμα τώρα το βράδυ είναι πιο ακριβό, καθώς το παράγουμε κατά βάση από φυσικό αέριο, ενώ στην παρούσα φάση υπάρχουν τιμές χονδρικής που είναι κοντά στο μηδέν κατά τις μεσημβρινές ώρες, καθώς παράγεται το ρεύμα από φωτοβολταϊκά.
Η μετατροπή του νυχτερινού τιμολογίου σε διζωνικό θα δημιουργήσει ένα εντελώς νέο σκηνικό στη λιανική. Όπως αναφέρουν στελέχη αρκετών προμηθευτών στο insider.gr, οι εταιρείες τους θα αξιοποιήσουν τη δυνατότητα για κυκλοφορία διζωνικών τιμολογίων, όταν σήμερα προϊόντα νυχτερινού τιμολογίου διαθέτει σχεδόν αποκλειστικά η ΔΕΗ. Εκτιμάται ότι τα διζωνικά τιμολόγιά τους θα είναι κατά κανόνα κίτρινου «χρώματος» (κυμαινόμενης χρέωσης).
Οι πιθανές δύο ζώνες
Αν και το ΥΠΕΝ θα ανακοινώσει σε δεύτερο χρόνο τις δύο ζώνες, σύμφωνα με πληροφορίες το ωράριο χαμηλών χρεώσεων (που αυτή τη στιγμή καλύπτει κατά κύριο λόγο τις νυχτερινές ώρες) θα μεταφερθεί τις καθημερινές το μεσημέρι (πιθανότατα από τις 10:00 μέχρι τις 15:00) και σε ένα ακόμη πιο διευρυμένο ωράριο τα Σαββατοκύριακα που θα φτάνει τις 10-12 ώρες.
Τα ίδια στελέχη του κλάδου επισημαίνουν ότι με τη μεταφορά ουσιαστικά εξορθολογίζεται το μειωμένο τιμολόγιο. Και υπενθυμίζουν ότι ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), με επιστολή του πριν από 1,5 και πλέον χρόνο, ζητούσε να προστεθούν στις ελαττωμένες χρεώσεις και οι μεσημβρινές ώρες του θερινού ωραρίου.
Όπως είναι γνωστό, το υφιστάμενο νυχτερινό τιμολόγιο έχει δύο ωράρια, με το θερινό (από 1η Μαΐου μέχρι 31 Οκτωβρίου) να καλύπτει τη ζώνη από τις 23:00 έως τις 07:00 το πρωί. Το χειμερινό οι μειωμένες χρεώσεις εφαρμόζονται από τις 02:00 έως τις 08:00 και από τις 15:00 έως τις 17:00.
Δέλεαρ οι χαμηλές τιμές
Σύμφωνα με τους ειδικούς του κλάδου, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι ιδιώτες δεν κυκλοφορούν τα τελευταία χρόνια νυχτερινό τιμολόγιο, καθώς οι υφιστάμενες ζώνες μειωμένων χρεώσεων δεν συμπίπτουν πλέον με τις ζώνες μειωμένων χονδρεμπορικών τιμών. Με άλλα λόγια, το νυχτερινό είχε νόημα όσο η αγορά διέγραφε «χαμηλές πτήσεις» τη νύχτα.
Ωστόσο, η επέλαση των ΑΠΕ (και κυρίως των φωτοβολταϊκών) που έχει μεσολαβήσει, έχει δημιουργήσει εντελώς καινούρια δεδομένα. Κι αυτό γιατί το μεσημέρι υπάρχει άφθονη και φθηνή «πράσινη» ηλεκτροπαραγωγή. Μάλιστα, ειδικά την άνοιξη και το φθινόπωρο, τις μεσημβρινές ώρες -όταν κορυφώνεται η παραγωγή των φωτοβολταϊκών πάρκων- έχουν «πυκνώσει» οι περιπτώσεις όπου η αγορά Επόμενης Ημέρας κινείται από ελαφρώς πάνω από το μηδέν (π.χ. 0,03 ευρώ ανά Μεγαβατώρα) έως και σε αρνητικές τιμές.
Ανάλογη είναι η εικόνα και για πολλές ώρες τα Σαββατοκύριακα, όπου η εγχώρια ζήτηση είναι έτσι κι αλλιώς περιορισμένη. Όσον αφορά τις εταιρείες, η αλλαγή αυτή σημαίνει πως θα μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά μειωμένες χρεώσεις, σε αυτές τις ώρες του διζωνικού τιμολογίου. Χρεώσεις που μπορούν να λειτουργήσουν σαν σημαντικό δέλεαρ για να προσελκύσουν νέους πελάτες.
Στο επίκεντρο 1,2 εκατ. καταναλωτές
Μάλιστα, οι πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι είναι πιθανό οι επιβαρύνσεις να κινούνται σε τόσο χαμηλά επίπεδα, ώστε να κινητοποιήσουν ακόμη και νοικοκυριά που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν σε μεγάλο βαθμό τις μεσημβρινές ώρες τις καθημερινές (επειδή λείπουν από το σπίτι). Κι αυτό γιατί «μεταφέροντας» όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης στα Σαββατοκύριακα, ειδικά την άνοιξη και το φθινόπωρο, θα μπορούν να πετύχουν σημαντικές εξοικονομήσεις.
Την ίδια στιγμή, για τα δεδομένα της εγχώριας λιανικής, το πελατολόγιο στο οποίο θα απευθύνονται τα διζωνικά τιμολόγια κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο είναι. Σε διζωνικό συμβόλαιο μπορούν να συμβληθούν οι ιδιοκτήτες περίπου 1,2 εκατ. παροχών – όσων δηλαδή έχουν συμβατό αναλογικό μετρητή (διπλής εγγραφής).
Αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον δεν εγκαθίστανται τέτοιοι μετρητές, καθώς όλα τα «ρολόγια» πρόκειται να γίνουν ψηφιακά, με το roll-out των «έξυπνων» μετρητών. Μάλιστα, όπως έχει γράψει το Insider.gr, οι «έξυπνοι» μετρητές ανοίγουν τον δρόμο για τη δυναμική τιμολόγηση – η οποία είναι ακόμη πιο ευέλικτη, δίνοντας τη δυνατότητα ακόμη και για διαφορετική χρέωση ανά 15λεπτο.
«Δεξαμενή» για τα πορτοκαλί τιμολόγια
Μία επιπλέον αλλαγή από τις αρχές του 2025 θα είναι η εισαγωγή για τις επιχειρήσεις του δυναμικού τιμολογίου, του πορτοκαλί. "Αυτό σταδιακά θα μπορεί να διευκολύνει και τους καταναλωτές, αλλά για την ώρα δεν έχουμε μετρητές στους οικιακούς καταναλωτές. Έχουμε, ωστόσο, σε πολλές επιχειρήσεις και προχωράει η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών. Συνεπώς, μπορούμε να πάμε στο δυναμικό τιμολόγιο", επισημαίνουν τα στελέχη του υπουργείου.
Η εμφάνιση των δυναμικών τιμολογίων θα συμπέσει χρονικά με την αλλαγή των ωρών της διζωνικής χρέωσης. Επομένως με την παράλληλη προσφορά και διζωνικών τιμολογίων, ένας προμηθευτής θα δίνει το παρών σε όλα τα προϊόντα προμήθειας που δίνουν κίνητρο για κατανάλωση σε συγκεκριμένες ώρες.
Όπως επισημαίνουν τα στελέχη της αγοράς, μάλιστα, με δεδομένο ότι θα καθυστερήσει η εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών στις οικιακές παροχές, και επομένως η πρόσβαση στη δυναμική τιμολόγηση, ένα ακόμη κίνητρο που έχουν οι προμηθευτές είναι πως προσελκύοντας νοικοκυριά στα διζωνικά τιμολόγια, θα «εκπαιδεύσουν» μία πρώτη «δεξαμενή» υποψήφιων οικιακών πελατών και για τα πορτοκαλί τιμολόγια, σε δεύτερη φάση.
Σύμφωνα μάλιστα με τους ανθρώπους του κλάδου, οι οικιακοί καταναλωτές είναι εξοικειωμένοι με την ιδέα των δύο μόνο ωραρίων χρέωσης – ανεξάρτητα από το αν αυτά θα αλλάξουν ή όχι. Επομένως, ακόμη κι αν μπορούσαν να προσφέρουν από τις αρχές του 2025 πορτοκαλί τιμολόγια σε νοικοκυριά, δεν φαίνεται πως σε πρώτη φάση θα είχαν μεγάλη απήχηση.
