Σε τροχιά αποκλιμάκωσης βρίσκεται ο πληθωρισμός αλλά οι ανοδικές πιέσεις παραμένουν, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που συγκέντρωσε το τμήμα ερευνών της Τράπεζας της Ελλάδος στο inflation monitor Οκτωβρίου. Οι προβλέψεις του Ευρωσυστήματος για την Ελλάδα παραμένουν σταθερές για πληθωρισμό 2,9% φέτος, 2,2% το 2025 και 1,9% το 2026.
Σε αντίθεση με την Ευρωζώνη που καταγράφεται αποκλιμάκωση του πληθωρισμού τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο, στη χώρα μας η άνοδος του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ανέβασε ρυθμούς τους τελευταίους μήνες, με αποτέλεσμα ο εγχώριος πληθωρισμός να ξεπερνά και πάλι τον μέσο όρο των χωρών του Ευρώ.
Ενώ ο δομικός πληθωρισμός (σ.σ. Γενικός Δείκτης χωρίς τρόφιμα και ενέργεια) βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρωζώνη, λόγω τη έντονης ανόδου των τιμών στις υπηρεσίες, η «αναζωπύρωση» των ανατιμήσεων σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες οδηγεί τον πληθωρισμό στη χώρα μας και πάλι προς τα πάνω.
Τι δείχνουν οι πρόδρομοι δείκτες
Σύμφωνα με την έρευνα Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) οι τιμές παραγωγού στην ελληνική μεταποίηση συνέχισαν να αυξάνονται τον Σεπτέμβριο για 14ο συνεχόμενο μήνα λόγω κυρίως του υψηλότερου ενεργειακού κόστους αλλά και των χρεώσεων στις μεταφορές και στις πρώτες ύλες. Βέβαια ο ρυθμός ανόδου των τιμών ήταν ο χαμηλότερος από τον Απρίλιο. Η μεταφορά του υψηλότερου κόστους μεταποίηση στις τιμές των τελικών προϊόντων συνεχίστηκε και τον προηγούμενο μήνα, αλλά με τον χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων δώδεκα μηνών.
Οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό
Οι πιο πρόσφατες εκτιμήσεις των οικονομολόγων αναμένουν αποκλιμάκωση του πληθωρισμού για τις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίας μέχρι το τέλος του 2025 με το ρυθμό αύξησης των τιμών να πλησιάζει πιο κοντά στο 20%. Σε σχέση με τις προβλέψεις του Σεπτεμβρίου οι εκτιμήσεις είναι λίγο υψηλότερες σε αρκετές χώρες της Ευρωζώνης.
Οι εκτιμήσεις του Ευρωσυστήματος για τη χώρα μας παραμένουν σταθερές. Εκτιμάται πως ο πληθωρισμός θα αποκλιμακωθεί τα επόμενα δύο χρόνια πλησιάζοντας το 2% αλλά παραμένοντας πάνω από αυτό το 2025. Οι ονομαστικές αμοιβές των εργαζομένων αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 5% κάθε χρόνο λόγω της υψηλής προσφοράς εργασίας και βάσει των στοιχείων από τις πρόσφατες συλλογικές συμβάσεις.
Σημαντικά πιο απαισιόδοξες είναι οι εκτιμήσεις των καταναλωτών όπως καταγράφονται στην τελευταία έρευνα της ΕΚΤ. Η μέση εκτίμηση για τον πληθωρισμό τους επόμενους 12 μήνες ήταν στο 10% από 9,9% που ήταν τον Ιούλιο, ενώ στην Ευρωζώνη η μέση εκτίμηση για το επόμενο 12μηνο υποχώρησε στο 2,7% από 2,8% που ήταν στην προηγούμενη μέτρηση.
Τι περιμένουν οι αγορές από ΕΚΤ και Fed
Όπως αναφέρεται στο fiscal monitor, η ΕΚΤ έχει προχωρήσει ήδη σε δύο μειώσεις επιτοκίων φέτος κατά συνολικά 50 μονάδες βάσης. Οι αγορές αναμένουν ακόμη δύο μειώσεις 25 μονάδων βάσης μέχρι το τέλος του έτους, η μια τον Οκτώβριο (η ΕΚΤ συνεδριάζει αυτή την Πέμπτη) και η άλλη τον Δεκέμβριο με πιθανότητες 98% και 95% αντίστοιχα.
Σε ό,τι αφορά τη συνέχεια, οι αγορές υπολογίζουν πως οι περικοπές επιτοκίων θα συνεχιστούν και τους επόμενους μήνες και έτσι στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2025 το βασικό καταθετικό επιτόκιο της ΕΚΤ θα είναι κατά 75 με 100 μονάδες χαμηλότερο από τα επίπεδα που θα βρίσκεται στο τέλος του 2024.
Σε ό,τι αφορά τη Federal Reserve που έχει μειώσει και αυτή το βασικό της επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης φέτος, οι αναλυτές αναμένουν και εδώ δύο ακόμη μειώσεις επιτοκίων μέχρι το τέλος της χρονιάς. Μια το Νοέμβριο και μια ακόμη τον Δεκέμβριο με πιθανότητες 85% και 98% αντίστοιχα.