Τους πόρους που απαιτούνται από τον εγχώριο «κορβανά» για την υλοποίηση των έργων αποκατάστασης των ζημιών σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων Daniel και Elias πέρυσι, «κλειδώνει» το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με απόφαση που φέρνει την υπογραφή του Χρ. Σταϊκούρα. Πρόκειται για ποσό ύψους 396,6 εκατ. ευρώ, που αφορά στις οδικές υποδομές, ενώ υπενθυμίζεται ότι κατ’ εκτίμηση των αρμοδίων χρειάζονται έργα συνολικού ύψους 1,4 δισ. ευρώ, για οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, με μέρος αυτών, περίπου 600 εκατ. ευρώ, να χρηματοδοτούνται από το πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Είναι πραγματικότητα πώς αν και η διαδικασία των δημοπρατήσεων των έργων «σέρνεται» από το καλοκαίρι και ήδη έχουμε μπει για τα καλά στον Νοέμβριο, οι εκτιμήσεις για άμεσου και fast track διαγωνισμούς δεν επαληθεύθηκαν, καθώς καταγράφηκαν προβλήματα είτε σε σχέση με τα διαδικαστικά και τις μελέτες (αν και οι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι έχουν εκπονήσει δωρεάς μελέτες για περιοχές), κυρίως, όμως, με το «κλείδωμα» και τη ένταξη αναγκαίων κεφαλαίων σε χρηματοδοτικά προγράμματα.
Πλέον, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δημοσίευσε την πρόθεση χρηματοδότησης για τα οδικά έργα, για την ένταξή τους στο Τομεακό Πρόγραμμα (Προγράμματα Ανάπτυξης του ΕΠΑ), που αφορούν σε μέρος της δημόσιας συνδρομής - δαπάνης. Υπενθυμίζεται ότι τόσο από το ΥΠΟΙΚ όσο και από το υπ. Υποδομών έχει γίνει λόγος για αύξηση του ΠΔΕ ώστε να καλυφθεί η εγχώρια συνεισφορά για τα «έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών σε περιοχές που κηρύχθηκαν ή παρέμειναν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων που έλαβαν χώρα στις 4, 5, 6 και 7 Σεπτεμβρίου 2023 (κακοκαιρία «Daniel») και στις 25, 26, 27 και 28 Σεπτεμβρίου 2023 (κακοκαιρία «Elias»). Στο «πακέτο» εντάσσεται και η πράξη «Έκταση γης που αγοράζεται / απαλλοτριώνεται» (200.000 τ.μ.).
Σε κάθε περίπτωση, λογικά αναμένεται αντίστοιχη απόφαση και για τα σιδηροδρομικά έργα, αλλά κυρίως η δημοπράτηση των έργων, ενώ φάνηκε ότι η διαδικασία τελικά δεν ήταν τόσο εύκολη, όπως και πρόσφατα είχε αναφέρει το insider.gr προϊδεάζοντας για εξελίξεις κάποια στιγμή ενός φθινοπώρου. Βέβαια, η πραγματικότητα είναι ότι οι προκηρύξεις των σχετικών διαγωνισμών, που προγραμματίζονταν με fast track διαδικασίες ώστε να μην προκύψουν χρονικές υπερβάσεις, έχουν καθυστερήσει.
Πρόσφατα, επίσης, όπως είχαμε αναφέρει, είχε κλειδώσει το αντικείμενο των 4 εργολαβιών αποκατάστασης των σιδηροδρομικών ζημιών, ύψους 452 εκατ. ευρώ, και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι προβλεπόμενες διαδικασίες
Όπως και άλλες φορές έχει αναδείξει το insider.gr, υπενθυμίζεται ότι ο διαγωνισμός θα γίνει με διαδικασίες fast track, προβλέπονταν να «σπάσει» σε επί μέρους συμβάσεις ενώ θα σταλούν από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προσκλήσεις για απευθείας διαπραγματεύσεις με τους ισχυρούς κατασκευαστικούς ομίλους ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Intrakat – ΑΚΤΩΡ, ΑΒΑΞ, ΜΕΤΚΑ, ώστε να μη χαθεί άλλος χρόνος.
Πάντως, υπάρχουν και μικρότερου μεγέθους όμιλοι (π.χ. ΕΚΤΕΡ, Δομική Κρήτης κ.α.) που φέρονται να επιθυμούν «μέρος της πίτας», ήτοι να αναλάβουν έργα αποκατάστασης σε πληγείσες περιοχές. Μένει όμως να φανεί κατά πόσο οι τεχνικές απαιτήσεις και οι νέοι όροι βιωσιμότητας – ανθεκτικότητας που βάζει η κυβέρνηση επιτρέπουν σε μικρότερα σχήματα να «μείνουν στο παιχνίδι», καθώς στο υπουργείο επιθυμούν να αποφύγουν τον κατακερματισμό των έργων, δίχως όμως να αποκλείουν κανέναν από αυτό. Πάντως, τα σημεία παρέμβασης είναι δεκάδες ή μάλλον εκατοντάδες σε κάθε γεωγραφική περιοχή, οπότε ή θα πρέπει ο κάθε μεγάλος εργοληπτικός όμιλος που θα αναλάβει μια ευρύτερη περιοχή να προχωρήσει σε διασπορά δυνάμεων (ανάπτυξη πολλών εργοταξίων) ή να δώσει υπεργολαβίες σε μικρότερα τεχνικά σχήματα.
Τα έργα
Τα οδικά έργα αποκατάστασης, συνολικού ύψους σχεδόν 900 εκατ. ευρώ, αφορούν σε πάνω από 1.000 θέσεις επέμβασης, στις περιφερειακές ενότητες Τρικάλων, Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Εύβοιας. Οι εργασίες θα γίνουν σε συνολικό μήκος 159 χιλιομέτρων του οδικού δικτύου και συμπεριλαμβάνουν 110 γέφυρες.
Με βάση την καταγραφή των ζημιών, οι πόροι θα διατεθούν ως εξής: 33% του ποσού στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας, 25% στην Περιφερειακή ενότητα Τρικάλων, 21% στην Περιφερειακή ενότητα Καρδίτσας, 9,5% στην Περιφερειακή ενότητα Λάρισας, 9,5% στην Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας και 2% στην Περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας. Αντικείμενο, η αποκατάσταση ζημιών σε δρόμους και γέφυρες.
Υπενθυμίζεται ότι εκδόθηκε, στις 17 Ιουνίου, η Υπουργική Απόφαση για τον προσδιορισμό και την εξειδίκευση του φυσικού αντικειμένου των έργων αποκατάστασης του οδικού δικτύου, ενώ βρίσκεται υπό ολοκλήρωση η σύνταξη των τευχών κατεπείγουσας ανάθεσης. Ειδικότερα, τα 4 τμήματα για την αποκατάσταση ζημιών ελέω «Daniel» και «Elias» είναι:
- Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων «Daniel») και «Elias» Δήμων: Ζαγοράς – Μουρεσίου, Νοτίου Πηλίου, Βόλου και Ρήγα Φεραίου, με προϋπολογισμό: 278.200.000.
- Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων «Daniel») και «Elias» Δήμων: Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα, Μετεώρων και Πύλης, με προϋπολογισμό: 267.500.000 ευρώ.
- Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων «Daniel» και «Elias» Δήμων: Τεμπών, Τυρνάβου, Ελασσόνας, Αγιάς, Λαρισαίων, Φαρκαδόνας, Κιλελέρ, Παλαμά, Μουζακίου, Τρικκαίων και Καρδίτσας, με προϋπολογισμό: 184.000.000 ευρώ.
- Κατεπείγοντα έργα αποκατάστασης βλαβών των υποδομών συνεπεία των έντονων καιρικών φαινομένων «Daniel») και «Elias» Δήμων: Ιστιαίας-Αιδηψού, Μαντουδίου Λίμνης-Αγίας Άννας, Δομοκού, Λαμίας, Αλμυρού, Φαρσάλων και Σοφάδων, με προϋπολογισμό: 170.000.000 ευρώ.
Τα σιδηροδρομικά
Τα έργα που θα δημοπρατηθούν είναι τα εξής:
- Αποκατάσταση της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθηνών – Θεσσαλονίκης, από την έξοδο του Σ.Σ. Δομοκού (Χ.Θ. 288+600) έως την είσοδο του Σ.Σ. Κραννώνα (Χ.Θ. 328+840) μετά τις θεομηνίες «Daniel» και «Elias» με Προϋπολογισμό 173.600.000€ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Παλαιοφαρσάλου – Καλαμπάκας, σε εντοπισμένα τμήματα της γραμμής, μετά τις θεομηνίες «Daniel» και «Elias» με Προϋπολογισμό 57.660.000€ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Λάρισας – Βόλου μετά τις θεομηνίες «Daniel» και «Elias», με Προϋπολογισμό 181.660.000€ (με ΦΠΑ).
- Εργασίες αποκατάστασης της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου – Μηλεών από τον Σ.Σ. Άνω Λεχωνίων (Χ.Θ. 12+500) έως τον Σ.Σ. Μηλεών (Χ.Θ. 28+200) μετά τις θεομηνίες «Daniel» και «Elias», με Προϋπολογισμό 1.860.000,00€ (με ΦΠΑ).
- Αποκατάσταση των συστημάτων Σηματοδότησης, ETCS L1, Τηλεδιοίκησης και Ηλεκτροκίνησης στο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής από το ΣΣ Παλαιοφάρσαλο (Χ.Θ 296+245) έως ΣΣ Κράννων (ΧΘ 336+330) που καταστράφηκε από την κακοκαιρία «Daniel», με Προϋπολογισμό 37.200.000,00€ (με ΦΠΑ).
Υπενθυμίζεται ότι προ ολίγων μηνών υπεγράφησαν συμβάσεις για την αποκατάσταση των ζημιών που προκλήθηκαν σε 33 σχολικές μονάδες στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα από τις κακοκαιρίες του περασμένου Σεπτεμβρίου, ύψους 30,5 εκατ. ευρώ. Η αποκατάσταση των ζημιών γίνεται με χρηματοδότηση της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους ή αρχές του 2025.
