Στα επίπεδα των 7 δισ. ευρώ υπολογίζεται το κόστος των ΑΠΕ συνολικής ισχύος 9 GW που πρόκειται να εγκατασταθούν στην Αίγυπτο, ώστε η «πράσινη» ενέργεια να μεταφέρεται μέσω της διασύνδεσης Greece-Egypt Interconnector (GREGY) στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Μάλιστα, ο project promoter του έργου, η εταιρεία ELICA του Ομίλου Κοπελούζου, βρίσκεται στο τελικό στάδιο της χωροθέτησης των έργων στην αραβική χώρα.
Ο σχεδιασμός προβλέπει πως τουλάχιστον το 50% του χαρτοφυλακίου θα είναι έτοιμο όταν θα ολοκληρωθεί η διασύνδεση – κάτι που τοποθετείται το 2031. Μετά τη χωροθέτηση των έργων, θα δημιουργηθεί μία εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) για την ανάπτυξή τους. Στόχος είναι να εισέλθουν στο SPV και άλλες ενεργειακές εταιρείες, ώστε να σχηματιστεί ένα κονσόρτσιουμ το οποίο θα αναλάβει την πραγματοποίηση της επένδυσης.
Η «πράσινη» ενέργεια που θα παράγεται θα μεταφέρεται μέσω του καλωδίου -προϋπολογισμού 3,569 δισ. ευρώ- καλύπτοντας μεταξύ άλλων τις ανάγκες βιομηχανιών τόσο στη χώρα μας όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Για αυτό τον σκοπό, ήδη έχουν ξεκινήσει συζητήσεις με Ευρωπαίους ενεργοβόρους καταναλωτές, για τη σύναψη «πράσινων» PPAs.
Χαρακτηριστικά τεράστιας μπαταρίας
Στόχος είναι η «πράσινη» ενέργεια να έχει τέτοιο προφίλ ώστε να προσομοιάζει με τη λειτουργία μίας τεράστιας μπαταρίας και, με αυτό τον τρόπο, να είναι περίπου ισοκατανεμημένη σε όλο το 24ωρο. Μελέτες που έχει πραγματοποιήσει η ELICA έχουν δείξει πως, για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει το χαρτοφυλάκιο να αποτελείται κατά 75% από αιολικά και κατά 25% από φωτοβολταϊκά.
Οι περιοχές που «σκανάρονται» προς χωροθέτηση διαθέτουν υψηλό δυναμικό, ενώ καθώς οι εκτάσεις στην Αίγυπτο είναι επίπεδες, οι ταχύτητες των ανέμων χαρακτηρίζονται από σταθερότητα. Η ευνοϊκή γεωμορφολογία για την κατασκευή των έργων, όπως και το χαμηλό εργατικό κόστος, εγγυώνται ότι η «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια θα έχει μικρό κόστος παραγωγής – και επομένως και χαμηλή τιμή.
Την ίδια στιγμή, η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει δεσμευθεί πως οι «πράσινες» επενδύσεις στη χώρα θα αδειοδοτούνται σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ακόμη και σε 72 ώρες. Επομένως, η κατασκευή των έργων αναμένεται να «τρέξει» με γρήγορους ρυθμούς.
«Κλειδώνουν» οι πρώτες μελέτες
Υπενθυμίζεται ότι οι δύο κυβερνήσεις έχουν ανάψει το πράσινο φως ώστε οι Διαχειριστές Ελλάδας και Αιγύπτου (ΑΔΜΗΕ και EETC αντίστοιχα) να εισέλθουν στον φορέα υλοποίησης της διασύνδεσης. Ο προϋπολογισμός του καλωδίου ανέρχεται σε 3,569 δισ. ευρώ, περιλαμβάνοντας μια σύνδεση HVDC, δυναμικότητας 3.000 MW, και μήκους 950 περίπου χλμ.
Σε τελική φάση βρίσκεται η επιλογή αναδόχων για τις δύο προκαταρκτικές μελέτες, από τις εταιρείες που προκρίθηκαν στη δεύτερη φάση των αντίστοιχων προκηρύξεων της ELICA. Η πρώτη μελέτη λέγεται «μελέτη γραφείου» και βασίζεται σε διεθνή βάση δεδομένων για να ελέγξει την προτεινόμενη όδευση. Η δεύτερη είναι μελέτη και κόστους-οφέλους. Οι ανάδοχοι θα καθοριστούν το αργότερο στις αρχές του 2025.
Μιλώντας χθες στο 28ο Εθνικό Συνέδριο «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2024» του ΙΕΝΕ, ο Γιάννης Καρύδας, Διευθύνων Σύμβουλος Renewables and Energy Storage Copelouzos Group, σημείωσε πως από την «πράσινη» ενέργεια που θα εισάγεται στην Ελλάδα μέσω της διασύνδεσης, περίπου το 1/3 θα αξιοποιείται στο εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα. Οι υπόλοιπες εισαγωγές θα αξιοποιούνται για την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου, καθώς και για εξαγωγές στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Διασύνδεση Ελλάδας – Γερμανίας
Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, ο Αντιπρόεδρος της Grant Thornton Νικόλαος Φρυδάς, υπογράμμισε πως στα μέσα Δεκεμβρίου θα είναι έτοιμα τα τελικά αποτελέσματα της προκαταρκτικής μελέτης σκοπιμότητας (pre-feasibility study) για τη διασύνδεση Ελλάδας – Γερμανίας (Green Aegean Interconnector) που έχει αναθέσει ο ΑΔΜΗΕ στην Grant Thorton. Υπενθυμίζεται ότι το καλώδιο θα ξεκινά από την Ήπειρο και θα διασχίζει υποθαλάσσια την Αδριατική, ώστε να προσαιγιαλωθεί στα παράλια της Σλοβενίας.
Από εκεί θα ξεκινά το χερσαίο τελικό τμήμα του, το οποίο θα διατρέχει την Αυστρία, για να καταλήξει στη Νότια Γερμανία. Σύμφωνα με τον κ. Φρυδά, η μεταφορική δυναμικότητα του καλωδίου θα είναι μίνιμουμ 3 GW και ο προϋπολογισμός του κατ’ ελάχιστον στα 8 δισεκατομμύρια ευρώ. Ωστόσο, είναι πιθανό να αυξηθεί στα 12 δισεκατομμύρια αν επιλεγεί ακριβότερος εξοπλισμός ώστε να διασφαλιστεί μεγαλύτερη αξιοπιστία και ασφάλεια της διασύνδεσης.
Με βάση ορισμένα από τα σενάρια που έχουν υιοθετηθεί για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, προκύπτει πως το έργο είναι οικονομικά βιώσιμο, προσφέροντας όφελος στους καταναλωτές των δύο χωρών.
