Μια πιο σαφή εικόνα για τα δημοσιονομικά και μακροοικονομικά δεδομένα της επόμενης χρονιάς όπως ο ρυθμός ανάπτυξης, ο πληθωρισμός και βέβαια τα νέα μέτρα για το 2025 θα έχουμε μέχρι το τέλος του μήνα. Και αυτό διότι στο επόμενο δεκαπενθήμερο θα έχουμε τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τις κατευθύνσεις του ευρωπαϊκού εξαμήνου, αλλά και την κατάθεση του σχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2025 στη Βουλή.
Στις 26 Νοεμβρίου αναμένονται οι πρώτες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά και Διαρθρωτικά Πλάνα των χωρών - μελών της ΕΕ που προβλέπουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες. Στο πρώτο πακέτο των ανακοινώσεων αναμένεται να περιλαμβάνεται και το ελληνικό Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο που ήταν από τα πρώτα που κατατέθηκαν σε μια περίοδο υψηλής αβεβαιότητας. Ακόμη αναμένονται οι εκθέσεις μεταπρογραμματικής εποπτείας που θα δώσουν κατευθύνσεις για την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τα ανοιχτά ζητήματα που απασχολούν τους Θεσμούς.
Νωρίτερα, πιθανότατα την ερχόμενη Παρασκευή, αν και ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα, η Επιτροπή αναμένεται να δημοσιοποιήσει τις φθινοπωρινές της προβλέψεις. Εκεί θα φανεί το αν υπάρχουν διαφορές με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό βάσει των οποίων έχουν καταρτιστεί τόσο το Προσχέδιο του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2025, όσο και το Μεσοπρόθεσμο Διαρθρωτικό και Δημοσιονομικό Σχέδιο 2025-2025.
Οι προβλέψεις για ΑΕΠ - πληθωρισμό - επενδύσεις
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να ανέλθει σε 2,2% το 2024 και 2,3% το 2025 έναντι 0,8% και 1,4%, αντίστοιχα, που εκτιμάται για την Ευρωζώνη, με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 6,7% το 2024 και 8,4% το 2025 και το ποσοστό ανεργίας να μειωθεί από 10,3% το 2024 σε 9,7% το 2025. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε ονομαστικούς όρους το 2025 αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 10 δισ. ευρώ και ο λόγος του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης προς το ΑΕΠ να μειωθεί κατά 4,6 ποσοστιαίες μονάδες. Ο πληθωρισμός εκτιμάται σε 2,7% το 2024 και αναμένεται να αποκλιμακωθεί στο 2,1% το 2025.
Μέσα στο τελευταίο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, τουλάχιστον 40 ημέρες πριν αρχίσει το νέο οικονομικό έτος όπως ορίζει το Σύνταγμα, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή ο Κρατικός Προϋπολογισμός του 2025. Μένει να φανεί το αν μετά από τις συζητήσεις του προσχεδίου στις επιτροπές της Βουλής και τις συστάσεις της ΕΕ, το αν θα υπάρξουν διαφορές σε σχέση με τα όσα έχουν ήδη ανακοινωθεί. Πάντως, με δεδομένο πως το προσχέδιο βασίστηκε στις δεσμεύσεις του νέου Συμφώνου Σταθερότητας οι όποιες διαφοροποιήσεις που μπορεί να υπάρξουν δεν αναμένεται να είναι σημαντικές.
Υπενθυμίζεται πως στο προσχέδιο του προϋπολογισμού περιλαμβάνεται το σύνολο των σύνολο των παρεμβάσεων που έχουν ανακοινωθεί, συμπεριλαμβανομένων όσων παρουσιάστηκαν στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με συνολικό ύψος 1,1 δισ. ευρώ. Ακόμη, οι επενδυτικές δαπάνες αναμένεται να διαμορφωθούν στα 14,3 δισ. ευρώ το 2025, χωρίς τους πόρους του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης. Προβλέπεται αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών κατά 3,6% το 2025 σε σχέση με το 2024, ενώ ο σχετικός στόχος ανέρχεται σε αύξηση δαπανών έως 3,7%.
Οι συστάσεις της ΕΕ για τις μεταρρυθμίσεις
Το «φθινοπωρινό πακέτο» της Κομισιόν περιλαμβάνει και τις γνώμες για τα προσχέδια των κρατικών προϋπολογισμών των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά και τις εκθέσεις μεταπρογραμματικής εποπτείας των χωρών που ήταν στο παρελθόν σε προγράμματα οικονομικής βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης βέβαια και της Ελλάδας.
Έχοντας δεσμευθεί σε μια σταθερή πορεία μείωσης του δημοσίου χρέους και διατήρησης σταθερών πρωτογενών πλεονασμάτων (2,4% το 2024 και 2,5% το 2025) η χώρα μας δεν αναμένεται να απασχολήσει του Ευρωπαϊκούς Θεσμούς σε αυτό το μέτωπο, σε μια περίοδο άλλες χώρες της ΕΕ μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Ιταλία βρίσκονται ένα βήμα πριν από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις.
Αναμένονται βέβαια συστάσεις σε πολλά σημεία και κυρίως στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων ειδικά στα μέτρα για την μείωση της γραφειοκρατίας και την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης, τη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και κυρίως των νοσοκομείων που αποτελεί διαχρονικό «αγκάθι» αλλά και την αντιμετώπιση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών που παρά την αύξηση των εξαγωγών, παραμένει υψηλό.
Στον απόηχο του φθινοπωρινού πακέτου της Κομισιόν αναμένονται τις επόμενες εβδομάδες και δύο σημαντικές τελικές εγκρίσεις. Η πρώτη έχει να κάνει με την επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής» κατά 1 δισ. ευρώ, και η δεύτερη με τη σταδιακή αποδέσμευση (κατά το 1/3 φέτος) του μαξιλαριού διαθεσίμων των 15,7 δισ. ευρώ του ελληνικού Δημοσίου για την πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του πρώτου μνημονίου.
