«Καμπανάκι» για σημαντικές αυξήσεις τιμών στον καφέ στο ράφι του σούπερ μάρκετ κρούουν παράγοντες της αγοράς, καθώς συνεχίζεται το ράλι τιμών στα διεθνή χρηματιστήρια εμπορευμάτων.
«Η εικόνα του κλάδου είναι δραματική. Ήμασταν σε στάση αναμονής και περιμέναμε χαλάρωση των διεθνών τιμών, αλλά αντ’ αυτού είδαμε νέα εκτόξευσή τους τον τελευταίο μήνα», δηλώνει στο insider.gr ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Τάσος Γιάγκογλου.
Σε πολυετή υψηλά οι διεθνείς τιμές
Όπως δε αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Ένωσης, οι τιμές του καφέ διαπραγματεύονται στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 13 ετών αγγίζοντας τα 287,50 σεντς του δολαρίου ανά λίβρα για την ποικιλία arabica στο κλείσιμο του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης την περασμένη Δευτέρα, ενώ σε υψηλό επίπεδο 16 ετών κινούνται επίσης και οι τιμές για την ποικιλία robusta.
Πρόκειται για συνθήκες που επηρεάζουν δραματικά το κόστος για τις βιομηχανικές και εμπορικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εισαγωγή, επεξεργασία και διάθεση καφέ, που παρά τον έντονο ανταγωνισμό που χαρακτηρίζει τον κλάδο, θα έχουν επίπτωση και στην ελληνική αγορά. Τα αυξημένα κοστολόγια δεν είναι πλέον εφικτό να απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις του κλάδου.
Έρχονται ανατιμήσεις στο ράφι
«Τα αποθέματα των επιχειρήσεων εξαντλούνται. Τα νέα συμβόλαια κλείνονται σε υψηλότερες τιμές. Αν η κατάσταση συνεχιστεί, θα γίνει πολύ δύσκολο για τον καταναλωτή να προμηθευτεί την αγαπημένη του καθημερινή συνήθεια. Ο καφές είναι το πιο φθηνό ρόφημα…», σημειώνει με νόημα ο κ. Γιάγκογλου, προειδοποιώντας πως «αν το ανοδικό ράλι στα διεθνή χρηματιστήρια συνεχιστεί και τον Δεκέμβριο, τότε θα υπάρξουν ανατιμήσεις ανάλογα με το επίπεδο τιμών που θα αναγκαστεί να αγοράσει μία επιχείρηση από τώρα και στο εξής - με αποτέλεσμα να υπάρξουν ανατιμήσεις και στο ράφι των σούπερ μάρκετ. Οι ανατιμήσεις θα είναι αναπόφευκτες στο ράφι του σούπερ μάρκετ από τον Ιανουάριο του 2025».
Μάλιστα, δεν αποκλείεται οι ανατιμήσεις να ξεπεράσουν και το 15% στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων, ενώ η κατάσταση θα είναι ακόμη πιο δύσκολη στον κλάδο της εστίασης, όπου υπάρχουν επιπλέον λειτουργικά κόστη. Να σημειωθεί δε εδώ ότι η τελευταία ανατίμηση στον κλάδο του καφέ στο οργανωμένο λιανεμπόριο καταγράφηκε το 2022.
Δύσκολη η κατάσταση και στην καφεστίαση
Όπως δήλωνε δε στις αρχές του μήνα στους δημοσιογράφους ο Διευθύνων Σύμβουλος της Coffee Island, Κωνσταντίνος Κωνσταντινόπουλος, «μετά το πέρας της πανδημίας ο κλάδος της καφεστίασης έχει υποστεί τρομακτικές αλλαγές, με την αύξηση της πρώτης ύλης να ξεπερνά το 60%. Είμαστε ένας κλάδος που βάλλεται από παντού και δυστυχώς απευθυνόμαστε σε ένα κοινό που επίσης βάλλεται από παντού». «Στόχος μας είναι οι όσο το δυνατόν μικρότερες ανατιμήσεις», τόνιζε, παραδεχόμενος πως ο κλάδος της καφεστίασης διέρχεται μεγάλες δυσκολίες.
Καθοριστική η επίδραση της κλιματικής κρίσης
Ιστορικά η τιμή της ποικιλίας καφέ arabica έχει φτάσει δύο ακόμα φορές σε αντίστοιχο σημείο, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η αγορά έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τρεις συνεχόμενες χρονιές όπου παρουσιάζεται ελλειμματικό ισοζύγιο παραγωγής και ζήτησης, με καθοριστική την επίδραση της κλιματικής κρίσης στις μεγαλύτερες παραγωγικές χώρες καφέ του πλανήτη όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ.
Συνθήκες όπως ο παγετός και η παρατεταμένη ξηρασία επιδρούν καθοριστικά στην παγκόσμια παραγωγή μειώνοντας την παραγόμενη ποσότητα διαμορφώνοντας αυξητικές τάσεις στις τιμές. Οι απρόβλεπτες κλιματικές συνθήκες φαίνεται ότι τείνουν να αποτελέσουν τη νέα κανονικότητα για την καλλιέργεια του καφέ όπως και για το σύνολο του πρωτογενή τομέα.
Σημαντική όμως είναι και η επίδραση του ευρωπαϊκού οδικού χάρτη EUDR, που προκαλεί περαιτέρω πίεση στις τιμές, δεδομένου ότι για να εισαγάγει μία επιχείρηση ποσότητες καφέ, θα πρέπει να αποδείξει ότι οι φυτείες από τις οποίες προέρχεται η πρώτη ύλη, δεν έχουν συμβάλλει στην αποψίλωση δασών προσκομίζοντας τα ανάλογα πιστοποιητικά, η έκδοση των οποίων επιβαρύνουν επιπλέον το κόστος της πρώτης ύλης. Ως αποψίλωση (deforestation) ορίζεται η μετατροπή του δάσους σε γεωργική έκταση, μετά από φυσικές καταστροφές που έχουν προκληθεί.
«Να καταργηθεί ο ΕΦΚ για να αποφευχθούν οι ανατιμήσεις»
Σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Καφέ, για να αποφευχθούν σημαντικές ανατιμήσεις στην τιμή του καταναλωτή, καθίσταται επιτακτική πλέον η ανάγκη κατάργησης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ.
Η κατάργηση του ΕΦΚ αποτελεί πάγιο αίτημα της Ένωσης, αλλά και αφορμή για τον ίδρυσή της. Η Ελληνική Ένωση Καφέ ιδρύθηκε από μία ομάδα επιχειρηματιών και ανθρώπων του καφέ το 2018 με αφορμή την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στον καφέ το 2017. Όπως δε αποκάλυψε πριν από μερικούς μήνες ο κ. Γιάγκογλου, από το 2017 έως και το 2023 έχει εισρεύσει στα κρατικά ταμεία ποσό ύψους 1 δισ. ευρώ από τον ΕΦΚ.
Εάν δε αποφασιζόταν η κατάργηση του Ειδικού Φόρου, σύμφωνα με τον κ. Γιάγκογλου, αυτό θα σήμαινε την ίδια στιγμή μείωση της τιμής στο ράφι κατά τουλάχιστον 10%. Να σημειωθεί εδώ ότι οι επιχειρήσεις του κλάδου προπληρώνουν τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης.
Όπως δε δηλώνει στο insider.gr ο κ. Γιάγκογλου, το προσεχές διάστημα η Ένωση θα επιδιώξει νέο γύρο επαφών με τα αρμόδια υπουργεία, ώστε να θέσει εκ νέου επί τάπητος το αίτημα για κατάργηση του ΕΦΚ στον καφέ.
