Συνέχεια στο φετινό ισχυρό ράλι του δολαρίου και το 2025 περιμένουν οι κορυφαίες επενδυτικές τράπεζες της Wall Street, χωρίς να αποκλείουν και επιστροφή του στο επίπεδο της απόλυτης ισοτιμίας του έναντι του ευρώ. Το δολάριο έχει ενισχυθεί 6,2% από τις αρχές Οκτωβρίου, στο καλύτερο τρίμηνο από το 2022, καθώς οι αγορές είχαν αρχίσει να ποντάρουν από τότε σε νίκη του Ντόναλντ Τραμπ.
Περισσότερες από το ήμισυ των κορυφαίων τραπεζών της Wall Street που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα των FT, συμπεριλαμβανομένων των Goldman Sachs και Morgan Stanley, προβλέπουν ότι το δολάριο θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το επόμενο έτος. Η Deutsche Bank αναμένει ότι θα φθάσει στο επίπεδο της απόλυτης ισοτιμίας έναντι του ευρώ το 2025, αφού ήδη ενισχύθηκε από το 1,11 στις αρχές Οκτωβρίου στο 1,05.
Η ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ για την ανάπτυξη και οι προτεινόμενες φορολογικές μειώσεις, σε συνδυασμό με την επιβολή δασμών στις εισαγωγές από Μεξικό, Καναδά και Κίνα, όπως δήλωσε πρόσφατα ο Τραμπ, αναμένεται να πυροδοτήσουν πληθωρισμό. Αυτό θα ανάγκαζε την Fed να διατηρήσει τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κάτι το οποίο θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερο ξένο κεφάλαιο σε ενεργητικό σε δολάρια.
Την ίδια στιγμή, οι εσωτερικές πολιτικές Τραμπ αναμένεται να είναι δημοσιονομικά επεκτατικές. Οι αμερικανικές αγορές, ειδικά οι μετοχές μικρής κεφαλαιοποίησης και η τεχνολογία αναμένεται να υπεραποδώσουν την ώρα που η Ευρώπη θα δυσκολευθεί να ξεπεράσει τις προκλήσεις της. Η Κίνα θα εστιάσει στη δική της μετάβαση σε μία οικονομία που θα στηρίζεται στην εσωτερική κατανάλωση, υπό τη στήριξη μαζικών δημοσιονομικών μέτρων.
Μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό, ο βασικός κίνδυνος για τις αγορές θα είναι μία αναζωπύρωση του πληθωρισμού. Και το δολάριο θα είναι ο βασικός παράγοντας που θα διαμορφώσει τις τάσεις καθώς η δυναμική του θα πολλαπλασιάσει όλες αυτές τις παγκόσμιες αποκλίσεις, όπως χαρακτηριστικά γράφουν αναλυτές της Αntora Research.
Υπό αυτή την έννοια, η ιδέα ενός ασθενέστερου δολαρίου υπό μία νέα κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται τώρα ουτοπική, δήλωσε στους FT η Σόναλ Ντισάι, επικεφαλής επενδύσεων της Franklin Templeton Fixed Income. Πολύ περισσότερο, ένα ισχυρό δολάριο έρχεται σε αντίθεση με το δόγμα να καταστήσει ξανά την Αμερική Μεγάλη, ενισχύοντας περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα της αμερικανικής οικονομίας.
Ο Έρικ Γουίνογκραντ, επικεφαλής οικονομολόγος της AllianceBernstein, δήλωσε επίσης στη βρετανική εφημερίδα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ ενδιαφέρεται κυρίως για τη σημασία της κυριαρχίας του δολαρίου και οργίζεται όταν άλλες χώρες εξετάζουν την προοπτική να κάνουν συναλλαγές με άλλα νομίσματα πέραν του δολαρίου, όπως οι χώρες ΒRICS.
Τις τελευταίες εβδομάδες, το ράλι του δολαρίου έχει παρουσιάσει κάποια σημάδια στασιμότητας, με το δείκτη δολαρίου να διαμορφώνεται στις 106,8 μονάδες, χαμηλότερα από τις 108 που άγγιξε στα τέλη Νοεμβρίου. Ελάχιστοι ωστόσο είναι αυτοί που το βλέπουν ως ένδειξη ότι το ράλι έχει φθάσει στο τέλος του ή ότι η ρητορική του Ρεπουμπλικάνου προέδρου θα οδηγήσει το δολάριο σε χαμηλότερα επίπεδα.
Στο τέλος της ημέρας, τα θεμελιώδη θα κερδίσουν, όπως επισημαίνουν διαχειριστές κεφαλαίου.
Μία διαφορετική προοπτική
Το δολάριο πρόκειται να ξεκινήσει το 2025 σε σταθερές βάσεις προτού αντιμετωπίσει κινδύνους, όπως το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα το επόμενο έτος, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Bloomberg Markets Live Pulse.
Προχωρώντας στο επόμενο έτος, 89 συμμετέχοντες στην έρευνα διχάστηκαν σχετικά με τους διάφορους κινδύνους που θα μπορούσαν να βλάψουν περισσότερο το δολάριο. Οι ανησυχίες για το έλλειμμα εκπροσώπησαν το μεγαλύτερο ποσοστό, της τάξης του 38%. Ένα άλλο 32% βλέπει μία ασθενέστερη ανάπτυξη των ΗΠΑ, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας να επιβαρύνει το δολάριο το επόμενο έτος, εάν ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος θα αναλάβει τα καθήκοντά του τον Ιανουάριο, επιβάλει τους δασμούς που υποσχέθηκε στην προεκλογική εκστρατεία.
Ενώ αυτές οι πολιτικές μπορεί να δημιουργήσουν συνθήκες όπου το δολάριο θα ανέβει βραχυπρόθεσμα, το μακροπρόθεσμο πλήγμα στην οικονομία θα περιόριζε τελικά την ελκυστικότητα του νομίσματος.
Αυτό συνέβη στην πρώτη θητεία του Τραμπ. Το δολάριο εκτινάχθηκε σχεδόν 5% μεταξύ της εκλογικής του νίκης το 2016 και της ορκωμοσίας του τον επόμενο Ιανουάριο, καθώς οι ομολογιακές αποδόσεις αυξήθηκαν. Ωστόσο, άρχισε να υποχωρεί απότομα το 2017, καθώς η οικονομία των ΗΠΑ έχασε τη δυναμική της ενώ η ανάπτυξη επιταχύνθηκε στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η μεγάλη αβεβαιότητα γύρω από τις μελλοντικές οικονομικές πολιτικές του Τραμπ θολώνει το τοπίο για κάθε μακροπρόθεσμη πρόβλεψη. «Μας αρέσει το δολάριο εδώ που βρίσκεται, αλλά το βασικό σημείο για το πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η κίνησή του είναι ακόμα θολό», δήλωσε στο Bloomberg ο Πήτερ Βασάλο, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην BNP Asset Management.
Γιατί πέφτει το ευρώ
Από τότε που δημιουργήθηκε το ευρώ το 1999, το νόμισμα έχει διαπραγματευτεί σε ίση αξία με το δολάριο ελάχιστες φορές. Η τελευταία περίπτωση ήταν το 2022, αφότου η έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία πυροδότησε ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και προκάλεσε φόβους για ύφεση, βυθίζοντας το ευρώ στο επίπεδο της απόλυτης ισοτιμία του έναντι του δολαρίου, για πρώτη φορά μετά από δύο δεκαετίες. Τώρα, αναλυτές της αγοράς βλέπουν πιθανότητες να επαναληφθεί ξανά αυτό το σενάριο.
Είναι γεγονός πως η Ευρώπη είναι μια από τις πιο ευάλωτες περιοχές μπροστά στην απειλή του νεοεκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσει τους δασμούς στις εισαγωγές των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ είναι μεγάλος αγοραστής προϊόντων της ΕΕ, από αυτοκίνητα και χημικά εως πολυτελείς τσάντες, και οι αυξήσεις των δασμών θα επιβαρύνουν την ήδη αποδυναμωμένη οικονομία της Ευρώπης.
Η ανάπτυξη καθίσταται όλο και πιο αναιμική στη ζώνη του ευρώ και τα επιτόκια της ΕΚΤ είναι χαμηλότερα από ό,τι σε άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες. Χαμηλότερα επιτόκια σημαίνουν ότι οι διάφορες κατηγορίες ενεργητικού σε ευρώ κερδίζουν λιγότερους τόκους, μειώνοντας τη ζήτηση για το νόμισμα.
Επιπλέον, η πολιτική αναταραχή σε Γαλλία και Γερμανία - τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ – έχει αποθαρρύνει τους επενδυτές την ώρα που είναι πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις τους να διορθώσουν διαρθρωτικά προβλήματα που εμποδίζουν την ανάπτυξη.
Η αδυναμία του ευρώ σχετίζεται επίσης με την ισχύ του δολαρίου. Η ζήτηση για ενεργητικό σε αμερικανικό νόμισμα αυξάνεται λόγω των προσδοκιών ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ θα τονώσουν την οικονομική ανάπτυξη και τα εταιρικά κέρδη στις ΗΠΑ.
Πόσο πιθανή είναι η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου;
Στον απόηχο των αμερικανικών εκλογών, τουλάχιστον 10 τράπεζες αναμένουν ασθενέστερο ευρώ, με ορισμένες να προβλέπουν ακόμη και μια κίνηση κάτω από το επίπεδο της απόλυτης ισοτιμίας το 2025.
Υπάρχει ωστόσο μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με το μέγεθος και την ταχύτητα με την οποία θα μπορούσαν να εφαρμοστούν οι προτάσεις πολιτικής του Τραμπ. Και υπάρχει κάποια αισιοδοξία ότι θα αντιμετωπιστούν με μέτρα για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Από την άλλη, το επίπεδο της ισοτιμίας θεωρείται κομβικό για την ψυχολογία των επενδυτών και αναφανδόν θα μπορούσε να προκαλέσει μια περίοδο αστάθειας για το ευρώ, καθώς τα στοιχήματα δισεκατομμυρίων δικαιωμάτων προαίρεσης είναι πιθανό να συνδέονται με αυτό. Επίσης, παρότι ο κίνδυνος ότι μια χώρα θα μπορούσε να βγει από το ευρώ είναι πλέον απομακρυσμένη, η πτώση στην ισοτιμία θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους λαϊκιστές πολιτικούς που αντιτίθενται στο ενιαίο νόμισμα.
Πως θα επηρέαζε ένα ασθενέστερο ευρώ την ευρωπαϊκή οικονομία;
Οι διαμορφωτές πολιτικής συχνά καλωσορίζουν ένα ασθενέστερο νόμισμα ως μέσο τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης, επειδή καθιστά τις εξαγωγές πιο ανταγωνιστικές, αν και αυτός ο θετικός αντίκτυπος μπορεί να μειωθεί εάν οι ΗΠΑ επιβάλουν δασμούς σε αυτά τα αγαθά. Ένα ασθενέστερο ευρώ καθιστά επίσης ακριβότερη την εισαγωγή πρώτων υλών και θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τις πιέσεις στις τιμές. Αυτό θα αποδεικνυόταν «πονοκέφαλος» για την ΕΚΤ, η οποία ήλπιζε ότι ο πληθωρισμός μετά την πανδημία θα ήταν τελικά υπό έλεγχο.
Ήδη, το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Ίζαμπελ Σνάμπελ, προειδοποίησε ότι μια «ουσιώδης υποτίμηση» της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ θα είχε αντίκτυπο στον πληθωρισμό. Για τους καταναλωτές, ένα ασθενέστερο ευρώ καθιστά πιο δαπανηρή την αγορά εισαγόμενων αγαθών και τις διακοπές εκτός της Ευρωζώνης. Αντίθετα, ο τουριστικός τομέας μπορεί να επωφεληθεί από την εισροή επισκεπτών από τις ΗΠΑ.
Θα μπορούσε η ΕΚΤ να παρέμβει για να στηρίξει το ευρώ;
Η συναλλαγματική ισοτιμία δεν αποτελεί στόχο πολιτικής για την ΕΚΤ και δεν υπάρχει καθορισμένο επίπεδο ισχύος ή αδυναμίας του ευρώ στο οποίο θα αντιδρούσαν οι διαμορφωτές νομισματικής πολιτικής, μία θέση που επανέλαβε και η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ στην τελευταία συνεδρίαση.
Βεβαίως και λαμβάνουν υπόψη τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών όταν καθορίζουν τα επιτόκια, αλλά η άμεση παρέμβαση για τη στήριξη του ευρώ είναι εξαιρετικά σπάνια. Μέχρι στιγμής, η κεντρική τράπεζα έχει παρέμβει στις αγορές συναλλάγματος μόνο λίγες φορές: για να στηρίξει το ευρώ το 2000 και ως μέρος μιας συντονισμένης προσπάθειας της Ομάδας G7 με απώτερο στόχο να αποδυναμώσει το γιεν της Ιαπωνίας το 2011.
