Στον Αλιευτικό Τουρισμό επενδύει η Κομισιόν χρηματοδοτώντας προγράμματα που επιτρέπουν στους ψαράδες να διατηρήσουν τη δραστηριότητά τους και να αυξήσουν το εισόδημά τους «νεκρούς» μήνες, όπως είναι ο Ιούλιος και ο Αύγουστος. Μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία έχουν πλέον την δυνατότητα να θέσουν την αλιευτική δραστηριότητα σε ένα νέο, βιώσιμο πλαίσιο που συνδυάζει τη συμβατική αλιεία με τον τουρισμό.
Ο Αλιευτικός Τουρισμός μπορεί να περιγραφεί ως μη εμπορική αλιευτική δραστηριότητα που χρησιμοποιεί θαλάσσιους υδάτινους πόρους για αναψυχή, τουρισμό ή αθλητισμό. Γίνεται δημοφιλής σε όλη την Ευρώπη και είναι μια ευκαιρία για τους ψαράδες να προστατεύσουν το επάγγελμά τους και τους παραδοσιακούς τρόπους ζωής τους διαφοροποιώντας το εισόδημά τους. Με την ενασχόλησή τους με τον Αλιευτικό Τουρισμό, οι ψαράδες διατηρούν επίσης το εισόδημά τους σταθερό, ακόμη και τους μήνες που θεωρούνται «νεκροί» για τον κλάδο.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Η αλιευτική βιομηχανία της Ελλάδας απέκτησε μια σανίδα σωτηρίας το 2015 με την εισαγωγή των κανονισμών για τον Αλιευτικό Τουρισμό, οι οποίοι επιτρέπουν στους ψαράδες να παίρνουν τουρίστες με τα σκάφη τους, ενισχύοντας το εισόδημά τους και προσφέροντας μια εναλλακτική λύση στις προηγούμενες πρακτικές διάλυσης σκαφών, που μείωναν τον εθνικό αλιευτικό στόλο και επηρέαζαν την πλούσια θαλάσσια κληρονομιά της Ελλάδας.
Ωστόσο, ο Αλιευτικός Τουρισμός αντιμετωπίστηκε με σχετικό σκεπτικισμό κυρίως λόγω της έλλειψης εξοικείωσης με τη νέα αυτή δραστηριότητα. Τόσο οι ψαράδες, που δεν ήταν εξοικειωμένοι με αυτές τις πτυχές του τουρισμού, όσο και οι τουρίστες, που δεν γνώριζαν σχεδόν τίποτα για τον Αλιευτικό Τουρισμό, παρέμειναν διστακτικοί. Για να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα, 18 Ομάδες Τοπικής Δράσης για την Αλιεία (FLAGs) ένωσαν τις δυνάμεις τους για να μετατρέψουν τον Αλιευτικό Τουρισμού σε μια νέα, βιώσιμη εμπειρία με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ).
Οι ομάδες αυτές έχουν αναπτύξει ήδη έντονη δράση και έχουν εγκαινιάσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την προώθηση του Αλιευτικού Τουρισμού. Ξεκίνησαν χτίζοντας σχέσεις με τους ψαράδες μέσω επισκέψεων και συζητήσεων στα λιμάνια, διοργάνωσαν ενημερωτικές συνεδρίες και διεξήγαγαν έρευνες για να καταγράψουν τις γνώσεις, το ενδιαφέρον και τα εμπόδια των ψαράδων. Καθώς το ενδιαφέρον αυξανόταν, οργάνωσαν και υλοποίησαν εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με το νομικό πλαίσιο, τα οικονομικά και το μάρκετινγκ.
Για να υποστηρίξουν ακόμη περισσότερο τους αλιείς, οι ομάδες Αλιείας συντονίστηκαν με Ιταλούς ομολόγους τους, οργανώνοντας μια επίσκεψη μελέτης για να ενημερωθούν από τους ψαράδες της Σαρδηνίας για την εμπειρία τους από το νέο αυτό τομέα. Η επίσκεψη επέτρεψε σε ψαράδες και από τις δύο χώρες να συνδεθούν και να συζητήσουν θέματα που αφορούν στη λειτουργία μιας επιχείρησης Αλιευτικού Τουρισμού. Παράλληλα, η επίσκεψη αυτή επέτρεψε στους Έλληνες ψαράδες να έρθουν σε επαφή με τον Αλιευτικό Τουρισμό και να ανταλλάξουν με τους Ιταλούς ομολόγους τους σχετικά με τη διαδικασία διαφοροποίησης, πέρα απ’ όσα είχαν καλυφθεί στις εκπαιδεύσεις τους.
Δίνοντας νέα πνοή στη βιομηχανία
Η αυξημένη ευαισθητοποίηση για τον Αλιευτικό Τουρισμό έχει δώσει νέα πνοή στη βιομηχανία. Μέσω αυτού του έργου, περισσότεροι από 450 ψαράδες διερεύνησαν νέες ευκαιρίες ενώ περισσότεροι από 100 έλαβαν ειδική εκπαίδευση. Επιπλέον, από τον Σεπτέμβριο του 2023, 48 ψαράδες έδειξαν ενδιαφέρον για την απόκτηση αδειών για τον Αλιευτικό Τουρισμό, ενώ 157 αλιείς ασχολούνται επί του παρόντος με τον τομέα.
Η Λιλή Λυμπεροπούλου, Συντονίστρια FLAG, δήλωσε: «Μαζί, μπορούμε να κάνουμε την αλλαγή να συμβεί στις τοπικές μας κοινωνίες».
Οι ψαράδες μπορούν να ζήσουν σχεδόν αποκλειστικά από τον Αλιευτικό Τουρισμό τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, με ένα μόνο ταξίδι να αποφέρει περίπου 500 ευρώ την ημέρα.
Ο Αλιευτικός Τουρισμός μειώνει επίσης την πίεση στα τοπικά είδη ψαριών. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, ένας ψαράς αλώνει περίπου 0,5 χιλιόμετρα δίχτυ, σε σύγκριση με περίπου 5 χιλιόμετρα σε μια ημέρα επαγγελματικού ψαρέματος. Η δραστηριότητα παρέχει επίσης ευκαιρίες για τους νέους που εισέρχονται στον κλάδο διατηρώντας τις ζωτικές δεξιότητες, καθώς και τα παραδοσιακά σκάφη και την κληρονομιά που αντιπροσωπεύουν.
