Μια ακόμη χρονιά με σημαντικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών ήταν όπως φαίνεται το 2024 για την ελληνική οικονομία καθώς οι εισαγωγές αγαθών αυξάνονται και οι εξαγωγές μειώνονται, ενώ και πάλι οι τουριστικές εισπράξεις λειτουργούν ως «σανίδα σωτηρίας» με άνοδο 4,9% στο 11μήνο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος στο 11μήνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 510,9 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 11,5 δισ. ευρώ.
- Διαβάστε ακόμη - Τουρισμός: Στη χρυσή πεντάδα της Ευρώπης η Ελλάδα - 152,32 εκατ. διανυκτερεύσεις με άνοδο 3,5% το 2024
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών σημείωσε άνοδο, λόγω της μείωσης των εξαγωγών και της ταυτόχρονης αύξησης των εισαγωγών.
Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 3,6% (‑3,3% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 1,5% (3,0% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν οριακή άνοδο (0,1%), ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 4,2% (-2,3% και 4,2% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών μειώθηκε. Σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 9,7% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 4,9%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων σημείωσε άνοδο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την υποχώρηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων υπερδιπλασιάστηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Μείωση του ελλείμματος το Νοέμβριο
Το Νοέμβριο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 31,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 και διαμορφώθηκε σε 3,2 δισ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διευρύνθηκε, καθώς καταγράφηκε μείωση των εξαγωγών και παράλληλη αύξηση των εισαγωγών.
Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών υποχώρησαν κατά 5,8% (-2,0% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,3% (3,8% σε σταθερές τιμές). Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα κατέγραψαν άνοδο κατά 2,5% (3,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 3,5% (3,2% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε, λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, ενώ το ισοζύγιο μεταφορών επιδεινώθηκε. Σε σχέση με το Νοέμβριο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 23,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 44,7%. Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων βελτιώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας κυρίως τη μείωση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, καθώς και την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε μικρή άνοδο έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2023, ως αποτέλεσμα της αύξησης των καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, και διαμορφώθηκε σε 3,1 δισ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων διευρύνθηκε κατά 2,4 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 11,6 δισ. ευρώ.
Στα 4,8 δισ. οι άμεσες ξένες επενδύσεις
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές ροές ύψους 1,5 δισ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν καθαρές ροές ύψους 4,8 δισ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην άνοδο κατά 4,4 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού και, σε μικρότερο βαθμό, στην αύξηση κατά 1,6 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές επιχειρήσεων μη κατοίκων. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά πρωτίστως την άνοδο κατά 8,9 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και, σε μικρότερο βαθμό, την αύξηση κατά 2,0 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση κατά 7,1 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,8 δισ. ευρώ) και από την αύξηση κατά 2,0 δισ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους. Η μείωση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με την υποχώρηση κατά 2,5 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη μείωση κατά 2,1 δισ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 3,8 δισ. ευρώ).
Το Νοέμβριο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές αποεπενδύσεις ύψους 97,1 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές ροές ύψους 1,6 δισ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 1,0 δισ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού και, σε μικρότερο βαθμό, την αύξηση κατά 355,6 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές επιχειρήσεων μη κατοίκων. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στην πτώση κατά 379 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων, η οποία αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από την άνοδο κατά 204,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της στατιστικής προσαρμογής για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 671,0 εκατ. ευρώ) και της ανόδου κατά 405,2 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 91 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό.
Η αύξηση των υποχρεώσεών τους προέρχεται κυρίως από την άνοδο κατά 2,9 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εσωτερικό (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 671,0 εκατ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την πτώση κατά 227,3 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Νοεμβρίου του 2024, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 14,6 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,3 δισεκ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου του 2023.
