Νέα άνοδο σημείωσαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων τον Ιανουάριο του 2025, συνεχίζοντας το… σκωτσέζικο ντους της προηγούμενης χρονιάς. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, τον πρώτο μήνα του έτους τα ληξιπρόθεσμα χρέη άγγιξαν το ποσό των 1.318 εκατ. ευρώ, σηματοδοτώντας την αναστροφή της πτωτικής τάσης που είχε καταγραφεί κατά τους τελευταίους μήνες του 2024, που είχαν περιοριστεί κάτω από τα 1.200 εκατ. ευρώ.
Τον Δεκέμβριο του 2024, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων είχαν μειωθεί κατά 155 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας πτώση 12% σε σύγκριση με το 2023. Συγκεκριμένα, το ύψος των χρεών ανήλθε στα 1.164 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση σε σχέση τόσο με τον Νοέμβριο (1.289 εκατ. ευρώ) όσο και με τον αντίστοιχο μήνα του 2023 (1.319 εκατ. ευρώ).
Υπενθυμίζεται ότι τα ποσά αυτά είναι μικτά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate (νομοθετημένη έκπτωση) και clawback (επιστροφή της υπέρβασης του προκαθορισμένου προϋπολογισμού για φάρμακα από τη φαρμακοβιομηχανία στο κράτος), που δεν έχει ακόμα συμψηφιστεί. H ανθεκτικότητα των ληξιπρόθεσμων χρεών των νοσηλευτικών ιδρυμάτων αποδίδεται στην καθυστέρηση που σημειώθηκε στον υπολογισμό και τον συμψηφισμό των υποχρεώσεων των προμηθευτών που σχετίζονται με rebate και clawback. Αν και είχε εκδοθεί το ποσό των επιστροφών για το 1ο εξάμηνο του 2023, οι υπολογισμοί για το 2ο εξάμηνο δεν είχαν ολοκληρωθεί μέχρι τις αρχές του 2025.
Αύξηση των χρεών προς τις φαρμακευτικές
Παρά την τάση αποκλιμάκωσης στο τέλος του 2024, οι συνολικές οφειλές των νοσοκομείων διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα. Κατά τη διάρκεια του έτους έφτασαν στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας δεκαετίας, με την κορύφωση να καταγράφεται τον Μάρτιο, όταν ανήλθαν στα 1.507 εκατ. ευρώ. Ο μέσος όρος των ληξιπρόθεσμων χρεών το 2024 διαμορφώθηκε στα 1.344 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5% σε σχέση με το 2023.
Σημαντική αύξηση καταγράφηκε και στις οφειλές του Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές εταιρείες κατά το προηγούμενο έτος, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) από τις εταιρείες μέλη του, οι οφειλές των δημόσιων νοσοκομείων και της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) ανήλθαν στα 637.4 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας άνοδο 23,8% (637.4 εκατ. ευρώ έναντι 514.7 εκατ. ευρώ το 2023).
Το ποσό αυτό, ωστόσο, δεν αντιπροσωπεύει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου - αν και περιλαμβάνει χρέη ήδη από το 2021- καθώς αφορά σε τιμολόγια που εκδόθηκαν έως 31.12.2024. Κατά συνέπεια, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές (>90 ημέρες) αποτελούν υποσύνολο του παραπάνω ποσού. Η συγκέντρωση των στοιχείων γίνεται σε εθελοντική βάση από τις εταιρείες και συνεπώς μπορεί να προκύπτει διαφορά με τα επίσημα στοιχεία των δημόσιων φορέων.
Τι αναμένεται το επόμενο διάστημα
Το υπουργείο Υγείας συνεχίζει τις προσπάθειες για αυστηρότερη εποπτεία των προμηθειών, προκειμένου να περιοριστεί η παραγωγή νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών. Η εξέλιξη της κατάστασης το προσεχές διάστημα θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα συμψηφισμού των υποχρεώσεων, την υλοποίηση των ελεγκτικών μέτρων και τη συνολική διαχείριση των νοσοκομειακών δαπανών. Αυτήν την στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η ενημέρωση των φαρμακευτικών εταιρειών για τις επιστροφές του 2023, οι οποίες σύμφωνα με τις πληροφορίες ανέρχονται για το έτος σε περίπου 500 εκατ. ευρώ, που θα συμψηφιστούν με τις οφειλές. Βάσει των εκτιμήσεων η ΕΚΑΠΥ θα υπολογίσει τα αντίστοιχα ποσά για το έτος 2024 εντός της άνοιξης, οδηγώντας σε επιπλέον αποφόρτιση των ληξιπρόθεσμων χρεών.
Καθοριστικό ρόλο στην οριστική μείωσή τους εκτιμάται ότι θα παίξει και η εφαρμογή του συστήματος DRG (Diagnosis Related Groups).Το 2025 σηματοδοτεί την πλήρη αποσύνδεση του προϋπολογισμού των νοσοκομείων από το υπουργείο Υγείας και τη μεταφορά του στον ΕΟΠΥΥ, για την αποζημίωση των νοσηλειών, χωρίς τη χρήση φυσικών αρχείων. Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο, αυτή η διαδικασία οδηγεί σε ταχύτερους ελέγχους, ενώ εκτιμάται ότι η έγκαιρη χρηματοδότηση θα δώσει τη δυνατότητα για εξάλειψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των ατιμολόγητων απαιτήσεων. Όπως τονίστηκε στο πλαίσιο του πρόσφατου Πανελλήνιου Συνεδρίου ΚΕΤΕΚΝΥ 2025., ήδη σε πολλά νοσοκομεία που εφαρμόζουν το σύστημα τα «ατιμολόγητα» έχουν μηδενιστεί.
Photo: Shutterstock
