Το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο κερδίζει περισσότερα χρήματα από ποτέ, ωστόσο η UEFA προειδοποιεί ότι οι σύλλογοι ακροβατούν σε ένα τεντωμένο σχοινί, με τα συνολικά έξοδα να κλιμακώνονται με ανησυχητικό ρυθμό. Αυτό αποκαλύπτει η τελευταία έκθεση UEFA Club Licensing Benchmarking Report για τη σεζόν 2023/24, μία ανάλυση των οικονομικών του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, που έγινε σε περισσότερους από 700 συλλόγους κορυφαίας κατηγορίας σε 55 εθνικές ομοσπονδίες-μέλη της UEFA.
«Ενώ οι περισσότεροι σύλλογοι φαίνεται να διαχειρίζονται υπεύθυνα τις αυξήσεις των μισθών των παικτών, άλλα κόστη αυξάνονται ραγδαία, ασκώντας μεγαλύτερη από ποτέ πίεση στα λειτουργικά περιθώρια», δήλωσε ο πρόεδρος της UEFA, Aleksander Ceferin. «Οι σύλλογοι πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση, καθώς υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει για να αποκατασταθεί η προ-πανδημίας κερδοφορία», τονίζει.
Οι μισθοί των παικτών παραμένουν η μεγαλύτερη δαπάνη, με τους ευρωπαϊκούς συλλόγους να πληρώνουν 18 δισεκατομμύρια ευρώ για μισθούς το 2023, μια ετήσια αύξηση κατά 6,8%. Μάλιστα ορισμένα πρωταθλήματα, όπως του Βέλγιο και της Τουρκίας, ξοδεύουν σχεδόν το 90% των εσόδων τους σε μισθούς, ενώ οι ελληνικοί σύλλογοι πιάνουν το ανησυχητικό 98%.
- Διαβάστε ακόμα - Πόσο δύσκολο και... ακριβό σπορ είναι να αγοράσεις μία ομάδα;
Τις καλύτερες επιδόσεις έχουν οι σύλλογοι σε Αυστρία, Γερμανία και Σκανδιναβία που κρατάνε τα πράγματα υπό έλεγχο, με αναλογίες μισθών προς έσοδα κάτω από 60%.
Η Παρί Σεν Ζερμέν είναι o σύλλογος με τη μεγαλύτερη μισθοδοσία, καθώς οι παίκτες της έλαβαν 658 εκατ. ευρώ. Ακολουθούν οι Μάντσεστερ Σίτι με 554 εκατ., Ρεάλ (505 εκατ.), Μπαρτσελόνα (476 εκατ.), Λίβερπουλ (449 εκατ.) και Μπάγερν (430 εκατ.). Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ βρίσκεται στην 7η θέση με 429 εκατ. ευρώ και την δεκάδα συμπληρώνουν οι Τσέλσι (395 εκατ.), Άρσεναλ (381 εκατ.) και Άστον Βίλα (381 εκατ.).
Έσοδα ρεκόρ 26,8 δισ. το 2023 - Ωστόσο το 55% των ομάδων ανέφερε απώλειες
Σύμφωνα με την UEFA τα έσοδα των συλλόγων των κορυφαίων κατηγοριών ήταν 17% υψηλότερα από τα επίπεδα προ πανδημίας ενώ 12 από τα 20 κορυφαία πρωταθλήματα παρουσίασαν αύξηση εσόδων άνω του 10% το 2023. Τα συνολικά έσοδα των ομάδων το 2023 έφτασαν τα 26,8 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 12% σε σχέση με το 2022. Την περίοδο 2009-2024 η αύξηση των εσόδων έφτασε το 142% και οι προβλέψεις αναφέρουν πως θα φτάσουν τα 29 δισ. ευρώ.
Παρά τα δύο «χαμένα χρόνια» ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι σύλλογοι των πρώτη κορυφαίας κατηγορίας της Ευρώπης έχουν αυξήσει τα έσοδα κατά μέσο όρο 1,1 δισ. ευρώ ετησίως τα τελευταία 15 χρόνια.
Η Ρεάλ Μαδρίτης κατέγραψε έσοδα 1,07 δισ. ευρώ τα οποία ήταν περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή ομάδα.
Σύμφωνα με την έκθεση, η κυριαρχία της Premier League στην ήπειρο είναι εμφανής, αφού οι βρετανικοί σύλλογοι κέρδισαν συνολικά 7,15 δισ. ευρώ το 2023, σχεδόν διπλάσια χρήματα από τα 3,65 δισ. ευρώ που συγκεντρώθηκαν από τις ομάδες της ισπανικής LaLiga.
Η Ρεάλ ήταν "πρωταθλήτρια" και στα έσοδα από τα bonus της UEFA, αφού λόγω της κατάκτησης του Τσάμπιονς Λιγκ εισέπραξε 141 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των χρημάτων του market pool.
Η Μάντσεστερ Σίτι γέμισε τα ταμεία της με bonus 122 εκατ. ευρώ, με τις Παρί Σεν Ζερμέν και Μπάγερν να ακολουθούν στην τρίτη θέση με 121 εκατ. ευρώ. Η φιναλίστ του Τσάμπιονς Λιγκ, Ντόρτμουντ εισέπραξε 120 εκατ., η Μπαρτσελόνα 102 εκατ., η Ατλέτικο 95 εκατ., η Αρσεναλ 94 εκατ., η Ιντερ 71 εκατ. και η Νάπολι 70 εκατ. ευρώ.
Οι αγγλικοί σύλλογοι ξεχώρισαν με τα έσοδά που σημείωσαν, την ίδια ώρα ωστόσο καταγράφουν τις βαρύτερες απώλειες, με τις ομάδες της Premier League να αναφέρουν συνολικές ζημίες 877 εκατ. ευρώ, «συμβάλοντας» στο 73% του συνόλου των καθαρών ευρωπαϊκών απωλειών. Οι ιταλικοί σύλλογοι της Serie A ανέφεραν απώλειες "μόλις" 379 εκατ. ευρώ.
Η Αγγλία ξοδεύει με απίθανους ρυθμούς. Είναι χαρακτηριστικό πως στην Premier League βρίσκει κανείς τις τέσσερις πιο ακριβές ομάδες και τουλάχιστον εννέα από τις 20 πιο ακριβές ομάδες. Για παράδειγμα, η ομάδα της Γουέστ Χαμ κοστίζει περισσότερο από αυτή της Μπαρτσελόνα ή της Μίλαν(!), ενώ η Τσέλσι στο τέλος του 2024 ήταν επίσημα η πιο ακριβή ομάδα, με το κόστος μεταγραφών να φτάνει τα 1,656 δισ. ευρώ (!), ξεπερνώντας με άνεση την αξία της Ρεάλ Μαδρίτης του 2020, η οποία κόστισε 1,332 δισ. ευρώ.
To 55% των ευρωπαϊκών συλλόγων της κορυφαίας κατηγορίας ανέφεραν απώλειες το 2023, αν και ο αριθμός των συλλόγων που ανέφεραν ζημίες άνω των 25 εκατ. ευρώ μειώθηκε από 43 σε 31.
Η κερδοφορία προς το παρόν παραμένει… άπιαστη. Οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι σημείωσαν λειτουργικές ζημίες 300 εκατομμύρια ευρώ το 2023 — μία καλύτερη εικόνα από τα 900 εκατ. ευρώ που έχασαν το 2022, ωστόσο η πίεση παραμένει. Όπως σημειώνει ο Andrea Traverso, Διευθυντής Χρηματοοικονομικής Βιωσιμότητας & Έρευνας της UEFA, το 2023 οι ευρωπαϊκοί σύλλογοι ανέφεραν καθαρές απώλειες 1,2 δισ. ευρώ. Αν και πρόκειται για μία σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με τις καθαρές ζημίες 3,3 δισ. ευρώ που αναφέρθηκαν το 2022, τα νούμερα απέχουν ακόμα πολύ από τα προ-πανδημίας στάνταρ.
"Η διατήρηση παρόμοιων επιπέδων καθαρών ζημιών το 2024, προτρέπει τη συντονισμένη εφαρμογή αυστηρότερων εγχώριων μηχανισμών ελέγχου του κόστους που είναι πλήρως εναρμονισμένοι με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προκειμένου να διασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα ολόκληρου του ευρωπαϊκού ποδοσφαιρικού οικοσυστήματος μακροπρόθεσμα" τονίζει χαρακτηριστικά.
Στα 173 εκατ. τα έσοδα για τις 14 ελληνικές ομάδες
Σύμφωνα με την έκθεση της UEFA, τα συνολικά έσοδα των 14 ελληνικών συλλόγων για τη σεζόν 2023/24 ανήλθαν στα 173 εκατομμύρια ευρώ.
Από αυτά τα 173 εκατομμύρια ευρώ, 32,5 προέρχονται από τηλεοπτικά δικαιώματα (19% επί των συνολικών εσόδων), 18,7 εκατ. ευρώ από έσοδα της UEFA (11%), 34,6 εκατ. ευρώ από εισιτήρια (20%), 63 εκατ. ευρώ από εμπορικά έσοδα (36%) και 23,8 εκατ. ευρώ απο διάφορα άλλα έσοδα (14%).
Σημειώνεται επίσης ότι στην πρώτη κατηγορία ανδρών, την Super League, κόπηκαν συνολικά 1,3 εκατομμύρια εισιτήρια, με μέσο όρο 5,200 ανά αγώνα, μία μείωση 28% σε σχέση με τη σεζόν 2022/23, αναφέροντας ως μεγαλύτερη χωρητικότητα γηπέδου τις 31.500 θέσεις.
